Dilara Koçak

Birçok danışanım, takipçim ve karşılaştığım insan diyet yapmak, ya da sigarayı bırakmak istediğini ama iradesiz olduğunu söylüyor. Ben de onlara davranış değişikliği başarısızlıklarının, iradeyle ilgisi olmadığını anlatmaya çalışıyorum. İrade çok limitli bir olgu olduğu için hepimiz aynı durumdayız. Suçu beynin üzerine atmakla haksızlık ediyoruz…

Son zamanlarda yapılan bir nöroloji araştırması, verdiğimiz kararları yerine getirmeyi zaman içine yaymanın en iyi yaklaşım olduğunu gösteriyor. Çünkü irade aynen kas gibi, ortaya çıktıktan kısa bir süre sonra kullanılabilen, limitli bir zihinsel kaynaktır.

Bunun yerine özkontrolün güçsüzlüğüne saygı göstermeli, kararları uzun bir süreye yaymalıyız. Aynı anda birden fazla şeyi başarmaya çalışmak yerine, adım adım ilerlemeliyiz.

Alışkanlıklar inatçıdır

İnsanların alışkanlıkları inatçıdır... 2007 yılında İngiliz psikolog Richard Weissman tarafından yönetilen ve 3 bin kişinin katıldığı bir çalışmada, verilen kararların yüzde 88’inin başarısızlıkla sonuçlandığı ortaya çıkmıştı. Kötü alışkanlıkları yıkmak zordur, özellikle hepsini aynı zamanda yıkmaya çalışıyorsanız.

Sizinle paylaşacağım bazı basit tüyolar, iradenizi daha

Vücudumuzun gün içinde 50’den fazla besin ögesine ihtiyacı var. Vitaminler, vücudumuz için gerekli olan ve birçok görevi olan en basit organik maddelerdir. Besinlerimizde bulunmadığı zaman metabolizmada bozukluklara yol açabilirler. Vitaminler, vücudun sağlıklı gelişimi, sindirim fonksiyonları ve enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanması açısından gereklidir. Ayrıca vücudumuzun karbonhidrat, yağ ve proteini kullanmasını da sağlarlar.

Rengarenk sebze ve meyvelerde birçok vitamin ve mineral gizlidir. Vitaminlerin çoğunu yeterli ve dengeli bir beslenme planıyla alabilirsiniz. Ancak herhangi bir özel durumunuz varsa ya da bazı yiyecekleri limitli tüketiyorsanız uzman kontrolünde takviyelerden de yararlanabilirsiniz.

Bugünkü yazımda özellikle takviye biçiminde popüler olan bazı vitaminler ve bunları besinlerden nasıl alabileceğinizden bahsetmek istedim.

C vitamini

Sağlık rehberlerine göre; erkeklerin günde 90 mg., kadınların da 75 mg. C vitamini almaları gerekiyor. Vücutta antioksidan rolü oynar, demirin emilimine yardım ederler. Turunçgiller, en iyi kaynaklarından bazılarıdır. Büyük boy bir portakalda 97.9 mg. C vitamini bulunur.

Yaz aylarında da çilek ve böğürtlen gibi meyveler

Hepinize iyi pazarlar dilemem tabii ki çok normal ama aslında anlatmak istediğim haftanın günlerinden biri değil, sebze ve meyve pazarı. Pazar gezmeye doyamıyorum. Sebze, meyve, semt pazarları bizlerin yıllardır süregelen kültürü.
Pazarların rengine, gürültüsüne ve canlılığına bayılıyorum. Pazarlar sadece taze, sebzeye ulaşabildiğimiz alanlar değil, aynı zamanda sosyalleşme mekanları...
Kalabalıklara karışıyor, hareket ediyor, yüz yüze bakıyor, konuşarak, fikir alarak (hatta bazen tarif) alışveriş yapıyorsunuz. Uzun süredir gitmek istediğim meşhur Tire Pazarı’na Batı Anadolu grubunun davetiyle geçen hafta salı günü gittim. Bu ziyaretim ‘iyi pazarlar projesi’ kapsamında çok güzel bir sosyal sorumluluk projesi. İl sağlık müdürlüğünün de desteklediği bu projede pazara gelenlere, diyetisyen meslektaşlarım kilo, kas, yağ ölçümlerini yapıyor ve sağlıklı beslenme önerilerde bulunuyor. Bir de tabii işin çok güzel düşünülmüş hediye kısmı var. Ziyaretçiler büyük bir çark çeviriyor ve karşılarına çıkan hediye onların oluyor. Pazar arabası, poşet taşıma aparatı gibi yaratıcı hediyeler de pazar kültürünü destekleyici olarak düşünülmüş. Proje kapsamında Ege Bölgesi’nin dört bir yanında

