"Yeniden Demirel" tartışması

Başbakan Bülent Ecevit'in, "cumhurbaşkanı seçiminin yeni bir bunalım doğurabileceği" endişesiyle yeniden gündeme getirdiği, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görev süresinin uzatılması önerisine ilişkin tartışma alevlendi.
Ecevit, önceki gece TRT'de katıldığı "Politikanın Nabzı" programında "Cumhurbaşkanlığı seçiminin sorun olabileceği kuşkusunu duyuyorum. Demirel cumhurbaşkanlığında iyi bir sınav verdi. Başkanlık sistemi doğru değil, ama bir dönem yerine iki dönem yapılabilir" görüşünü dile getirdi.
18 Nisan seçimlerinin sonuçları ANAP ve DYP'nin, Köşk hesaplarını bozarken, Ecevit'in olası koalisyonun ulaşacağı sandalye sayısının, aynı kişinin ikinci kez cumhurbaşkanlığına olanak tanıyacak bir Anayasa değişikliğini yapmaya uygun olduğunu vurgulaması, "yeniden Demirel mi" sorusunu gündeme getirdi.
Demirel'in "cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi" önerisini Mayıs 2000 yaklaşırken tartışmaya açabileceği de belirtildi. ANAP'ın "zımnen" desteklediği, MHP'nin de "peşinen reddetmediği" öneri konusunda partilerin görüşleri şöyle:
DSP Grup Başkanvekili Fikret Uzunhasan, Demirel'in engin bir deneyime sahip olduğunu belirterek, "Devletin en üst kademelerinde görev yapmış bir insan. Ülkenin en üst seviyesini temsil eden kişinin bu tecrübeye sahip olması iyi sonuç verecektir" dedi.
DYP Genel Başkanı Tansu Çiller, Demirel'in görev süresini uzatabilmek için DSP - MHP - ANAP hükümetine baskı yaptığı kanaatini taşıyor. Çiller, kurmaylarına yaptığı değerlendirmede, "Demirel, bir kez daha seçilmek istiyor. DSP - MHP -ANAP hükümetini de bunun için istedi. Bu hükümetin kurulması için gösterdiği çabanın arkasında, yeniden cumhurbaşkanı olma isteği var" dedi. DYP Genel Başkan Yardımcısı Hasan Ekinci de şunları söyledi:
"Üç parti eğer hükümet olabilirse anayasa değişikliğini sağlayacak ekseriyet Meclis'te oluşuyor. Bu iş, 'al gülüm - ver gülüm' işi oldu. Ecevit, önceki dönemde, dördüncü partiyken 59 milletvekiliyle başbakanlığı aldı. Daha o zamandan Ecevit ile Demirel'in bu konuda anlaştıkları belli. Mesut Yılmaz'ın da aynı fikirde olduğu görülüyor. Üç parti hükümet olurlarsa Anayasa'yı değiştirirler. Bizim tutumumuz ne olur? Daha 11 ay var."

FP: Öncelikli konumuz değil

FP Genel Başkan Yardımcısı Cemil Çiçek, cumhurbaşkanlığı seçimine 11 ay varken böyle bir konunun gündeme getirilmesinin yanlış olduğunu vurguladı. Demokratikleşme yolunda bir Anayasa değişikliği paketi getirilirse cumhurbaşkanının görev süresinin uzatılmasının da tartışılabileceğini belirten Çiçek şöyle konuştu:
"Ortada yasakçı bir Anayasa olduğunu herkes kabul ediyor. Sadece cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili bir madde değişikliği olmaz. Şimdi bir cumhurbaşkanı sorunu yok. Boşalma yok. Acil seçim ihtiyacı yok. Böyle şeylerin 11 ay önce gündeme getirilmesi acil olan başta enflasyon gibi bir çok konunun önünü tıkar, gündemden düşürür. Türkiye'nin en öncelikli konusu Cumhurbaşkanlığı seçimi değildir. Türkiye'de bir ay sonrasını göremiyoruz, 11 ay sonrasını nasıl göreceğiz."

MHP: Seneye Allah kerim

MHP Genel Başkan Yardımcısı Enis Öksüz, Demirel'in görev süresinin uzatılmasına karşı olmadıklarını söylerken, "Geçiş dönemlerinin rahat atlatılması açısından yaşına, enerjisine bir bakalım. Seneye kadar Allah kerim" dedi.
Öksüz, başkanlık sistemi konusunu dondurduklarını belirtirken şu görüşleri dile getirdi:
"Özal'ın Türkiye'yi ne hale getirdiği ortada. Demirel'in görev süresinin uzatılması demokrasiye zarar vermeyecekse biz buna karşı olmayız. Yeni Meclis mutlaka bir cumhurbaşkanı çıkarır. En azından üçüncü ya da son turda bir sonuç çıkması mümkün olabilir."

