Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu pazartesi (bugün), önemli bir gün. Dolar fiyatındaki tırmanış ya devam edecek... Ya da fiyat artışı duracak. Dolar gene 1 milyon 400 bin liranın altında alınıp satılacak.Geçen hafta ne oldu da doların fiyatı birden tırmanışa geçti? Önemli iç veya dış bir gelişme olmadı. Döviz arzını engelleyecek bir karar alınmadı. Normal döviz akımında bir kesiklik yok... Ama dolar fiyatı on gün önceki fiyatın 100 bin lira dolayında daha yükseklerde..."Dolar fiyatı bugünden sonra yukarıya çıkmaya devam edecek" demeye veya "dolar gene inişe geçer" demeye imkan yok... Ama dolar fiyatı on gün önceki fiyatın 100 bin lira dolayında daha yükseklerde...Durum şudur: Şu anda ülkede döviz kıtlığı söz konusu değil. Doların fiyatı eğer doğru yerde ise, arz ve talep kendiliğinden dengelenir. Bundan sonra da kıtlık söz konusu olmaz.Bugün piyasayı ve de halkımızı huzursuz eden doların kıtlığı değil, dolar fiyatının düşük olmasıdır.Piyasa ve de halkımız biliyor ki, doların bugünkü fiyatı "sürdürülebilir bir fiyat değildir". Doların bugünkü fiyatın üzerinde satılması gerekir.Piyasa ve de halkımız bu nedenle ucuz doların keyfini süremiyor. Devamlı huzursuz. Kafalarda "beklentiler inşa ediliyor".Bu beklentiler "belki yarın, belki yarından da yakın..." Doların fiyatının tırmanışa geçeceği şeklinde olduğundan, piyasa ve de halkımız "bir işaret bekliyor".Ucuz fiyatta "Doyum noktasına gelindi". Bundan sonra yukarıya doğru bir fiyat hareketi başlar ise bunun devam etmesi "normaldir". Bazı temel noktaların altını çizmekte yarar var: (1) Döviz kıtlığı tehlikeli yok. (2) Devalüasyon tehlikesi yok. Artık devalüasyon yapılmaz. Döviz fiyatı kendi kendini ayarlar. (3) Ekonomi için, piyasa için, halkımız için iyi olmayan "ani ve de büyük ölçüde" fiyat artışıdır. Bu, şok etkisi yapar.(4) Ekonomi için, piyasa için, halkımız için iyi olan, döviz fiyatının "sürdürülebilir çizgiye" yavaş yavaş, sindire sindire tırmanması ve "denge fiyatında" istikrara kavuşmasıdır.Bugün dolar fiyatının yönünü, "piyasa belirleyecek" ama piyasanın üzerinde Merkez Bankası baskısı var. Merkez Bankası fiyatın arz ve talebe göre serbestçe oluşmasını engelliyor.Çünkü Merkez Bankası döviz fiyatını aşağıda tutarak enflasyonu kontrol ediyor.Siz bakmayınız Merkez Bankası Başkanının, "Dolar daha fazla düşmesin diyerek her gün dolar satın alıyoruz. Bugüne kadar 10 milyar dolar satın aldık..." demesine... Merkez Bankası döviz alıyor ama, döviz almak için ödediği Türk liralarına yüksek faiz veriyor. Aylık enflasyon yüzde sıfır, yüzde 1 iken, Merkez Bankası Türk lirasına ayda yüzde 2.5 faiz ödüyor. Merkez Bankası gecelik mevduata ödediği faizi enflasyona uygun çizgiye getirmiş olsa, döviz fiyatı "sürdürülebilir çizgiye çıkacak". Merkez Bankasının döviz satın almasına da, yüksek faiz ödemesine de gerek kalmayacak. Ama o zaman da, "enflasyonun aşağıya inişi duracak".Bütün bunlardan sonra bakalım bugün dolar fiyatı ne olacak? Geçen pazartesi, doların fiyatı 1 milyon 400 binin üzerine çıkmıştı. Geçen haftanın son günü, cuma akşamı ise, döviz büfeleri 1 milyon 460 bin liradan dolar sattı. guras@milliyet.com.tr