Döviz rezervinin faiz yükü var

Bu ülkede ödenen her faiz, (kim öderse ödesin) halkın cebinden çıkıyor. Bunun için halkımız, rezerv tutmak uğruna boş yere nasıl faiz ödendiğini bilmelidir.Bazıları 50 milyar dolarlarda dolanan rezervi de az görüyor. 100 milyar dolar olsun, diyor... Bazıları Merkez Bankası döviz satın alsın. Rezervine eklesin. Böylece piyasadaki döviz azalır. Döviz fiyatı artar. Döviz açığının büyümesi önlenir diyor...Merkez Bankası'nın döviz rezervi 2 farklı kaynaktan gelir. (1) Merkez Bankası banknot basar. Bastığı parayla döviz satın alır. Bastığı para piyasaya çıkınca, piyasada para bollaşır. Enflasyon azar. Bunu önlemek için Merkez Bankası kendi bastığı ve piyasaya saldığı parayı gecelik yüzde 13.5 faizle piyasadan toplar. Açık anlatımıyla, kendi satın aldığı döviz nedeniyle faiz ödemek zorunda kalır. Merkez Bankası gereksiz yere döviz rezervini büyüttükçe, hem kendine ait olmayan dövize faiz ödüyor, hem de kendi satın aldığı döviz karşılığı piyasaya saldığı YTL'yi toplamak için faiz ödüyor. Merkez Bankası'nın para basarak piyasadan satın aldığı döviz şimdilerde 23 milyar dolar dolayında.Merkez Bankası'nın döviz satın almak için piyasaya saldığı ve Merkez Bankası'nın her gece yüzde 13.5 faiz ödeyerek topladığı para 15 milyar YTL dolayında.(2) Merkez Bankası, her an kullanılabilir döviz stokunu artırmak için kredi/mevduat bulur. Açık anlatımıyla, faiz karşılığı bulduğu dövizleri rezerve ekler. Rezerv rakamını süsler.Örneğin Almanya'daki işçilerimizin yüksek faizli döviz hesapları Merkez Bankası rezervini büyüten kaynaklardan biridir. Döviz alıyor YTL veriyoruz Benzer şekilde, başkalarına ait olduğu halde, Merkez Bankası'nın döviz rezervini büyüten döviz (döviz yükümlülükleri) şimdilerde 37 milyar dolar dolayında.(3) İşte bu iki kaynaktan gelen döviz, Merkez Bankası'nın döviz rezervini oluşturuyor.Döviz rezervinin büyümesi için Merkez Bankası ya piyasadan döviz satın alacak, ya da döviz borcunu artıracak. İki halde de faiz faturası büyüyecek.Şimdi gelelim en önemli soruya? Merkez Bankası döviz rezervini neden artırıyor? Denilebilir ki, "Merkez Bankası piyasadan döviz satın almazsa, YTL değerleniyor. Döviz fiyatı düşüyor. Bu nedenle döviz topluyor". Merkez Bankası bir günde 5 milyar dolar satın aldı, döviz fiyatı kıpırdamadı. Demek ki, bu gerekçe doğru değil. Öbür gerekçe ne? Kriz olursa, sıcak paracılar çıkmak isteyecek. Merkez Bankası onlara ucuz döviz satacak... Böyle bir şey geçmişte, sabit kur sisteminde oldu. Bundan sonra olamaz. O zaman bu yüksek rezerv tutma politikasının halka pahalı faturasını sorgulamak gerekmez mi? guras@milliyet.com.tr Faizle dolar depoluyoruz