SiyasetKararsızların seçimi
Kararsızların seçimi
06.04.1999 - 00:00 | Son Güncellenme:
Kararsızların seçimi
Aksaray'da seçim heyecanı yok.
Seçimde "isteksizlik", oylarda "kararsızlık" hakim. "Kim gelirse gelsin... Umursamıyoruz" diyenler çoğunlukta.
Moral bozukluğunun değişik nedenleri var... Ticaret ve Sanayi Odası'ndan Şükrü Ördek'e göre, ekonomideki durgunluk Aksaray'ı perişan etmiş.
Aksaray'a hayat veren, yurtdışındaki Aksaraylıların gönderdikleri döviz. Aksaray, Türkiye genelinde, döviz geliri sıralamasında 15'inci sırada. Her haneden en az bir veya iki kişi yurtdışında. Gelen döviz, genelde gayrimenkule, altına yatıyordu. Şehirdeki 70 esnaf ve banka şubeleri sadece döviz bozuyordu.
Şimdilerde döviz girişi de yavaşladı. Hollanda ve Almanya hükümetleri, yabancılara ayda iki bin mark taksit ve uzun vadeyle gayrimenkul satışına başlayalı beri, Aksaraylılar, yurtdışında gayri menkul alıyor.
Aksaray'da daha önce kat karşılığı yaptırılan daireler, dükkanlar satılamıyor. Aksaray'da Belediye Başkanı, Refah Partisi'nden seçilen Ahmet Er. Mesleği harita mühendisliği. Aksaraylılar, "Çok iş yaptı ama, ona buna da çok para dağıttı" diyor. Aksaray'ın altyapısı, yolu suyu ANAP iktidarı döneminde tamamlanmış. Belediyeden şimdilerde beklenen üstyapı çalışmaları.
Bu seçimde belediye başkanlığını MHP'nin adayı Osman Ertuğrul'un kazanma şansı büyük. Ertuğrul, Köy Hizmetleri'nde mühendislik yapmış. Aksaraylılar diyor ki... "Çok temizdir. Garibin yiyecek ekmeği yok. Bizim halkımız garibi sever..."
Aksaray'da geçen milletvekili seçimlerinde MHP ülke oy barajını aşamadığından, Refah Partisi iki milletvekili çıkarmış, ANAP ve DYP'nin birer adayı milletvekili olmuştu.
Bu seçimde, ANAP'tan Orhan Aydın, FP'den Ramazan Toprak ve DYP'den Murat Akın'ın seçilmeleri kesin görünüyor.
MHP'nin de normal olarak bir milletvekili çıkarması gerekiyor ama aday gösterilen Sadi Somuncuoğlu'nun kişiliği, MHP'nin şansını tehlikeye sokuyor. Geçen seçimde ANAP'a gidip dönüşü, Somuncuoğlu'na sempatiyi azaltmış. MHP'yi destekleyen gençliğin Ecevit sevgisiyle DSP'ye yönelmeleri halinde, DSP adayı Arslan Abdülkadir Tolga'nın seçimi alma ihtimali var.
FP'nin adayı Ramazan Toprak, askeri hakimlikten ayrılma. Hayatı İstanbul'da geçmiş. Aksaray'da ismini duyan çok az kişi var. Mahalli bir gazeteye beyanat vermiş: "Ben Aksaray'dan ayrı kaldım ama, kalbim Aksaray'da idi..." Buna rağmen FP disiplini içinde, partililerin tanımasalar da Toprak'a oy vereceklerine inanılıyor.
Akbank Müdürü Ahmet Karakuş, Aksaray'da ekonomik harekette pancar parasının önemine işaret ediyor. Pancar üreticisi eylül ayıyla mart ayı arasında krediyle yaşıyor. Mart ayında pancar parası ödendiğinde, piyasaya para giriyor. Pancar parasının seçim öncesi ödenmesi bekleyişi hakim.
Karakuş, ekonomide hareket olmadığından, bankaların kredi verecek müteşebbis bulamamasından şikayetçi.
Aksaray'da önde gelen iki müteşebbis Orhan Ağaçlı ile İbrahim Özel. Birinin Ağaçlı, diğerinin Özeller ismini taşıyan turistik tesisi var.
Özel, transit yolcu trafiğinin Aksaray için önemine ve 1990'dan bu yana trafikteki azalmaya işaret ediyor. Özel'e göre; "1990'lı yılların başında günde 80 ton akaryakıt basan benzin istasyonları, şimdilerde günde sekiz ton satıyor. Kaçak mazot ve yolcu trafiğindeki azalış, bunun nedeni."
Özel diyor ki, "46 kişilik otobüsler Adana, Mersin, Antep ve doğu illerine doğru altı kişilik yolcuyla gidip geliyor. İş olmayınca, insanlar neden seyahat etsin?"
İthalat ve hayvancılık politikasındaki zikzaklar, besiciliği öldürmüş. Otomotiv piyasası ölü.
İkinci el otomotiv pazarı, Aksaray ekonomisinde ağırlığı olan bir faaliyet alanı. Ford kamyon, Renault ve Doğan ikinci el satışları durmuş. Bayi teşkilatı olmamasına rağmen, şimdi otomobil talebi Volkswagen'e yönelmiş.
Ham deri piyasasında da durgunluk var. Geçen yıl koyun derisini bir milyon 500 bin liraya satan dericiler, şimdi 400 bin liraya alıcı bulamamaktan şikayetçi.
Organize sanayi bölgesinde küçük küçük de olsa üretim faaliyeti başlamış. Battaniye, demir işleri gibi alanlarda üretim var.
Tavuk kafesi yapan Osman Altıntaş, üretimini "fan" (pervane) konusunda yoğunlaştırınca, işinde büyük gelişme olmuş. Şimdi sadece dış pazar için üretim yapıyor.
Asım Akbaş, Mercedes kamyon fabrikasında üretimin durmasının, ekonomiyi olumsuz etkilediğini söylüyor. Tekstil sanayiine hammadde veren Saray Tuz, tekstildeki işlerin duraklamasıyla, rafine tuz üretimine yönelmiş.
Polis Okulu ve yüksekokulların öğrencileri şehir içine hareket getiriyor ama gençlere Aksaray'da iş yok. İş arayanın yapacağı tek şey, göç etmek.
AKSARAY
Nüfusu: 347.163
Milli Gelirden Aldığı Pay: 1829 USD
1995 ve 1999 Seçmen Sayısı: 175.797 / 220.512
1995'te Seçime Katılma Oranı: %84.13
1995'te Partilerin Aldığı Oy Sayısı ve Oranı: RP 42.686 (%29.6), DYP 26.679 (%18.5), ANAP 26.010 (%18.1), MHP 21.528 (%14.9), DSP 11.764 (%8.2), CHP 10.951 (%7.6), HADEP 1.851 (%1.3), MP 920 (%0.6), YDP 563 (%0.4), YDH 447 (%0.3), YP 358 (%0.3), İP 299 (%0.2).
1995'te Seçilen Milletvekilleri ve Partileri: Nevzat Köse (DYP), Sadi Somuncoğlu (ANAP), Mehmet Altınsoy (RP), Murtaza Özkanlı (RP).
18 Nisan'da Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 4