Pazar günkü yazımda sizlere kilo vermede veya ideal kiloyu korumada tek sorunun fazlalıklar değil, eksiklikler de olabileceğinden bahsetmiş, nelerin eksikliğinin sizi başarısız yapabileceğini ve bu konuda neler yapmanız gerektiğini paylaşmaya başlamıştım.
Amaç, düşünce tarzı, çeşitlilik ve etiket okuma eksikliğinden söz etmiştim. Bugün de eksikliğinin sizi başarısız yapabileceğini düşündüğüm diğer maddelerden bahsedeceğim.

Eğitim eksikliği
Beslenme planında eğitim eksikliği olması diyetleri başarısız kılan diğer bir sorundur. Beslenme alışkanlıklarımızı değiştirirken, herhangi bir diğer davranış değişikliğinde de olduğu gibi iki türlü bilgi sahibi olmalıyız. Biri teknik konularda, diğeri de psikolojik konularda. Bu iki konuda bilgi sahibi olduğunuz zaman başarı şansınız artar. Ancak bilgi sahibi olmak derken, gerçekten bilgi sahibi olmayı kastediyorum. Azıcık bir fikir sahibi olmayı değil.
Eğitimsiz yapılan diyet başarısızlığa mahkumdur. Beslenme planımız bir taksi gibi hareket eder. Bir yere gitmek isteriz ama nasıl gideceğimizi ve oraya gitmek için ne yapacağımızı bilmezsek, oraya sadece gitmeyi ümit ederiz. Böylece tıpkı beslenme planından umduğumuz gibi taksi bizi istenilen

Bildiğiniz gibi, kilo vermenize yardım edeceğini iddia eden doğru ya da yanlış binlerce beslenme planı var. Bunlar çoğu zaman kiloların ve kalorilerin fazlalığına odaklanır. Bu doğru olmakla beraber, sadece kalorileri azaltarak ideal kiloya ulaşmayı ve daha önemlisi verilen kiloları geri almamayı başaramazsınız. Bazı şeyleri de artırmalısınız.
Sonraki iki yazımda nelerin eksikliğinin sizi başarısız yapabileceğini ve ne yapmanız gerektiğini paylaşacağım.

Amaç eksikliği
İdeal kiloya ulaşmak için kilo vermek muhteşem bir hedef. Ancak motive edecek bir amacınız yoksa ve neden kilo vermek istediğinizi net olarak bilmezseniz, devam etmeniz zorlaşır.
Hele bu amaç güçlü değilse, beslenme tarzını değiştirerek ideal kilosuna ulaşmak isteyen birçok insan gibi siz de diyet programınızda bir zorlukla karşılaştığınızda büyük bir olasılıkla vazgeçer, eski alışkanlıklarınıza dönersiniz. Ne yazık ki siz geri dönerken, verdiğiniz kilolar da size eşlik ederek geri döner. Hem de fazlasıyla…
Amaç eksikliğini, amaç çalışmasıyla giderin. Elinize bir kağıt kalem alın ve sizi heyecanlandıracak bir ‘neden’ buluncaya kadar, neden kilo vermek istediğinizle ilgili aklınıza gelen her şeyi dürüstçe alt

Keten tohumu altı bin yıldan beri en fazla tüketilen kültive edilmiş bir besindir. Bu küçük ama sağlık için çok faydalı süper besinin yararları da saymakla bitmez. Cildinizi pürüzsüzleştirir, hormonlarınızı dengeler, kanserle savaşır, tatlı yeme arzunuzu düşürür ve sindirim sisteminiz ile kilo vermenize yardım eder.

Bütün bunların yanı sıra kahverengi veya altın renkte olan keten tohumu, dünyada alfa - linolenik asit (ALA) olarak adlandırılan bitki bazlı omega 3 yağ asitlerinin en zengin kaynaklarından biridir.

