Dilara Koçak

Sevilen ve eğlenceli tatlı dondurma, yaz mevsimine denk gelen Ramazan için de ideal

Ramazan ayının yaz mevsimine denk gelmesi ve son yıllarda beslenme konusunun toplumda çok daha fazla ilgi çekiyor olması, yeni bir kavram ortaya çıkardı: ‘Yaz Ramazanı’ ve beslenme.
Ramazan ayında yapılan genel tavsiyeler tabii ki mevsim şartlarına ve bireylere göre daha özel hale geldi. Bu durum geleneksel yemek seçimlerini de etkiledi.
Ramazan ayında daha uzun süre tokluk hissi veren sindirimi zorlamayan besin seçimleri ile birlikte yaz ramazanı için beslenmedeki en önemli konu; sıvı desteği ve serinlik verecek gıdaların seçimi. Ancak mevsim ne olursa olsun kabul etmek gerekiyor ki, Ramazan ve iftar dediğimizde ilk akla gelen iftar sonrasındaki tatlılar oluyor.
Hadi bakalım seçenekler nasıl sıralanıyor ve ideal tatlı hangisi?

Beslenmeyle ilgili çıkan her yeni araştırmanın ardından bazı söylemlerimizi yeniliyoruz. Bu tavsiyeler arasında kendiniz için en iyisini bulmak konusunda aceleci olmayın ve popüler söylemlerle moda diyetlere temkinli yaklaşın

Yazımın başlığı size tanıdık gelmiş olabilir çünkü aynı başlığı daha önce iki kez kullandım. Şimdi de üçüncü kez yazma gereği duyuyorum... Şu anda herkesin kafasını karıştıran ve yepyeni bir söylem gibi ortaya çıkan yağ ile ilgili tartışmalar kafamızı karıştırdı.
Daha önce neler demişim, şimdi ne değişti özetlemek istedim.

DAHA ÖNCE NELER YAZMIŞIM?
“Şişmanlık, vücuttaki yağ miktarının normalin üzerine çıkmasıdır. Tedavisindeki amaç da yağ miktarını azaltmaktır. Ancak yağ yemeden tüm yağlarınızı yakabileceğinizi düşünüyorsanız yanılıyorsunuz.
Hemen bu fikirden uzaklaşın. Yağ yakabilmek için yağa ihtiyacınız var. Yağ yakımında mucizevi etki arıyorsanız, bunun için efsanevi formüllerin peşindeyseniz, hemen bırakın...”

Sıvı ihtiyacının arttığı sıcak yaz günlerinde suyun yanı sıra soğuk bitki çayları, kompostolar, limonata, ayran, kefir ve maden suyu da iyi birer seçenek. Sizin için birkaç serin tarif hazırladım

Yaz aylarında daha fazla sıvıya ihtiyacımız olur çünkü solunum ve terle sıvı kaybımız artar. Sıcak havada nefes alıp vermek bile sıvı kaybına sebep, yani terlediğinizi görmeniz şart değil! Vücudumuza aldığımız her bir kalorinin metabolize olması için 1 ml. suya ihtiyaç var. Erkeklerin ortalama 2 bin 500 kalori ihtiyacı olduğunu düşünürsek günlük sıvı ihtiyacın 2-2.5 litre olarak önermek doğrudur. Eğer spor yaptıysanız veya hareketli bir gün geçirdiyseniz sıvı alımınızı artırmalısınız.
Su tüketmek zor geliyorsa içine 1-2 damla meyve suyu veya taze meyve parçaları, nane, limon ekleyin. Yeterli su alıp almadığınızı, idrar rengini kontrol ederek anlayabilirsiniz. İdrarınız renksizse sıvı alımı yeterli, koyu sarı ise yetersizdir.

RAMAZAN'DA SIVI TÜKETiMi

Yaz aylarında artan su ve mineral ihtiyacı, tüm gün aç kalınan Ramazan boyunca daha da artıyor.
Bu ayı, sağlıklı ve düzenli geçirmek için günde 2-2.5 litre su tüketilmeli. İftar sonrası içilen bir şişe maden suyu vücudun

Markette rengarenk ürünleri sepete atmak için yarışır, bir de karnımız açsa bütçemizi aşarız. Aslında yapmamız gereken, listenin dışına çıkmamak ve etiket okumak

Bazı paketli ürünler, sağlığına dikkat edenler için kafa karıştırıcı olabiliyor. Sosyal medya hesaplarıma ve e-posta adresimize bu konuda çok sayıda soru geliyor. Hadi bu ürünlerin bazılarına daha yakından bakalım.

KONSERVE BAKLAGİLLER
Kuru fasulye, nohut veya kuru barbunya, konserveden daha ucuz fakat pişirmesi daha uzun zaman alır. Zamanınız kısıtlı olduğunda bu ürünleri seçebilirsiniz.
Ben, annemin meşhur tavuklu nohutlu çorbası için genelde bunu yapıyorum veya önceden haşlayıp dondurduklarımı kullanıyorum. Tabii konserve seçimi yaparken tuz katkısı olmayanları tercih etmeniz gerekir.
Fasulyeyi kullanmadan önce suyunu boşaltın ve durulayın. Bu işlem, içeriğindeki sodyumun azalmasını sağlayabilir veya benim gibi haşlayıp dondurma yöntemini seçin.

