Kıyafetname Nedir, Özellikleri Nelerdir? Kıyafetname Örnekleri Nelerdir?

Kıyafetname türündeki eserlerde sıklıkla teşbih ve mecaz sanatları kullanılır. Bir kimsenin ya da toplumun kıyafetleri ve gelenekleri de bu tür eserlerde derinlemesine analiz edilir.

Kıyafetname Nedir?

Kıyafetname kıyafet ve name sözcüklerinden oluşmuştur. Kıyafet kelimesi Osmanlıcada giysi dışında, dış görünüş ve şekil anlamına da gelir. Cevahir kelimesiyle eş anlamlı olan bu kelime bir insanın giyim tarzını nitelemek için de kullanılmıştır.

Genellikle divan şairleri tarafından kaleme alınan kıyafetname, insanların dış görünüşlerini esas alan mensur eserlerdir.

Kıyafetname Özellikleri Nelerdir?

Kıyafetname türündeki eserlerde insanların sakal, bıyık, kıyafet tercihleri ve göz renkleri esas alınarak karakteristik özelliklerine dair tahminlerde bulunulur.

Bu tür eserler Osmanlı döneminde ''kifaye'' olarak tanımlanan ilmin kuralları göz önünde bulundurularak yazılır. Buna göre bir kişinin ten rengi, saçları ve ses tonu, o kişinin kişilik özelliklerine dair ipuçları verir. Kıyafetnameler derin bir gözlem gücüne dayalıdır.

Kıyafetname Örnekleri Nelerdir?

Osmanlı döneminde ilk kıyafetname ülkemizde daha çok Yusuf ile Züleyha adlı eseri ve divanı ile bilinen Hamdi Bey tarafından yazmıştır. Aynı zamanda ilk hamse sahibi olan şair olan Hamdullah Hamdi'nin eseri, 16. yüzyılın en çok okunan kitaplarından biri olmuştur.

16. yüzyılın en önemli şairlerinden biri olan Enveri'nin kaleme aldığı Numune-i Enveri de kıyafetname türünün en başarılı örnekleri arasında gösterilir.

Diğer kıyafetname örnekleri:

Nesimi - Kıyafetü'l Firase
Erzurumlu İbrahim Hakkı- Marifetname