Bütçe halka anlatılamadı (Böyle geldi, böyle gidecek!)

Bizde ise muhalefet ve iktidar partisi liderleri kavga etti. Birbirine bağırdı. Halka örnek olması gereken milletvekillerimiz hırçınlıklarıyla tansiyonu artırmaya katkıda bulundu. Bütçenin ne getireceği ne götüreceği gürültüye gitti.Bu yılın bütçesinin bir özelliği var. Mahalli idare gelir-giderleri, fon gelir-giderleri ve vergi iadeleri de bütçe gelir-giderine eklendi.Bunlar eklenince bütçenin gelir ve gider rakamları büyüdü. Geçmişle karşılaştırma imkânı kalmadı. Ben sayın okuyucularıma geçmişle karşılaştırma imkânı verebilmek için sadece devletin "Merkezi Yönetim Bütçesi"nin geçen yılki ve bu yılki gelir-gider rakamlarından söz edeceğim.Bu yıl konsolide bütçe rakamlarına eklenen mahalli idareler, fonlar ve vergi iadeleri gelir-giderleri 19.5 milyar YTL. Yani, merkezi yönetim ve mahalli idareler halktan yaklaşık 144.0+19.5 milyar YTL toplayacak, yaklaşık olarak 157.2+19.5 milyar YTL harcayacak. TBMM'deki müzakereler tamamlandı. 2006 bütçesi kesinleşti.Bütçe oylamasından önce her ülkenin meclislerinde iktidar ve muhalefet bütçenin halka ne getireceğini ve götüreceğini tartışır. Halk da bir yıl içinde neler olup biteceğini bilir. Ben sayın okuyucularıma, henüz yayımlanmayan, TBMM tutanaklarından çıkarmaya çalıştığım rakamlara dayalı olarak 2006 yılı bütçesinin halktan ne alıp ne vereceğini özetlemeye çalışacağım. 2006'da milli gelirimiz (bir yıl içinde üretilen mal ve hizmetlerin parasal değeri) 540 milyar YTL olacak. Ankara bunun yüzde 22'sini halkın cebinden vergi olarak çekip alacak. (Bu verginin yüzde 70'ini halkımız KDV-ÖTV gibi dolaylı vergi olarak ödeyecek.)Ankara, halktan topladığı vergilere vergi dışı gelirleri ekleyecek. Borçlanacak. Ve de 2006'da 144.0 milyar YTL toplam geliri olacak. 157.2 milyar YTL harcayacak.2005'e göre harcamalardaki artış 11.7 milyar YTL, gelirlerdeki artış 13.1 milyar YTL olacak.Acaba Ankara, 157.2 milyar YTL'yi nasıl harcayacak? 2005 yılına göre hangi devlet hizmetinde iyileşme olacak?En büyük harcama 46.2 milyar YTL ile faiz harcaması. Onu 40.5 milyar YTL ile maaş ve ücret harcaması izliyor. Daha sonra Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı açıklarına 22.0 milyar YTL gidiyor. Cari harcamalar (otomobil, lojman masrafı) 15.9 milyar YTL... Geriye bir şey kalmıyor. Hizmet için para yok Geçen yıl 9.8 milyar YTL yatırım harcaması yapabilen Ankara bu yıl yatırıma 10.7 milyar YTL ayırdı. Sayın okuyucularım... Bu bütçe, halktan daha çok almayı, ama halka bir yıl öncekinden farklı şeyler vermemeyi hedef alan bir bütçe...Bu bütçe "Böyle gelmiş böyle gider" bütçesi. Bu bütçe "formalite" bütçesi... Ama (1) Uygulanan IMF destekli istikrar programı çerçevesinde. (2) Devletin iç ve dış borcunun faizini gününde ödemek zorunluluğu karşısında bundan başka türlü bütçe yapılamaz.Halka daha fazla vermek için halktan daha fazla almaktan veya borçlanarak gelirden daha fazla harcamaktan başka yapacak şey yoktur. İşte tartışmamız gereken de budur... Mevcut ekonomi politikalarında "çılgınca bir değişiklik yapamaz" isek, bu "çılgınca değişikliği gerçekleştirecek, ciddi bir kalkınma stratejisi uygulayarak hızlı ve sürdürülebilir kalkınmayı başlatamaz isek", bu kısır döngüden (fasit daireden) kurtulamayız.Gelecek yıl da iktidarda hangi parti olur ise olsun benzer bir bütçe hazırlar. TBMM'deki milletvekillerimizin, parti liderlerimizin birbiriyle kavga edecek yerde, bunları tartışması gerekir. Böyle gitmesin guras@milliyet.com.tr