Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu dönem dönem kamuoyunu meşgul eden tartışmalara son noktayı koydu. Yemek kartlarının lokanta, restoran, market ve büfe gibi işyerlerinde çalışanların yemek ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kullanılmasının ayni yardım niteliğinde olduğuna karar verdi.
Eylül 2024’te yazdığım bir yazıda Danıştay’ın almış olduğu bir kararla yemek kartlarına günlük sigorta primi istisnası limiti getiren düzenlemeyi iptal ettiğini duyurmuştum. Sosyal Güvenlik Kurumu da idari zorunluluk gereği bu kararı üst mahkemede temyiz etmişti. Üst mahkemenin nihai kararı geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Üst mahkemenin kararıyla, Danıştay 10. Dairesi tarafından verilen iptal kararı kesinleşti ve yemek kartı uygulamasında farklı yorumlara yol açan ifadeler detaylandırılarak soru işaretleri giderildi. Hiç şüphesiz ki ayni yardım yemek kartı sisteminin korunması hem çalışanlar hem de işverenler adına önemli bir kazanım.
Ne anlama geliyor?
Üst mahkemenin 2025/539 sayılı kararında kafalardaki soru işaretlerini ortadan kaldıracak türden açıklamalar yer aldı. Yemek ve beslenme amacına yönelik mal ve hizmet sunan işyerleri aracılığıyla kullanılan yemek kartlarının ayni yardım niteliğinde olduğu teyit edildi.
Bir diğer deyişle, çalışanların yemek kartlarını restoran, lokanta, kafe, market ve büfe gibi işyerlerinde yemek ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kullanmasında bir sakınca bulunmamaktadır. Çalışanlara bu şekilde verilen tutarlar ise sigorta primine tabi değildir. Üst mahkeme çağdaş bir yorum yapmış ve çalışanların farklılaşan ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir çözüm üretmiştir. Ayrıca, üst mahkemenin vermiş olduğu kararla geçtiğimiz ocak ayından bugüne devam eden tartışmalara son verme amacını taşıdığını düşünüyorum.
Artık, glutensiz beslenmek zorunda olan, vejeteryan beslenen, hijyen kaygılarıyla dışarıda yemek yemek istemeyen ya da aldığı yemek yardımı tutarı yetmediği için tüketime hazır gıda alarak ihtiyaçlarını karşılamak zorunda olan çalışanların da beslenme ihtiyaçlarına çözüm bulabileceği net bir hukuki çerçeve sunulmuştur.
Buna karşın, ATM gibi mecralardan nakit para çekiminde kullanılabilen, para transferine konu edilebilen ya da bir cüzdandan diğer cüzdana bakiye transferi yapılabilen kartların ayni yardım niteliğinde olmadığı da daha net bir şekilde ortaya konmuştur. Burada işverenler açısından dikkat edilmesi gereken kritik bir noktayı belirtmek isterim. Yemek kartlarının muhakkak restoran ve lokanta gibi geleneksel yemek hizmeti sunulan yerlere açık olması gerekmektedir. Bu olmazsa olmaz şarttır.
Üst mahkemenin kararının, mesleki dinamikler sebebiyle yemek kartları konusunda muhafazakar görüş vermek zorunda kalan danışmanların da ellerini rahatlatacağına inanıyorum. Bu arada Sosyal Güvenlik Kurumu da son derece haksız yere eleştirildi. Sanki çalışanların yemek paralarında gözü varmış, vatandaşın yemek kartlarını neden tüketime hazır gıda almak için kullanmak zorunda kaldığından bihabermiş algısı yaratılmaya çalışıldı.
