Leyleklerin veda şöleni
06.09.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
SAFA TEKELİ
İstanbul Boğazı semaları, binlerce yıldır ilkbahardan sonbahara ağırladığı önemli konuklarının uğurlama şölenine tanıklık ediyordu dün. Artık, kırmızı kiremitli çatıların, yine tuğladan yapılı eski fabrika bacalarının tarihe karıştığı beton kentte, çalı çırpıdan yuva kuramayan uzun kırmızı gagalı İstanbul müdavimlerinin, adaları yeğledikleri, veda törenlerine de yansıyordu.
Suadiye sahilinde yürüyüşe çıkanlar, bisiklet sürenler, çimlerde dinlenenler, denize girenler, birden heyecanlandılar. Elleriyle işaret ettikleri, merakla baktıkları gökyüzünde kıpır kıpır bir hareketlilik yaşanıyordu. Toplaşma yoğunlaştıkça gökyüzündeki hareketliliğin leyleklerin göçe hazırlanış ayininden kaynaklandığı anlaşılıyordu.
Cep telefonlarına sarılan herkes, İstanbul seyyahlarını kaydetmeye çalışırken, hararetle bir şeyler söylemekten kendini alamıyordu. Sonbahar geliyordu; leylekler göçe başlamışlardı işte! Sıcaklar azalacaktı artık! Yeşil yapraklar sarıya dönecekti. Hayranlıkla çevrilmişti gülümseyen gözler gökyüzüne! Kimileri el sallıyordu güneye, sıcak ülkelere kanat çırpmaya hazırlanan yolculara. Her yolcu etmeye yansıyan bir hüzün ekleniyordu yüzlere, gözden yiten kanat çırpışların ardından…
O hüznün etkisiyle olsa gerek; yaşlı bir bey, “Arkalarında bıraktıkları var mı acaba?” diye sordu ve eskiye bakan gözlerle “Biliyor musunuz; çok önceleri okumuştum; erkek bir leylek, yaralı eşinin, uzun yolu kaldıramayacağını düşünerek, göçe başlamadan önce, tek bir gaga darbesiyle canına kıyıyordu… Hep böyle yaparlarmış, yırtıcılar eziyet etmesin, acı çekerek can vermesinler diye…”
Leyleğin ömrü
Bu sözler, “Leyleğin ömrü laklakla geçer” sözüne kinayeli bir karşı çıkış gibiydi. Onlara “kanatlı yaz seyyahları” diyen ünlü şair Ahmet Haşim’in anlattığına göre, -1920’lerin son yılları olsa gerek- leyleklerin İstanbul’a az rağbet ettiği dikkatini çekmiş. Sonradan öğrenilmiş ki, “Mısırlılar bu muhterem kuşları, arsenikli yemlerle öldürüyorlarmış; sebebi de bilinmiyormuş!”
Göç yolları göründü
İstanbul, leyleklerin “Doğu, Batı, Kafkaslar, Hazar Denizi ve Afrika” olan beş göç yolunun en önemli rotasında yer alıyor. Leylekler, göç yollarında, bir yılda, 18 ülkeye uğruyor ve toplam 21 bin 623 kilometre yol kat ediyorlar.
Daha sarı yapraklar rüzgârda savrulmadan göç için yola koyulan; Haşim’in “yaz mevsiminin kuşu değil, bizzat yazdır” dediği, uzun kırmızı gagalı dostlarımızın ardından, ilkbaharın yeşillikleriyle kavuşmak dileğiyle el sallayarak veda ettik.
