Fikret Bila

       Ecevit için Anayasa'yı değiştirmenin, Demirel için değiştirmeye göre daha kolay olacağı yargısı, Meclis'teki partilerce paylaşılsa bile Başbakan'ın böyle bir niyet taşımadığını ve taşımayacağını biliyoruz.
       MHP lideri Bahçeli de aday olmayacağını kesin bir dille açıkladı.
       ANAP lideri Mesut Yılmaz'a gelince...
       (5 + 5)'in reddedilmesinden sonra en çok tartışılan kişi ANAP lideri Mesut Yılmaz oldu.
       Yılmaz'ın Çankaya'ya niyetli olduğu, bu nedenle de ANAP'ın (5 + 5)'e tam kadro destek vermediği, eleştirilerin odak noktasını oluşturuyor.
       (5 + 5) oylamasının ortaya çıkardığı tablo içinde Mesut Yılmaz cumhurbaşkanlığına aday olur mu?

       Bundan sonra ne yapılacak?
       Başbakan Ecevit'in bu soruya verdiği yanıt şu:
       - Türk ulusu, her zaman en zorlu sorunların bile üstesinden gelmeyi başarmıştır. Anayasa değişiklikleri geçmemiş olsa bile, inanıyorum ki, bu konuyu da herhangi bir istikrarsızlığa yol açmadan aşacaktır. Türkiye'nin yakaladığı ekonomik ve siyasi istikrarın güvencesi, uyum içinde çalışan üç partili koalisyondur.
       Başbakan'ın bu sözlerinden de anlaşılıyor ki, yeni cumhurbaşkanı için önce koalisyon partilerinin üzerinde anlaşacağı bir "isim" aranıyor.
       Ecevit'in tercih edeceği hükümet ortaklarının uzlaşmayla bulacakları bir adayı desteklemek.
       Başbakan, her partinin bir aday çıkarmasının, adaylar ve partiler arasında çekişmeler yaşanmasının ortamı gerginleştireceğini düşünüyor.

       Ecevit istifa eder mi?
       (5+5)'in 303 oy aldığı ve düştüğü ilan edilir edilmez, herkes birbirine bu soruyu soruyor.
       Ecevit, basın toplantısı yapmak üzere odasından çıktığında Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan'a soruyoruz :
       - İstifa eğilimi var mı ?
       - Hayır. Kesinlikle yok. Hükümet devam edecek.
       * * *

       DYP lideri Tansu Çiller, liderler zirvesinde DYP'ye yöneltilen eleştiriye "hesap ortada" diye itiraz ediyor, dünkü görüşmemizde.
      "Yanılıyor muyum" diye söze giriyor:
       - İktidar partilerinin sandalye sayısı 35l. Meclis Başkanı hariç 350. Bu yanlış mı? Hayır. Doğru. 101. maddeye çıkan oy 253 değil mi? Bu da doğru. Peki DYP'yi bir tarafa bırakın. Diyelim ki 253 rakamında hiç DYP oyu yok. Peki 350'den 253 çıkarsa 97 kalıyor. Bu kayıpların izahı ne? Önce bunu izah etsinler. Bu rakam ortadayken DYP'yi suçlamak yanlıştır. İktidar partileri sandalye sayısının da imza sayılarının da çok altında oy kullanmışlardır. Durum böyleyken zirvede DYP'yi tutarlı davranmamakla suçlamak kabul edilemez.
       Çiller, Anayasa değişikliği konusunda izlenen yöntemin de ters teptiğini vurguluyor:
       - Sadece 101. maddeyi getirselerdi daha iyi olurdu. Buna pazarlık maddesi olarak 69'u katmak, sonra milletvekillerine rüşvet verir gibi 86. maddeyi sokmak büyük yanlış olmuştur. Şimdi de yok oyları denetleyeceğiz, yok

