Tazminat...

"Tazminat" sözcüğünün Türk Dil Kurumu sözlüğündeki karşılığı, "zarar karşılığı ödenen para" olarak ifade ediliyor.
Kavramın esası "zarar görmeye" dayanıyor.
Maddi veya manevi...
Karşılığında ödenen para da zararın telafi edilmesini amaçlıyor.
Tazminat bu...
Şimdilerde tartışma konusu olan milletvekilleriyle birlikte, üst rütbeli askerlere ve sivil bürokratlara ödenecek "temsil tazminatı."
En son Yargıtay Başkanı ve üyeleri, ödenmesi kararlaştırılan "tazminat"lar arasındaki fark nedeniyle tepki gösterdiler.
Kamu personeli maaşlarına "tazminat" ilk kez girmiyor.
Maaşlarda "tazminat enflasyonu var" demek abartı sayılmaz.
İş güçlüğü...
İş riski...
Temininde güçlük...
Yargı ödeneği...
Eğitim ödeneği...
Özel hizmet...
Askeri personel...
Ve buna benzer birçok maaş unsuru, "tazminat" adı altında ödeniyor.
İşin özü, 657 sayılı Devlet Memurları Yasası'nın düzenlediği personel rejiminin iflas etmiş olmasıdır. Katsayı, gösterge sisteminin ekonomik ve sosyal gerçeklerin çok uzağında kalmış olmasıdır.
Hükümetler, köklü, çağdaş ekonomik ve sosyal gelişmelere uyum sağlayabilecek bir personel reformu yerine, baskı gruplarının gücüne, gereksinmenin aciliyetine göre sisteme ek ödemeler yamamış ve sonuçta memur maaşı içinden çıkılmaz bir yamalı bohçaya dönmüştür.
Açıkça kabul etmek gerekir ki, bu tür ödemelerin gerçekten bir tazminat niteliği ve amacı yoktur. Yapılan bir maaş zammıdır.
Bu nedenle yapılacak düzenlemelerin de en azından "maaş artışı" olarak kabul edilip sunulması gerekirken, bir özellik arz ediyormuş gibi "tazminat" denmesi, yerinde bir ifadelendirme değildir.
Neyin tazminatı?
Milletvekili olmanın, yargıç olmanın, asker olmanın, devleti temsil etmenin "tazminatı" niye olsun?
Buna "maaş veya ücret artışı" demek daha doğru ve gerçekçi değil mi?
Maaş unsurlarında tazminat olmaz mı?
Elbette olur.
Ama yaptıkları hizmetin gerçekten kişi üzerinde somut bir zarara yol açması veya buna açık olması gerekir.
Örneğin uçucu ve dalıcı personelle, yeraltı maden işçisine, radyasyon riski altında çalışan personele bu amaçla "tazminat niteliği"nde ödeme yapılması doğaldır. Mesleklerinin diğer mesleklerden farklı olarak yarattığı fiziki yıpranma ve yaşam riski, almaları gereken özel sağlık hizmeti saptanabilir, somut bir gerçektir.
Onun dışında her maaş zammına bir "tazminat" uydurmak gerçekçi değildir.
Personel rejiminin temel maaş sistemini günün koşullarına uygun hale getirecek bir reformun gerçekleştirilmesi ve gerçek tazminatlar dışında, maaş ve maaş artışlarının sadeleştirilmesi gerekir.



Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr