08.07.2005 - 00:00 | Son Güncellenme:
Kırgızistan'da 24 Mart'ta Askar Akayev iktidarının devrilmesinden sonra, ilk devlet başkanlığı seçimi için seçmenler hafta sonunda sandık başına gidecek.
Geçici Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'in favori görüldüğü seçimi 967 yabancı gözlemci ve 269 yabancı basın mensubu izleyecek.
Merkez Seçim Komisyonu (MSK) Başkanı Tuygunalı Abdraimov, yabancı gözlemciler ve yabancı basın mensupları için düzenlediği basın toplantısında, seçim çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Abdraimov, 967 yabancı gözlemcinin Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) gibi uluslararası örgütlerin yanı sıra Çin, Gürcistan, Japonya, Kazakistan, Malezya, Polonya, Romanya ve Türkiye'den geldiğini açıkladı.
Seçimleri 18 Türk gözlemci izleyecek. Bunlardan 8'i AGİT bünyesinde görev yaparken, 2'si Dışişleri Bakanlığı'ndan, diğerleri de Kırgızistan'da faaliyette bulunan Türk üniversitelerinden katılıyor.
Abdraimov, seçimleri 30'a yakın ülkeden 269 yabancı basın mensubunun izleyeceğini, gerek yabancı gözlemcilerin, gerekse basın mensuplarının kayıtlarının tamamlandığını açıkladı. Yabancı basının seçimlere ilgisinden memnun olduğunu belirten Abdraimov, ''Böylece Kırgızistan'ı dünyaya tanıtma imkanına kavuşmuş olacağız'' dedi.
10 Temmuz Pazar günü yapılacak seçimde oy kullanma işlemi yerel saatle 08.00'de başlayacak ve 22.00'de sona erecek. 2 bin 182 sandıkta oy kullanacak 2 milyon 600 binden fazla seçmen, altı aday arasından yeni devlet başkanını belirleyecek.
Seçimde geçici Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev, Kırgızistan Ombudsmanı Tursunbay Bakiruulu, Akiykat Partisi lideri, eski İçişleri Bakanı Keneşbek Düyşebayev, Kırgızistan Demokratik Hareketi (KEK) lideri Cıpar Cekşeyev, Akbaralı Aytikeyev ve tek bayan aday Sivil Toplum Örgütleri Birliği Başkanı Toktayım Ümütaliyeva yarışıyor.
Bu arada, çeşitli sivil kuruluşlar, bu seçimin Şubat ve Mart aylarında yapılan ve ayaklanma yoluyla iktidarın düşürülmesiyle sonuçlanan milletvekili seçimlerine oranla daha açık, şeffaf ve demokratik geçeceğini belirtirken, bazı ihlallerin yaşandığını da açıkladılar.
Seçim İzleme Örgütleri Avrupa Bölümü (ENEMO) temsilcileri, MSK'nın çalışmaları ve seçim hazırlıklarında yeteri kadar açıklık olmadığını, seçim bültenlerinin hazırlanması ve dağıtımında ciddi sorunlar yaşandığını öne sürdü. ENEMO ayrıca, seçim komisyonlarının hazırlıklarının düşük düzeyde olduğunu ve bunun kaygı verici olduğunu kaydetti.
Vatandaşın Gerçek Seçim İçin adlı sivil toplum örgütü de, propaganda sürecinde yasa ihlalleri yaşandığını, bu konuda bazı adaylardan kendilerine şikayet geldiğini açıkladı. Bu şikayetlerin MSK, Başsavcılık ve İçişleri Bakanlığı'na gönderildiğini ifade eden örgüt temsilcileri, mevcut yönetimin Kurmanbek Bakiyev lehine diğer adaylara baskı yaptığını ve bu konuları incelemeye aldıklarını bildirdi.
''Elections and Democracy'' adlı uluslararası örgüt ise adayların yoğun bir propaganda çalışması yaptığının görülmediğini, Seçim Yasası'nda seçimlerin şeffaf yapılmasını engelleyen maddeler bulunduğunu savundu.
KULOV: SEÇİM SAKİN GEÇECEK
Ar Namıs Partisi'nin lideri, geleceğin başbakanı Feliks Kulov ise devlet başkanlığı seçiminin sakin bir ortamda, yasal çerçevede geçeceğini ve katılımın seçimi geçerli kılacak oranda olacağını söyledi.
Kulov, seçim sırasında birtakım grupların ortalığı karıştırmasına, kargaşa çıkarmasına fırsat verilmeyeceğini, bu tür eylemlerde bulunanlara karşı tüm önlemlerin alınacağını söyledi. Ülkedeki durumun kontrol altında tutulduğunu ifade eden Kulov, 24 Mart Devrimi'nin ardından yaşanan yağma ve talan olaylarının tekrarlanmayacağını vurguladı. Kulov, çeşitli grupların seçimi engelleme çabalarının sonuç vermeyeceğini de kaydetti.
10 Temmuz Pazar günü yapılacak seçimlere katılımın düşük olma riskine karşı bazı bakanlar ve bürokratlar, ortak bir bildiriyle halkı oy vermeye çağırdı.
Başta Dışişleri ve Savunma Bakanları ile Başsavcı olmak üzere çeşitli kişiler tarafından imzalanan bildiride, ''Akayev rejiminde kök salan her türdeki suçlular, iktidarı kolayca bırakmak istemiyor, yeni yönetimin kararlarını engellemek, ülkedeki siyasi istikrarı bozmak için çaba harcıyorlar'' denildi.
Bildiriyi imzalayanlar, aynı amaca sahip siyasetçiler olarak bu tür eylemlere izin vermeyeceklerini, ülkenin huzurunu, refahını, özgürlüğünü ve yasaları korumak için çalışacaklarını bildirdiler.
Geçici Devlet Başkanı Bakiyev, hafta sonunda yapılacak seçimlerde favori olarak gösterilirken, MSK tarafından adaylığı reddedilen bazı isimler ile devrik lider Askar Akayev yanlılarının baskı ve telkinleri nedeniyle seçimlere katılımın yeterli düzeyde olmamasından da endişe ediliyor.
Seçimlere katılım yüzde 50'nin altında kalırsa seçimler tekrarlanacak, katılım oranı yüzde 50'yi geçer ve kullanılan oyların yüzde 50'den fazlası ''tüm adaylara hayır'' çıkarsa, bu kez yeni adaylarla seçime gidilecek.