       DYP lideri Tansu Çiller, önceki gün sabahın erken saatlerinde Başbakan Ecevit'i arıyor ve görüşmek istediğini söylüyor.
       Başbakan Ecevit ise, "birkaç saat içinde Hindistan'a hareket edeceğini, ancak, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan'ın görüşebileceği" yanıtını veriyor.
       Ecevit, bu temas sonrasında Özkan'ı çağırarak, DYP lideriyle görüşmesi talimatını veriyor ve Hindistan'a hareket ediyor.
       Çiller - Özkan görüşmesi böyle gerçekleşiyor.
       Görüşmede bir hükümet seçeneği gündeme geldi mi? ANAP'ın yerine DYP'nin hükümete katılması gibi bir olasılık ele alındı mı?
       Bu iki soruya dün görüştüğümüz DYP lideri Çiller, "Kesinlikle hayır" yanıtını veriyor ve ekliyor:

       Başbakan Bülent Ecevit, herkesi "düşünmeye" davet ederek Hindistan'a gitti. Kendisinin de, dün bu köşeden duyurduğumuz gibi "hükümetten ayrılmak dahil" bütün olasılıkları düşüneceğini açıklayarak...
       Anlaşılıyor ki, Başbakan ikinci oylamanın sonuçlarını da görmek istiyor. İkinci oylamaya kadar da en azından olumlu oy vermeyen iktidar milletvekillerinin, kararlarını değiştirmelerini bekliyor.
      "İki adım sonrasını düşünün" diyerek de, hem hükümetin dağılabileceğini, hem de ekonomik ve siyasi istikrarsızlık doğabileceği uyarısında bulunuyor.
       Peki bu tabloyu ANAP lideri Mesut Yılmaz nasıl değerlendiriyor?
       Yılmaz, dün yaptığımız görüşmede, "koalisyonun bozulup bozulmayacağı" yönündeki sorumuzu şöyle yanıtladı:
       - Bunu liderler değerlendirir. Hükümetin kaderi, liderler zirvesinde belli olur. Sayın Başbakan, Hindistan'dan dönünce - muhtemelen pazartesi günü - liderler zirvesi yapılır.

       Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkmenistan'dan Türkiye'ye dönerken, "Ben merak etmiyorum, siz ediyorsunuz, etmeye devam edin" diyordu, uçaktaki gazetecilere...
       Sadece gazetecilerin değil, uçaktaki herkesin "merakı", Meclis'teki Anayasa değişikliği oylamasıydı. Elbette Cumhurbaşkanı da "merak" ediyordu ama, konumu "merak"ını yansıtmaya engeldi.
      "Bir şey demeyecek misiniz" türündeki ısrarlı sorulara, "Benim elimdeki bir şey değil, politika imkan sanatıdır" derken, makamının, elini kolunu bağladığını ima ediyordu.
       Cumhurbaşkanı Demirel'in havasından Meclis'te yaratılan "tereddüt"lü ortamdan rahatsız olduğu anlaşılıyordu.
      "İlk oylama 367'in altında çıkarsa açıklama yapacak mısınız" sorusunun asıl "merakı" ise "böyle bir durumda aday adaylığından çekilip çekilmeyeceği"ydi.
       Cumhurbaşkanı bu soruya verdiği, "367'nin altında da çıksa, üstünde de çıksa açıklama yapmayı düşünmem" karşılığını vererek kendini bağlamak istemedi.

AŞKABAT
       Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Hazar geçişli Türkmen doğalgazı projesinin hükümetlerarası çalışmalarını başlatmak üzere Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta. Yolculuk boyunca başta gazeteciler olmak üzere heyetin gündem maddesi ise bugün yapılacak Anayasa değişikliği oylaması. Demirel'in kaderini belirleyecek oylama hakkında değişik tahminler yapılıyor.
       Bu arada Ankara'ya dönüş saati Meclis oylamasına yetişecek şekilde düzenlenmiş.
       Heyetteki bakanların oylamaya yetişip yetişemeyecekleri de tartışma konusu oluyor.
       Devlet Bakanı Mehmet Ali İrtemçelik'e soruyoruz:
       - Oylamaya yetişebilecek misiniz?