Kadınlar için şifa kaynağı

Keten tohumunun diğer benzersiz bir özelliği de lignan içermesidir. Lignan, halk arasında ‘kadınlık hormonu’ olarak bilinen östrojenin bitkisel formu olarak adlandırılabilir. Keten tohumu insan sağlığında çok önemli bir yere sahip ve bir çeşit bitkisel östrojen olan lignanların en iyi kaynaklarından biridir. Bu özelliğiyle kadın sağlığında çok önemli yer tutar. Özellikle de menopozlu kadınlar için yararları büyüktür ve hormon terapisi için bir alternatif olarak kullanılabilir. Arkasından gelen ve iki numara olan susamdan yedi kat daha fazla lignan içerir.

Önemli noktalar

Üç tatlı kaşığı (15 gram) keten tohumunun içerdiği bazı besin öğeleri;

- Enerji:

Zaman zaman kilo verip geri aldığınız bir döngünüz mü var? Kışın kilo alan, yaza doğru vermeye çalışan ve her sene sabit kilosuna 1- 2 kilo eklenenlerin sayısı hiç de az değil. Kilo döngüsü, vücudun belirli aralıklarla kilo verip almasıdır. Bu döngü diyet yapmanın sonucunda oluşuyorsa, buna Yo-Yo Sendromu denir.
Yo-yo, hepimizin bildiği bir oyuncak. İpin bir ucundan tutularak, oyuncağın yukarı aşağı hareket edecek şekilde sallanmasıyla oynanıyor. Kilolarımızın da böyle hareket etmesine Yo-Yo Sendromu deniyor.

Sönmüş balon etkisi
Kilo döngüsü 2 - 4 kg.’dan 25 kg. ve fazlasını alıp vermeye kadar değişebilir. Kiloları geri aldığınızda, vermek daha zor olur. Bir balonu durmaksızın şişirip söndürdüğünüzde balon pörsümeye başlar. Sürekli kilo alıp veren insanların metabolizması yorulduğu için, kilolarını yeniden vermesi, ilk defaya göre daha zor olur. Bu durum obeziteye davetiye çıkartabilir.
Sağlıksız diyetlerle hızlı verilen kilolar, kas ve sudan kayıp
oluşturur. Vücut her bir kilo kas kaybında yaklaşık üç kilo kadar su kaybeder. Yani sağlıksız ve size uygun olmayan bir diyetle bir kilo kas kaybettiğinizde tartıda dört kilo eksik görünürsünüz. Bu durum, uzun vadede büyük

Geçen pazar kilo kaybetmekle ilgili doğru bilinen bazı yanlışlardan bahsetmiştim. Kilo vermek için yapılması gereken temel şeyin kalorileri saymak olmadığını, dengeli beslenmenin içindeki doğru karbonhidratların şişmanlatmadığını ve öğün atlamanın zayıflamayı sağlamadığını anlatmış, yanlış bilinenleri ve gerçek doğruları paylaşmıştım. Bugün de diğer diyet ve zayıflama efsanelerine göz atalım:

EFSANE 4: Tüm yağlar aynıdır ve yağ yemek şişmanlatır.

GERÇEK: Hayır. Yanlış tip yağlar kilo alımında rol oynayabilir ama doğru tip yağlar kilo vermenize yardım edebilir. Etlerin görünen yağları, derileri ve hazır kurabiye gibi trans yağları, zeytinyağı ve cevizle aynı kefeye koyamayız. Ancak yağ kaynağı kadar, yağın miktarı ve tüketimi de hayati önem taşır. Özellikle bazı hormonlar ve yağda eriyen vitaminler yüzünden yağsız bir beslenme düşünülemez. Avokado, ceviz, zeytin ve zeytinyağı gibi doymamış yağlarla diyetinizi dengeleyebilirsiniz. Örneğin Hindistan cevizi yağı veya Chia tohumu da mutfağınızda yer alabilir.

İpucu: Sabah smoothie’nize Chia tohumları ekleyebilir veya atıştırmak için ceviz, fındık, badem gibi besinleri yanınızda taşıyabilirsiniz.

EFSANE 5: Sağlıklı besinleri istediğim kadar