Çankaya'da 'Resm-i Kabul'

Köşk'e gelenler Atatürk Türkiye'sini temsil edenlerdi. Ordu mensupları merasim üniformaları ile salonda çoğunluğu oluşturuyordu. Çok sayıda sanatçı, kültür ve bilim adamı (kadını), yüksek bürokrat ve az sayıda politikacı vardı.Cumhurbaşkanı ve eşi ciddiyetleri ile temsil ettikleri makamın hakkını veriyordu. Davetliler, "Çankaya Yerleşkesi"nin yeni hizmet binasının resepsiyon salonunda ağırlanıyordu. Türkiye Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Bayan Sezer, Cumhuriyet'in 82. yıldönümü nedeniyle Çankaya Köşkü'nde düzenlenecek "Kabul Resmi"ne beni ve eşimi de çağırdı. Babamdan bana intikal eden "İstiklal Madalyası"nı taktım. Eşimle birlikte Çankaya'ya gittim. İyi ki gitmişim... Davete katılanlardan ve Cumhurbaşkanı ile eşinin davetlilere gösterdiği ilgiden etkilendim. Cumhurbaşkanlığı Köşkü'ne ilk defa 1951 yılında lise son sınıfta iken gittim. O yıllarda lise son sınıf öğrencileri "yıllık" hazırlarlardı. Yıllıkta basılması için Cumhurbaşkanı Celal Bayar'dan yazı ile fotoğraf istedik. O ise "tertip heyeti"ni köşke davet etti. Kütüphanede çalışma masasının iki yanına bizleri oturttu. Limonata ikram etti. Bizi teker teker sorguya çekti. Hangi üniversiteye gitmek, ne olmak istediğimizi sordu. Bizlerle resim çektirdi. Sonra görevlileri çağırdı, "Bu gençlere Köşk'ü gezdiriniz" dedi. İkinci katta bulunan ikmetgâh bölümüne çıktık. Atatürk'ün olduğu gibi korunan yatak ve dinlenme odalarını daha sonra da alt kattaki havuzu o zaman gördüm. Turgut Özal'ın bir Cumhuriyet Bayramı davetinde Köşk'e gittiğinde içerideki kapalı yüzme havuzunun üzerinin kapatıldığını, havuzlu salonun "resm-i kabul" salonu haline getirildiğini söylediler. "Cumhurbaşkanlığı Köşkü" günümüzde sadece ikametgâh olarak kullanılıyormuş.Köşk'ün 438 dönüm bahçesinde şimdilerde çok sayıda bina bulunuyor. Çankaya Köşkü (müze), Türkiye Cumhurbaşkanlığı Köşkü (Pembe Köşk), Camlı Köşk, yeni hizmet binası, idari bina, başyaverlik binası, Genel Sekreterlik ve Devlet Denetleme Kurulu binası, İdari ve Mali İşler ve Koruma Müdürlüğü binaları, sağlık merkezi, sosyal tesisler, basın toplantı salonu, resepsiyon salonları, Muhafız Alayı binaları ve lojmanları, Cumhurbaşkanlığı çalışanlarının lojmanları, Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanlarının köşkleri Köşk'ün bahçesinde zamanla yapılan binalar.Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Ankara Başkanı Hoca Rıfat Börekçi, Çankaya semtinde ve Rıfat Bey'lere ait eski bir "Ankara Bağevi"ni satın alarak 1921 yılında "Ankara halkı adına" Gazi Mustafa Kemal Paşa'ya hediye etti. Atatürk 1932 yılına kadar bu köşkte yaşadı. 54 yıl önce Çankaya Köşkü diye adlandırılan bu ilk binanın çevresindeki 438 dönüm arazinin etrafı 1932 yılında duvarla çevrildi ve eski köşkün yanına "Türkiye Cumhurbaşkanlığı Köşkü" (Pembe Köşk) yapıldı. Viyanalı mimar "Clemens Holzmeister" tarafından inşa edilen bu iki katlı köşkün birinci katı resmi daire, ikinci katı ikametgâh olarak düzenlenmişti. Kenan Evren döneminde "Cumhurbaşkanı Köşkü"nün yetersiz kaldığı gerekçesiyle yeni bir hizmet binası yapımı kararlaştırıldı. Mustafa Aytöre ve Orhan Genç'in projelerini çizdiği binanın yapımına 1986 yılında başlandı, 1993 yılında bina tamamlandı. Bu binada Cumhurbaşkanlığı makamı ve çalışma odaları var. Eski yıllarda Çankaya'da sadece "Çankaya Köşkü" ile "Türkiye Cumhurbaşkanlığı Köşkü" olduğundan Cumhurbaşkanını ziyarete gidenler "Köşk'e gidiyoruz" derlerdi. Şimdilerde ise "Köşk"e değil, "Cumhurbaşkanlığı Yerleşkesi"ne gidiliyor. guras@milliyet.com.tr Köşk müze oldu