Son dakika: Ücretsiz izin desteğinde flaş gelişme!
15.04.2021 - 17:59 | Son Güncellenme:
Tarımsal kredi borçlarının yapılandırılması, ücretsiz izin ve sigorta prim desteği düzenlemelerini de içeren kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Kanun düzenlemesinde, yiyecek ve içecek sektörüne, diğer sektörlerden farklı olarak getirilen ücretsiz izin desteğinin kapsamı genişletiliyor. Böylece ücretsiz izinde olanlara aylık 1.500 lira ödenecek.
Verilen bir önerge ile son çıkarılan genelge ile faaliyetleri durdurulan sektörlerdeki personel için de 2021 yılı nisan ve mayıs aylarına ilişkin olarak, ücretsiz izne ayrıldıkları dönem için, günlük 50 lira ödeme yapılacak. Ayrıca halen nakdi ücret desteği alan kişiler için de destek tutarı 50 liraya çıkarılıyor.
Yiyecek içecek sektöründe faaliyet gösterip; 2021 yılı mart ayında hizmet akdi bulunan ve ücretsiz izne ayrılan ve nakdi ücret desteğinden faydalanmayanlara, 2021 yılı nisan ve mayıs aylarına ilişkin olarak, ücretsiz izne ayrıldıkları dönem için, günlük 50 lira ödeme yapılması öngörülüyordu.
Kapsama alınan iş yerleri
Spor ve eğlence eğitim kursları (futbol dövüş sanatları jimnastik binicilik yüzme dalgıçlık paraşüt briç yoga vb. eğitimi ile profesyonel spor eğitimcilerinin faaliyetleri dahil temel orta ve yükseköğretim düzeyinde verilen eğitim hariç)
Spor tesislerinin işletilmesi (futbol hokey paten golf vb. sahaları yarış pistleri stadyumlar yüzme havuzları tenis kortları bovling alanları boks arenaları vb. tesisler)
Yüzme kulüplerinin faaliyetleri, Form tutma ve vücut geliştirme salonlarının faaliyetleri, Form tutma ve vücut geliştirme salonlarının faaliyetleri
Eğlence parkları ve lunaparkların faaliyetleri ,Bilardo salonlarının faaliyetleri, Düğün, balo ve kokteyl salonlarının işletilmesi
Oyun makinelerinin işletilmesi, Güzellik salonlarının faaliyetleri (cilt bakımı, kaş alma, ağda, manikür, pedikür, makyaj, kalıcı makyaj vb.nin bir arada sunulduğu salonlar) (Sağlık bakım hizmetleri hariç.)
Hamam, sauna vb. yerlerin faaliyetleri, Kaplıca ılıca içmeler spa merkezleri vb. yerlerin faaliyetleri (Konaklama hizmetleri hariç.)
Zayıflama salonu masaj salonu solaryum vb. yerlerin işletilmesi faaliyetleri (Form tutma salonlarının ve diyetisyenlerin faaliyetleri hariç.)
Öte yandan geçtiğimiz günlerde Milliyet Yazarı Cem Kılıç ücretsiz izinle ilgili önemli bir yazı yazmıştı. İşte Cem Kılıç'ın ilgili yazısı:
Pandemi önlemi olarak getirilen fesih yasağını dengelemek için işverene verilen, işçileri ücretsiz izne çıkarma inisiyatifinde, fesih yasağının kalkmasıyla önceki düzenlemeye geri dönülecek. İşverenler, işçilerin onayı olmadan onları ücretsiz izne çıkaramayacak.
KİMİ DESTEKLER KALDIRILIYOR
Çalışma hayatında pandemi nedeniyle yapılan bazı düzenlemeler, normalleşme süreci ile değişikliğe uğruyor. Verilen kimi haklarda pandemi öncesi düzenlemelere dönülürken kimi destekler de yürürlükten kalkıyor.
Bunlar normalleşme için gerekli adımlar. Ancak işçilerin ve işverenlerin hak kaybına uğramamaları için bu değişiklikleri takip etmesi, değişikliklerin gereklerine göre davranması şart. Yazı dizimizin son bölümünde de bu konuda sık sorulan sorulara yanıt vereceğiz.
Pandemi sebebiyle işçi çıkarma yasağı vardı, çalışan ancak istifa edip ayrılabiliyordu ve hiçbir hak alamıyordu. Yasak bittiğinde işine devam eden bir çalışan ücretsiz izine geçirilmek istenirse ne olacak? İşçi bu durumu kabul etmez ve noter yoluyla sözleşmesinin feshini isterse kıdem tazminatını alabilir mi?
Ücretsiz izin uygulaması kural olarak ancak işçinin yazılı talebi veya işverenin talebine karşılık işçinin yazılı onay vermesi yoluyla hayata geçirilebilir. Çünkü ücretsiz izin işçinin ücretini almasını engelleyen bir durum olarak işçi aleyhine esaslı değişiklik niteliği taşımaktadır.
ÜCRETSİZ İZNE GÖNDERME HAKKI TANINDI
İş Kanunun 22. maddesi uyarınca ancak işçinin yazılı onay vermesi ile işçi aleyhine esaslı değişiklik yapılabilmektedir. İş Kanununa pandemi nedeniyle eklenen geçici madde 10, aynı Kanunun 22. maddesindeki hükme istisna getirmiştir. Bu şekilde işverene geçici süreyle işçiyi tek taraflı olarak ücretsiz izne gönderme hakkı tanınmıştır.
Tek taraflı bu hakka karşın işçilere nakdi ücret desteği verilerek belirli oranda işçinin de korunması amaçlanmıştır. Bu şekliyle menfaatler arasında belirli oranda denge kurulmaya çalışılmıştır. Fakat fesih yasağının kalkmasıyla birlikte, işverenin tek taraflı ücretsiz izne gönderme hakkı da ortadan kalkacaktır. Dolayısıyla işveren ancak işçinin onayı ile ücretsiz izne gönderebilecektir.
Bu durumu kabul etmeyen işçilere varsa geçerli başka bir nedeni (örneğin yukarıdaki ekonomik gerekçe gibi) fesih uygulayabilecektir. İşveren onay almayıp, fesih iradesini doğrudan ortaya koymaz ve işçinin ücretini ödememeye başlarsa durum ne olacaktır?
Burada iki ihtimal bulunmaktadır. İşçi ücretinin ödenmemesi nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilecek, koşulları varsa kıdem tazminatı talep edebilecektir. Bununla birlikte işyerine giden işçinin işe alınmaması, işverenin feshi olarak değerlendirilebilecek, işçi geçersiz fesih iddiası ile işe iadesini talep edebilecektir.
Aynı durum için işçi iş güvencesine sahip değilse koşulları varsa kıdem tazminatı ve ihbar süresine uyulmadığı gerekçesiyle ihbar tazminatı talep edebilecektir. Tüm bu koşullara bağlı olarak feshin kim tarafından gerçekleştirildiği büyük önem taşımaktadır. İşçinin alacağı miktarı önemli ölçüde değiştirmektedir.
