Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Sokaklardaki çöp kutularından çek - çek ile (2 tekerlek üzerine oturtulan büyük naylon çuvallarla) karton - mukavva ve kağıt toplayanlar var ya... İşte büyük ölçüde onlar sayesinde yılda 42.5 milyon ağaç kesilmiyor.
Çünkü onların topladıkları kullanılmış mukavvalar, kartonlar, geri dönüşüm tesislerinde tekrar kullanılır hale getiriliyor.
Eğer onlar atıkları toplamasa, 1 ton kağıt için 17 yetişkin ağaç kesilecek. Türkiye’de yılda 2.5 milyon ton atık kağıt geri dönüşüm tesislerinde işlenerek geri dönüşümlü kağıt haline getiriliyor.
Atık Kağıt ve Geri Dönüşümcüler Derneği’nden (AGED) aldığım bilgilere göre yılda 5.5 milyon ton kağıt kullanıyoruz. Bunun 500 bin tonu temizlik kağıdı olduğu için geri dönüşemez kağıt.

Kağıdın yarısı toplanıyor
Temizlik kağıdı dışında her yıl tüketilen 5 milyon ton kağıdın belli bölgelere konulan kağıt - karton toplama kutuları ve çek - çekçiler sayesinde 2.5 milyon tonunu, yüzde 50’sini geri dönüşüm tesisleri işliyor. Hedef, atık kağıt toplama oranını yüzde 70’e ulaştırmak.
Dikkat edilirse eskiden ‘hurdacılar’ para ödeyerek kapılardan gazete toplardı. Şimdilerde gazete kağıdı toplayan hurdacı kalmadı. Çekçekçiler ise gazete kağıdına fazla yüz vermiyor. Çünkü gazete kağıdında mürekkep var. Geri dönüşüm işleminde kağıttaki mürekkebi ayıklamak ayrı teknoloji istiyor ve pahalı bir operasyon.
Çek - çekçiler son zamanlarda kullanılmış ambalaj malzemelerini, mukavva kutuları toplamaya başladı. Çünkü bunların geri dönüşümü daha kolay. Bunlar tekrar oluklu mukavva ve ambalaj malzemesi yapmakta değerlendiriliyor.

Çek - çekçi 13-15 kuruş alıyor
Çek - çekçi topladığı atık kağıtları küçük toplama ayırma tesislerine (TAT) satıyor. TAT’larda belli standartlarla balyalanmış kağıtlar geri dönüşüm tesislerine ulaşıyor. Çek - çekçinin topladığı atık kağıt karşılığı eline geçen para kiloda 13-15 kuruş dolayında. Hurda kağıdın tonu ise yaklaşık olarak 130-150 TL.
Çek - çekçilerin topladıkları atık kağıtlar, oluklu mukavva ve ambalaj malzemesi üreten geri dönüşüm tesislerinin talebini karşılamadığı için değişik ülkelerden atık kağıt ithal ediyoruz. Atık kağıt ithalatına 2011 yılında 16.8 milyon dolar, 2012 yılında 8.9 milyon dolar ödendi.
AGED yöneticileri, 3 yeni kağıt fabrikasının devreye girmesi sonucu atık kağıt talebinde 1.2 milyon ton artış olacağını bu nedenle atık kağıt toplama kapasitesinin artırılması gerektiğini belirtiyorlar.
Özetle sokaklarda dolanan gariban
çek - çekçilere büyük işler düşüyor. Sayıları ne kadar artar, ne kadar çok atık toplarlar ise ithalata bağımlılıktan
o kadar kurtulacağız.