13.03.2015 - 16:44 | Son Güncellenme:
Her vatandaşın suçlu olsa da olmasa da Genel Bilgi Toplama (GBT) biriminde bilgisi bulunuyor. Sahil Güvenlik, Emniyet Teşkilatı, Jandarma ve Gümrük Müsteşarlığı tarafından ortak kullanılan bir sistem olan GBT sistemi tüm Türkiye genelinde vatandaşların kayıtları tutuluyor. Türkiye’de bu denli geniş kapsama sahip olan en büyük birim olan GBT, herkes tarafından biliniyor olsa da GBT hakkında hatalı ve eksik düzeyde pek çok bilgi bulunuyor olması sistemin işleyişinden, amacına kadar pek çok yönden vatandaşın kafasının karışmasına yola açıyor. İçişleri Bakanlığı’na bağlı çalışan GBT birimi tüm vatandaşlar hakkında bilgilerin yer almasının yanı sıra kayıtlarında anayasadan almış olduğu hak ile bilgi edinebildiğinden dolayı birimde bulunan her bilgi yasal bir düzeye sahiptir.
Gelişen teknoloji ile birlikte kolluk güçlerinin her noktadan erişebildiği bir birim olan GBT ile kişinin tüm bilgilerine ulaşılabiliyor. Genel Bilgi Toplama birimi içerisinde bilgisi yer alan vatandaşın ilgili tüm bilgileri, mutlaka vatandaşa şahıs düzeyinde çıkartılmış olan bir yakalama emri ya da yine vatandaş hakkında mahkeme tarafından verilmiş olan bir karar olmasına bağlıdır. GBT biriminde var olan bu yasal bilgi yaklaşımı kolluk kuvvetleri tarafından GBT sorgulama işlemi esnasında kişi hakkında tüm bilgilere yasal statüde ulaşma hakkına sahip olabiliyor.
Türkiye’de resmi olarak GBT sorgulama işlemleri Emniyet Teşkilatı, Jandarma, Gümrük Müsteşarlığı ve Sahil Güvenlik tarafından her türlü durumda ve anda yapılabiliyor. Yani kolluk kuvvetlerinin yol denetmeleri başta olmak üzere pek çok durum neticesinde şüpheli yaklaşım sergileyen vatandaşlar için GBT sorgulama yapma hakkına sahiptir. Gelişen teknolojiyle hayatın her alanında kendisine yer bulmaya başlayan internetten GBT sorgulama işlemi yapılamıyorken GBT biriminde bulunan verilere ilişkin olarak sabıka kaydısorgulama işlemi gerçekleştirilebiliyor.
Sabıka kaydı yaşamın pek çok alanında vatandaşın karşısına çıkıyor. Herhangi bir işe alım sürecinde dahi vatandaştan sabıka kaydı belgesi isteniyor olması sabıka kaydı sorgulama işlemlerinde oldukça yoğun bir talebin bulunmasına yol açıyor. Öyle ki tüm Türkiye genelinde 1 günde ortalama 45 bin kişi adli sicil kaydı yani sabıka kaydı sorgulama başvurusunda bulunuyor. Bu durumda büyük bir yoğunluğu oluşmasına yol açtığından, vatandaşın işlemlerinde ağır bir işleyişin oluşmasına neden oluyor. Bunun önüne geçilmesi amacı ile Adalet Bakanlığı’ nın e-Devlet sistemi üzerinde bulunan adli sicil kaydı sorgulama hizmetini kullanan vatandaşlar sabıka kaydı sorgulama işlemlerini tamamlayabiliyor.
E-Devlet üzerinde sabıka kaydı sorgulama yapmak isteyen kişilerin e-Devlet giriş yöntemlerinden herhangi birisini kullanarak, giriş yapması gerekiyor. E-Devlet sisteminde e-hizmetler menüsünde bulunan Adalet Bakanlığı’ nın ‘Adli Sicil Kaydı Sorgulama’ sayfasından sabıka kaydı sorgulama işlemini yapabiliyor. Sayfada bulunan uyarıların dikkatlice okunmasının ardından şartların onaylanmasından ‘ kurum türü’, ‘ belgenin neden verileceği’ ve ‘belgenin nereye verileceği’ kısımlarını doldurarak sabıka kaydı belgesine ulaşılabiliyor.