Ağız bakımında gıdalar önemli rol oynuyor. Amerikan Diş Hekimleri Birliği, belirli gıdaların dişler için faydalı olabileceğini açıkladı ve bunları sıraladı

Diş hekimleri her gün diş ve ağız sağlığının öneminden bahsediyor. Bir beslenme uzmanı olarak bu konu benim için de çok önemli çünkü sindirimin ilk başladığı yer ağız.

1) ÇAY AĞIZ BAKTERİLERİYLE SAVAŞIYOR
Siyah ve yeşil çaylarda bulunan ‘polifenol’ adlı bileşikler, diş eti hastalığı ile çürüklerle ilişkili bakterilerin büyümesini yavaşlattığı belirtiliyor.
Chicago’daki Illnois Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, günde en az 10 kere ve bir dakika boyunca siyah çayla gargara yapanların, daha az plak sorunu yaşadığını bildiriyor. Araştırmacılara göre, çay diğer bakterilerle bir araya geldiğinde zararlı olanların yeteneğini zayıflatıyor.
'Dental Araştırma Dergisi’nde 2010 yılında yayımlanan bir çalışmada, Wu ve arkadaşları çayın, özellikle de siyah çayın ağız kokusu ve kötü nefesle mücadele ettiğini açıkladı: “Polifenoller, ağızda kötü kokulu bileşiklerin üretiminin kontrolünü sağlayıp, bakteri genlerini bastırıyor.”

Ramazan ayında insanın iştahını kontrol etmesi zorlaşıyor. Eş-dostun bir araya geldiği sofraların vazgeçilmezleri ise pide, hurma ve güllaç... Peki ne kadar yemeli?

Ramazan ayının en keyifli yanlarından biri kalabalık sofralar ve geleneksel yemeklerdir. Ramazan’da öğünler normalden çok daha görkemli oluyor. Bu sebeple de insanın iştahını kontrol etmesi zorlaşıyor. Tüm akrabalar, arkadaşlar, dostlar bir araya geldiğinde yeme düzeni oldukça değişiyor, bu sofraların vazgeçilmezleri ise pide, hurma ve güllaç oluyor, peki nasıl dengelemeli, ne kadar yemeli?

TEHLİKELİ İFTARİYELİKLER
İftarda şarküteri ağırlıklı ürünler, hamur işi yiyecekler, pide ve tatlılar, yüksek kalorili olmaları nedeniyle oruç tutanlarda kilo artışına neden oluyor. Kilo artışına bağlı olarak kan yağlarında ve tansiyonda artış olabiliyor.
Sucuk, salam pastırma ve benzeri ürünler doymuş yağ içeriği yüksek olduğu için yenilmesi riskli olan besin grubunda.

Yazın, Ramazan beslenmesi daha fazla özen gerektiriyor. Uzun açlık süresince bedene yardımcı olacak beslenme şekli önem taşıyor. Sahur ve iftar arasında geçen sürede yeterli ve dengeli beslenme kurallarına uyabilmek her zaman mümkün olmuyor. Yine de bu dönemde asıl amacın beden ve ruhu terbiye etmek olduğunu hep hatırlamak gerekiyor.
Ramazan ile birlikte öğün düzeni ve saati ile tüketilen yiyeceklerin miktarlarında artış beslenmedeki en önemli değişikliklerdir. Ancak yaşamın her döneminde olduğu gibi bu dönemde de amaç ‘yeterli ve dengeli beslenme’ olmalıdır.

‰ YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
Yeterli ve dengeli beslenme her besin grubundan her gün dengeli bir tüketimi esas alır. Bu besin gruplarının bir günde, tek bir öğünde tüketilmemesi ve küçük öğünlere bölünerek tüketilmesi önemlidir. Ramazanda öğün sayısının 3-4 olması ve her öğünde her besin grubundan tüketilmeye çalışmak önemlidir. 5 temel besin grubu vardır:
1) Süt-yoğurt grubu
2) Et ve ürünleri (tavuk, balık, yumurta)

Glutensiz diyet asla bir zayıflama yöntemi değil; besin hassasiyetiyle karıştırılmamalı. Ancak çölyak hastalığına yakalanan kişiler kesinlikle gluten içeren tahılları ömrü boyunca yememeli

Aslında öncelikle gluten nedir tam olarak anlamak gerekiyor. Glutensiz beslenme kimler için önemli? Glutenin vücuda zararı var mı? Kafalar bence oldukça karışık çünkü kliniğimize gelen bazı danışanlarımız ısrarla “Ben artık gluteni hayatımdan çıkardım ama yine de zayıflayamıyorum” dediklerinde yanlış anlama apaçık ortaya çıkıyor.
Glutensiz diyet bir zayıflama yöntemi değil, her ilkbahar dönemi ortaya çıkan maalesef moda ve popüler diyet kategorisinde düşünülmemeli. Ancak son yıllarda gıda hassasiyeti testlerinin yaygınlaşması bu sonucun doğmasına ciddi katkıda bulundu diyebiliriz.

Gluten nedir?
Gluten; arpa, çavdar ve buğday gibi diğer tahıllar içinde bulunan doğal bir protein türü ve aslında tahılın önemli ve faydalı kısmı. Sağlıklı birey için gluteni kesmeye gerek yok. Ancak, çölyak hastalığına yakalanmış kişiler kesinlikle gluteni kesmek zorunda.