Kısaca "Bilişim Sektörü" denilen, bilgi teknolojisi sektöründe irili ufaklı topu topu 5 bin firma ve 30 bin çalışanı vardı. Krizden sonra her 10 çalışanın 4’ü işini kaybetti.
Bilgisayar makinesini yapanların, işletenlerin, bu makineler için program hazırlayanların, bilgisayar ile eğitim verenlerin, açık anlatımıyla bizi bilgi çağına taşıyacak olanların çalıştığı bu sektör kriz sonrası hızla küçüldü.
"Compex Bilgisayar Fuarı" nedeniyle Milliyet TIR’ı şimdilerde İstanbul’da Lütfi Kırdar Sergi Sarayı binasının önünde duruyor. Her gün belli saatlerde Milliyet yazarları, sektör temsilcileri ve bilgisayar konusuna ilgi duyanlarla söyleşi yapıyor. Dün sergiyi gezdim ve Derya Sazak ile birlikte böyle bir söyleşiye katıldım. Çok şeyler öğrendim.
Apple - Bilkom Genel Müdürü Tijen Mergen okullara bilgisayar alımı konusunda olumlu gelişmeleri anlattı. Önümüzdeki 3 yıllık sürede Milli Eğitim Bakanlığı okullara bilgisayar alımı ve internet bağlantısı için 1 milyar dolar harcayacakmış. Bu konuda Dünya Bankası’ndan yardım sağlanmış. 2005 yılına kadar 3 bin okulun internet bağlantısı gerçekleşecekmiş. Bu olumlu gelişmenin üzücü yanı dağıtılan bilgisayarların kullanılmaması imiş. Öğretmenlerin yeterince eğitilememesi yanında ulaşılacak bilgi havuzunun yetersizliği sorun teşkil ediyormuş. Önemli olan bu bilgisayar ile ulaşılacak "içeriği" zenginleştirmekmiş. Tijen Mergen, Apple şirketi olarak öğrenciler için geliştirdikleri ve 16 öğretmenin soruları canlı olarak cevaplandırdıkları projenin mali külfetinin büyüklüğünden yakınıyor.
Arena Bilgisayar tepe yöneticisi İzi Kohen’den öğrendiğime göre Türkiye’de satılan her 100 bilgisayarın 45’i Türkiye’de monte ediliyor. Bu tür bilgisayarlar markalı bilgisayarlara göre yüzde 30 veya 35 ucuz satılıyor. İzi Kohen’in verdiği bilgilere göre, bilgisayar ithali serbest ve gümrüksüz. Fakat satışta yüzde 18 KDV’ye tabi. Satışlarda kar oranlarının düşüklüğü nedeniyle Türkiye’de bilgisayarların dünya fiyatının bile altında satıldığı belirtiliyor.
Sentim Bilişim Teknolojileri Grubu Genel Müdürü Veli Tan Kırtiş, yaklaşık 1 milyona ulaşan internet abonesi sayısında kriz sonrası hızlı bir düşüş görüldüğünü söylüyor. Özellikle evlerdeki aboneliklerde iptaller çoğalmış. Ortalama 2 saat olan internet bağlantı süresi 45 dakikaya düşmüş.
Bilge - Adam Bilgisayar Eğitim Merkezi tepe yöneticisi Cem Çevik bilgi eksikliği nedeniyle gençlerin uluslararası geçerliği olan sertifika programlarından yararlanamadıklarını anlatıyor. Microsoft ve Oracle gibi uluslararası değer taşıyan sertifika programlarında eğitim görerek, uluslararası geçerliği olan sertifikalara sahip olanların Avrupa ülkelerinde kolaylıkla iş bulabildiklerini söylüyor.
Milliyet TIR’ında gündeme gelen başka konular da var. Örneğin bir tespite göre her 100 milletvekilimizden sadece 9’unun bilgisayar kullanabildiği, sadece 49’unun elektronik posta adresinin bulunduğu... Örneğin Hindistan, bilgisayar yazılımları nedeniyle yılda 5 milyar dolar döviz kazanırken, bizim bu konulara ilgisizliğimiz...
Milliyet TIR’ında sohbete katılan işsiz bir bilişim uzmanı sektördeki maaş durumunu anlattı. İşten çıkarılmayanların dolar üzerinden aldıkları maaş önce yarıya düşürülmüş. Sonra yarıya düşürülen maaş da bir doların Türk lirası karşılığı 750 bin lira olarak sabitlenmiş. Yurtdışında üniversite derecesi üzeri ihtisas eğitimi gördükten sonra bilişim teknolojisi sektöründe 4 - 5 yıl deneyim kazanan gençlerin işsiz kalmasının maddi ve manevi olarak onları nasıl çökerttiğini görmek insanı üzüyor.