Soma’da 301 madencinin ölümüne o kadar üzüldük ki, bu madencilerin çıkardıkları kömürün nerede kullanıldığı ile, ve de ne işe yaradığı ile pek ilgilenemedik.
Soma’da çıkarılan kömürü “Soma Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ” (SEAŞ) elektriğe çeviriyor.
Soma’da kömür olduğu 1913 yılından beri biliniyordu. Soma kömürü sadece yakacak olarak kullanılırken 1953 yılında Bakanlar Kurulu Soma’da 2 x 22 MW gücünde bir termik santral (kömür yakarak elektrik üretecek santral) kurulmasına karar verdi. İlk bölümü 40 milyon dolara bir Fransız firması inşa etti.
Sanayi ve ısıtmada kullanılamayan kalitesiz kömürlerin değerlendirilmesi arayışında yeni yatırımlarla santrala yeni üniteler eklendi. Birinci ünite 1981 yılında, 2’nci ünite 1982 yılında, 3’üncü ve 4’üncü üniteler 1986 yılında, 5’inci ve 6’ıncı üniteler 1992 yılında devreye girdi.
Soma kömürü kaliteli değil
SEAŞ santralının özelliği düşük kaliteli (kalorisi düşük, kül oranı yüksek, rutubetli) kömürleri yakabilmesidir. Santralın 2x22=44 MW gücündeki üniteleri 3500 kcal/kg kalorili, % 27 küllü ve % 22 rutubetli, 4x165 MW gücündeki 1 - 4 üniteleri ise 2400 kcal/kg kalorili, % 32 küllü ve % 21 rutubetli, 2x165 MW gücündeki 5-6 üniteleri ise 1550 kcal/kg kalorili, % 52 küllü ve % 18.8 rutubetli kömürleri kullanıyor.
Santral kazanlarında yakılan kömürler TKİ Soma Bölge Müdürlüğü tarafından temin ediliyor. Elektrik üretimi için ihtiyaç duyulan su Sevişler barajından geliyor.
Günde 22 bin ton kömür
SEAŞ santralının kömür yakan ünitelerinin günde 22 bin ton kömüre ihtiyacı var.
Türkiye’de 2013 yılında 240 milyar kWh elektrik üretildi. Bunun yüzde 25.4’ünü oluşturan 94 milyar kWh elektrik, kömür yakan santralların üretimi.
SEAŞ’ın 6 ünitesinin kurulu gücü, Türkiye’deki kömür yakan santralların toplam kurulu gücünün yüzde 7.9’u oranında. Yıllık elektrik üretimi kömür santrallarının üretiminin yüzde 7.5’u, 2013 Türkiye elektrik üretiminin yüzde 3’ü dolayındadır. Santralda 1.200 kişi çalışıyor..
SEAŞ, 1995 yılında özelleştirme programına alınarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na devredildi. Özelleştirme Kanunu’na göre “Anonim Şirket Statüsü”ne dönüştürüldü. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı özelleştirme çalışmalarına devam ederken 1997 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na iade edildi. Yüksek Planlama Kurulu kararı ile EÜAŞ’ın bağlı ortaklık olarak işletilmeye başlandı.
