Yaylı Çalgılar Hangileridir, İsimleri Nelerdir?

Yaylı çalgılar ailesinin hemen hemen her birinin çıkarmış olduğu ses ve de bırakmış olduğu tatlar birbirinden farklıdır.

Yaylı Çalgılar Nedir?

Yaylı çalgılar, genel olarak telli çalgılar olmakta ve elin bir değnek yay yardımı ike tel üstünde kaydırılarak titreştirilmesiyle yani Stick-Slip-Effect sopa kaymasına yol açarak ses üretmekte olan enstrümanlardır. Yay, yaylı çalgıların ayrılmaz bir parçasıdır. Sert ağaçtan yapılmış olan hafif eğik bir çubuğun toplam iki ucu arasına gerilmiş bir atkuyruğu demetinden oluşmaktadır. Yay, alt baştan sağ el ile tutularak çalınır. Alt başa ‘topuk’ denir ve üst başa ‘uç’ ve ya ‘tepe’ denir. Ayrıca yayların uzunlukları yaklaşık olarak 70 cm ile 75 cm arasında değişmektedir.

Yaylı Çalgılar Hangileridir?

Yaylı çalgıların isimlerini sıralayacak olursak:
Keman, Çello, Viyola, Elektro keman, Kontrabas, Viyolonsel, Yaylı tambur, Kemençe ve Kabak kemane bu çalgılar arasında yer almaktadır.

Keman, etkileyici sesi ile tek başına bir solo çalgı yalnızca onu saatlerce dinleyebileceğiniz, yaygın olan şekilde kullanılan yaylı çalgıların en başında keman gelmektedir. Sade görüntüsü olan bu kemanlar dört tel ve ya uzun saptan oluşur. Gövde uzunluğu yaklaşık olarak 38 cm olur. Notaları sol anahtarı ile yazılan kemanın telleri de sırası ike ‘Sol, Re, La, Mi’ şeklinde akort edilir.

Elektro Keman, günümüzde ses sistemlerine bağlanabilmesi amacı ile giriş ve de çıkışları bulunan keman olmaktadır. Kablolarla ses iletebildiği için de elektro adını almıştır. Genelde kemana yeni başlayacak olan kişiler için elektro keman kolaylık sağlayacaktır.

Viyola Viyolensel, çello olarak bilinen son derece beğenilen çıkardığı sesler ile de güzel ezgileri dinleten viyolonsel de yaylı çalgılar ailesinden gelmektedir. Parmak ya da yay tekniği, genel pozisyonlar ile değişik sesler elde etme yöntemleri de kemandan farksızdır.

Kemençe, yaylı bir çalgı olmaktadır. Yurdumuzda, özellikle de Doğu Karadeniz Bölgesi’nde en yaygın olduğu için aslında Karadeniz Kemençesi adı ile tanınmaktadır. Kemençenin gövdesi genelde dut, ardıç ile kelebek gibi çok sert, göğsü çam ve de köknar gibi yumuşak olan ağaçlardan yapılır.

Kemençenin boyu da yaklaşık olarak 60 cm ile 65 cm arasındadır. Yayın boyu yaklaşık olarak kemençe boyu kadar olmaktadır. Kemençenin parçaları şu şekilde gövde, burgular, eşik teller, boyun, kuyruk ve de yay olarak adlandırılmaktadır. Kemençenin günümüzde üç teli vardır. Kemençe ayrıca solo çalgısı olarak da kullanıldığı gibi, eşlik çalgısı gibi de kullanılabilir.

Kabak kemane, yaylı bir çalgıdır. Genelde çeşitli Türk topluluklarının bilinen eski çalgılarından birisidir. Kabak, kabak kemane, rebab ve ıklığ gibi adlar da verilen çalgı bugün Anadolu’da yaygın olarak çalınmaktadır.