08.04.2021 - 15:17 | Son Güncellenme:
Ekonomik, kültürel ve siyasi olmak üzere üç çeşit emperyalizm vardır. Her üçü de baskıyla ya da algı yönetimiyle gerçekleştirilebilir.
Emperyal Ne Demek?
İngilizce olan emperyal kelimesinin orijinali ''imperial'' şeklinde yazılır. Bu kelimenin sözlük anlamı imparatorluktur. Bu sözcük 16. yüzyıldan itibaren yayılmacılık, işgal ve sömürü manasında kullanılmıştır.
Emperyalizm Nedir?
Emperyalizm, uzun yıllardan beri uygulanan yayılmacılık politikasıdır. Bir ülkenin topraklarını işgal etmek ya da o ülkenin insanlarını köleleştirmek, emperyalizmin temel hedefleri arasında yer alır.
Birçok tarihçiye göre Osmanlı Devletine uygulanan kapitülasyonlar, tarihteki ilk emperyalizm uygulamalarının başında gelir. Bununla birlikte ''kültürel emperyalizm'' de İngiltere, Fransa ve İspanya gibi ülkeler tarafından sıklıkla uygulanmıştır.
Kültürel emperyalizmde temel amaç, sömürülmek istenen ülkedeki insanların yozlaşmasını sağlamaktır. Kendi kültürüne, milli ve dini değerlerine yabancılaşan insanlar, emperyalist ülkelerin değerlerini benimserler. Bu da hem siyasi hem de ekonomik sömürünün çok daha kolay ve hızlı bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
Osmanlı Devleti gerileme ve yıkılma döneminde kültürel emperyalizmin hedefi olmuştur. Bu dönemde Fransız hayranlığı artmış, Osmanlıcanın yerine Fransızca konuşulmaya başlanmıştır. Bu da Osmanlı İmparatorluğunun hem ekonomik hem de kültürel açıdan sömürülmesine neden olmuştur.
Emperyalist Kime Denir?
Emperyalist kelimesi hem ülkeler ve devletler, hem de insanlar için kullanılır. Başka ülkelerin yer altı zenginliklerini ve doğal kaynaklarını silah zoruyla sömüren ülkeler için emperyalist ifadesi kullanılır. Bu politikayı savunan kişi ve gruplara da emperyalist denir.