Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Aslında Ankara, böyle bir olasılık karşısındaki muhtemel tutumunu ve değerlendirmesini kısa süre önce Washingtona iletti. Ecevitin gezisi öncesinde Ankarayı ziyaret eden 10 kişilik ABDli senatörler heyetinin temasları sırasında Irak konusu da detaylı biçimde görüşüldü. Sivil ve askeri yetkililerin ağzından Joseph Liermanın başkanlık ettiği ABD heyetine Türkiyenin yaklaşımı aktarıldı. Ankaradaki hava, ABDnin Iraka müdahale etmesi halinde, pasif bir tutum takınarak gelişmeleri izlemek ve beklemek yönünde değil. Eğilim, gelişmelerin dışında kalmaktansa içinde olmak yönünde. Bunun nedeni de muhtemel bir müdahalenin doğuracağı sonuçların Türkiye açısından yaşamsal öneme sahip olması. Başbakan Ecevitin ABD gezisinde en önemli dosyalarından birini Ortadoğu ve Irak oluşturacak. Ecevit ve Cemin beklentisi Bushun Irak konusunu açacağı yönünde. Washingtonun Iraka müdahale düşüncesini gündemden düşürmediği biliniyor. Ankara ve Başbakan Ecevitin de böyle bir müdahaleyi doğuracağı sonuçlar açısından sakıncalı bulduğu ve karşı olduğu da Washington tarafından iyi biliniyor. Ancak ABD Iraka müdahale etmesi olasılığına karşı Ankara da yaklaşımını belirlemiş durumda. ÖNEMLİ OLAN SONUÇ 1- Türkiye, Irakın bölünmesini ve Kuzeyde bir Kürt devleti kurulmasını kabul edemez.2- Türkiye, müdahalenin nedenlerinden çok sonuçlarıyla yakından ilgilidir, çünkü doğacak sonuçlar Türkiyeyi siyasi, ekonomik ve askeri yönlerden büyük ölçüde etkiler.3- Müdahalenin sonuçları Ankara açısından ancak şu çerçevede kabul edilebilir: Kürt devletinin ilanına izin verilmez, öteden beri olduğu gibi Kuzeyde bir Kürt özerk bölgesi kabul edilebilir, Güneyde bir Şii özerk bölgesi doğabilir, ancak bir Türkmen özerk bölgesine de olanak sağlanması gerekir.4- Türkiye muhtemel gelişmeleri sınırında karşılamaz, sınır güvenliği, ulusal bütünlüğü ve çıkarları doğrultusunda aktif olarak karşılamayı yeğler. Bu eğilim içinde ABDli senatörlere iletilen Ankara yaklaşımı şöyle özetlenebilir: NABIZ YOKLADILAR Ecevitin gezisi ABDli senatörlere bu yaklaşımın iletilmesinin ardından yapılıyor. Senatörlerin Türk sivil ve askeri yetkililerine, "Saddamlı bir yönetimin, Kürt devleti oluşumunu daha da hızlandırdığını düşünmüyor musunuz?" diye sordukları da biliniyor. ABDli senatörlerin Saddamsız Irakın Türkiye için daha iyi olacağı görüşüne tepki almaya çalıştıkları bu temaslarda Ankaranın verdiği yanıt ise şu: "Kuzey Irakta durum Körfez Savaşı sonrasında oluşmuş ve Türkiyenin güvenliği için büyük bir tehdit alanı haline gelmiştir. PKK, Kuzey Irak boşluğunda daha güçlenmiş ve Türkiyeye saldırılarını böylece artırabilmiştir." KÜRT DEVLETİ OLMAZ fbila@milliyet.com.tr Ankara, Saddamla ilgili değil. İlgilendiği Iraka müdahale sonrasında Saddam gitsin veya kalsın, Irakın bölünmesi, bir Kürt devleti ilanına girişilmesi ve bu arada Türkmenlerin daha da ezilmesi... Bu kez Ankara, müdahale olması halinde Kürt devletine izin vermeyeceğini, Kuzeyin özerk bölge olarak kalmasından yana olduğunu ve bir Türkmen özerk bölgesine de olanak tanınması çizgisinde... ABDnin müdahale kararı alması halinde Ankaranın bu yaklaşımını da dikkate alması gerekiyor.