Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bugünlerde Adana karpuzu piyasaya çıkıyor. Önümüzdeki bir ay süreyle halkımız Adana karpuzu yiyecek.
Türkiye’de 4 milyon ton karpuz üretildiği, bu üretimin 1 milyon tonunun Adana’da gerçekleştirildiği söylenir.
Adana için karpuz önemli bir tarım ürünüdür. 13 ilçesinin 5’inde karpuz üretilir. Bu konuda geniş bir araştırması olan Özhan Atmaca’dan öğrendiğime göre, geçen yıl Adana’da üretilen karpuzun yarısı tarlalarda kaldı, üreticiler büyük zarara uğradı.
Bu nedenle, bu yıl karpuz ekilen alanda yüzde 40’a yakın daralma var. Fakat alandaki daralma üretim rakamını düşürmeyecek. Eski Adana Çiftçi Birlikleri Başkanı Cumali Doğru’nun anlattığına göre, şimdilerde üretici aşılı fide kullanıyor. Aşılı fideyle eskiden dönümden 2 ton karpuz alınırken, şimdilerde ortalama 6-7 ton karpuz alınıyor. 12 ton karpuz alabilenler de var.

Aşılı fide verimi artırdı
Antalya’da aşılı karpuz fidesi üreten Grow Fide’nin sahibi Dr. Hasan Ünal, üretici tercihine göre değişik tür karpuz çekirdeklerinden aşılı fide üretildiğini söylüyor.
Geçen yıl, piyasaya erken girme telaşından olgunlaşmadan tarladan toplanarak piyasaya sürülen karpuzlara ilişkin eleştiriler aşılı fidenin kötülenmesine neden olmuştu. Bu yıl turfanda Adana karpuzunun tamamı aşılı fideyle üretildi.
Şimdilerde Adana’da üretici dönüme 1.500-1.800 TL dolayında masraf yapıyor. Toptan olarak dönümünün 2.000-2.400 TL’den satılması gerekiyor. Bu yıl büyük şehirlerde Adana karpuzunun kilosunun 1 TL dolayında satılması bekleniyor.
Adana karpuzu olgunlaştığında 7-10 gün arasında hasat edilmesi gerekiyor. Yoksa içi geçiyor. Hasattan sonra 10-20 günlük raf ömrü var. Açık anlatımıyla, halkımız önümüzdeki 1 ay içinde Adana’nın örtü altında yetişen turfanda karpuzunu yiyecek. Daha sonra Anadolu ve Trakya’nın tarla karpuzu çıkacak. Ardından Adana’nın tarla karpuzunu yiyeceğiz.

Maliyet yükseldi
Çok kişi karpuz üretimini “At karpuz çekirdeğini tarlaya. Olsun karpuz. Kopar kopar sat” şeklinde düşünür. Oysaki hem maliyeti yüksek hem de emek isteyen bir üretim. Ürünün tarla ve raf ömrünün kısalığı, arz ve talep dengesizliği nedeniyle üretici büyük risk altında.
Anadolu’nun hemen her köşesinde bir aydır manavlarda satılan karpuz, kaçak İran karpuzuydu. Sınırda yaşayanlara tanınan “sınır ticareti” imkânı giderek “sınırsız ticaret”e dönüştü. Özellikle erken üretim karpuzda Türkiye’ye bu yoldan büyük miktarda mal girişi oldu.
Bizim mahallemizin manavı Pala’da bir aydır kilosu İran karpuzu satılıyordu. Geçen hafta Adana karpuzu gelmiş. Şimdilik küçük boy. Siftah etmek için bir tane aldım. Henüz olgunlaşmamış, tadı tam olarak gelmemişti. İşte geçen yıl piyasayı öldüren de bu oldu. Piyasaya erken girerek yüksek fiyatla karpuz satabilme arayışında olgunlaşmadan hasat edilen ve piyasaya sürülen karpuzları alanlar mutsuz olunca, insanlar Adana karpuzu hakkında olumsuz değerlemeler yapıyor.
Ama unutmayınız, bir hafta, on gün sonra Adana karpuzunun tadı doruğuna ulaşacak. Büyük boyu tercih ediniz. Adana karpuzunu doya doya yiyiniz. Adanalı karpuz üreticileri de inşallah hem üretimden hem fiyatlardan bu yıl mutlu olurlar.