ANAP'ta farklı görüş

ANAP Genel Başkan Yardımcısı Yaşar Okuyan, Demirel'in ikinci kez cumhurbaşkanı seçilmesine ilişkin düzenleme yapılmasını değerlendirirken "Kişisel olarak olumlu bakıyorum" dedi. Bülent Akarcalı da "Allah Cumhurbaşkanımızı başımızdan eksik etmesin" yorumunu yaptı.
ANAP Manisa Milletvekili Ekrem Pakdemirli, süre uzatımının "dikta" getireceği uyarısında bulundu. Demirel'le girdiği polemik sonucu mahkemelik olarak tazminat ödemek zorunda kalan Pakdemirli, Ortadoğu ülkelerinden örnek vererek, "Süre uzatılır, sonra da diktaya geçer. Sonuç yanlış olur. Suriye'de, Irak'ta, Mısır'da böyledir. Türkiye 7 yılla başlamıştır, böyle devam etmelidir" dedi.

Demirel'den yeni rekor

Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, İstanbul Teknik Üniversite'sinin 226'ıncı yılı nedeniyle düzenlenen 'İTÜ Günü'nde, üniversite mezunu ve mensubu 630 kişiye plaket vererek erişilmesi güç bir rekora imza attı. Törende Demirel, yaklaşık iki saat ayakta kalırken, ödül alanlar arasında en fazla ilgiyi 1922'de mezun olan Sadettin Karamehmet (79) çekti. Söz alan mezunlardan eski CHP Senatörü Hilmi Nalbantoğlu, 'Meslekte 50. Yıl Anısına' adlı İTÜ'lüleri anlatan ve Demirel'e de yer verdiği şiiri, başta Cumhurbaşkanı olamk üzere salondakileri neşelendirdi. Nalbantoğlu'nun dizeleri şöyleydi: "Bazılarımız politikaya soyunduk / Bazılarımız iki, üç devre milletvekili olup, sonunda nokta koyduk / Bir kardeşimiz hem hırslı hem de çok becerikliydi / Altı defa gidip geri geldi Meclis'e / Sonunda Çankaya'ya yerleşti / Bu son senesiydi hayırlı olsun". İhsan Yılmaz (Fotoğraf: Ahmet Dumanlı)

Kamer Genç: Demirel vadesini doldurdu

DYP Tunceli Milletvekili Kamer Genç, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görev süresinin uzatılmasına karşı çıktı.
Daha önce de "Türkiye ancak Demirel ölürse kurtulur, cumhurbaşkanı ben olursam Güneydoğu'nun kaderini değiştiririm" şeklinde çıkış yapan Genç şu görüşleri dile getirdi:
"Bence anayasa değişikliğine gerek yok. Buna güçleri de yetmez. Demirel artık vadesini doldurdu. Yerini bırakıp istirahat ederse daha iyi olur. Birtakım insanların kerameti kendilerinde görüp 'Başka adam yoktur' zihniyetiyle haraket etmeleri yanlıştır. Bu Meclis yeni cumhurbaşkanını seçer. Belli yaştan sonra insanların politikadan çekilmesi gerekir."

Cumhurbaşkanı'na "kökten" muhalif

TBMM'deki "ateşli" konuşma üslubuyla tanınan DYP Tunceli Milletvekili Kamer Genç'in Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e yönelik soruşturmaya konu olacak kadar ağır eleştirileri geçen ekim ayında Çin Büyükelçiliği'nin resepsiyonunda başladı.
Resepsiyonun ilerleyen saatlerinde basın mensuplarına şok ifadelerle dolu bir demeç veren Genç, "Türkiye'nin kurtuluşu Demirel'in ölmesine bağlıdır" diyerek büyük tepki topladı. O dönemde TBMM Başkan Vekili sıfatını taşıyan Genç, Demirel için "Isparta'nın Cumhurbaşkanı" deyimini kullanarak şunları söyledi:
"Bütün yatırımları Isparta'ya yapıyor. Hiç ihtiyaç yokken yollar, havaalanı yapıyor. Isparta da bu ülkenin vilayeti, ama öbür tarafta Tunceli'de insanlar aç."
Bu sözler üzerine hakkında soruşturma açılan Genç, daha sonraki açıklamalarında da, "Bu bir siyasi eylemdir. Yani taktiktir" diye konuştu. Köşkün önünde soyunan Gonca Uyanık'ı kastederek, "Kadın, Çankaya Köşkü'nün kapısında soyundu, basında yer aldı. Ben soyunamayacağıma göre radikal söylem koyacağım" dedi.
Daha önceki konuşmalarında da Demirel'i hakkında vatana ihanetten soruşturma önergesi vermekle tehdit eden Genç, Yalım Erez'in hükümeti kurmakla görevlendirilmesi sırasında da, "Hükümeti Cumhurbaşkanı ayakta tutamaz" demişti.