Elektrik yok... Kısa sürede elektrik üretmek gerekiyor. Bundan önceki hükümetler bugünleri görememiş.. İnsan elektriksiz kalınca telaşa kapılır. Ne yapacağını bilemez. O duruma düşmemek gerekir.
1) Nükleer santral bugüne çözüm getirmez.
Bizim acele elektriğe ihtiyacımız var. Nükleer santral bugün düğmeye basıldı 6 veya 8 yıl sonra elektrik üretir. O zamana kadar Allah kerim... Dünyada ne teknolojiler gelişir.
Bırakınız tehlikeli yanını, parayı nereden bulacaksınız. En aşağı 3.5 veya 5.0 milyar dolar para gerekiyor.
Kurulacak bir nükleer santral 8 yıl sonra 7 milyar kilovat/saat enerji üretecek.
Nükleer santral için yapılacak en az ödeme 3.5 milyar dolar. Bu para ile (enerji uzmanlarının hesaplamalarına göre) 20 adet 300 mw'lik "gaz türbini" (mazot veya doğalgaz kullanarak elektrik üreten santral) yapılabilir.
300 mw'lik gaz türbinlerinin her biri 2 milyar kilovat/saat elektrik üretir. 20 adet türbin 40 milyar kilovat/saat ek imkan verir.
Hem de bütün bunlar 2 yıl içinde devreye girer.
Açık anlatım ile 8 yılda yapılacak bir nükleer santral yerine aynı para ile üreteceği elektriğin 5 veya 6 misli elektrik üretecek tesisleri 2 yılda kurmak imkanı mevcut. Bu gerçekleşir ise, bugünkü üretimin üçte biri ek elektrik imkanına kavuşuruz.
2) Türkiye ekonomisinin gelişme hızını ve elektrik talebindeki artışı sağlıklı biçimde hesaplamak gerekir. Bu hesaplama yanlış yapılır ise bunun faturasını gelecek yıllarda Türkiye çok pahalı öder.
Ne demek istenildiğini açıklayayım:
Enerji Bakanlığı ve TEAŞ iki kanaldan elektrik santralı yapacaklarla anlaşmalar imzalıyor. Her anlaşma devlete iki farklı yükümlülük getiriyor. (1) Çoğu doğalgaz kullanacak bu santrallara doğalgaz temin etme yükümlülüğü. (2) Bu santralların üreteceği elektriği, kullanılsın kullanılmasın belli fiyattan satın alma garantisi.
Enerji Bakanlığı bugün 115 - 120 milyar kilovat/saat olan elektrik enerjisi talebinin 2005 yılında 290 milyar kilovat/saate çıkacağını tahmin ediyor. Planlama ise bu talebin 190 milyar kilovat/saati aşamayacağını hesaplıyor.
Arada 100 milyar kilovat/saatlik bir fark var.
1) Eğer elektrik enerjisi talebi 290 milyar kilovat/saat olacak ise bu elektriği üretecek doğalgaz santralları için devletin 30 milyar metreküp doğalgaz bulması gerekir. Yok eğer talep DPT tahmini ölçüsünde ise 15 milyar metreküp doğalgaz yeter. İki rakam arasında büyük fark var. Gereksiz miktarda doğalgaz getirme çabası Türkiye'ye ağır faturalar yükler. Eksiği ise Türkiye'yi elektriksiz bırakır.
2) 2005 yılında 290 milyar kilovat/saat enerji talebine göre santrallar kurulur ve bu santralların üreteceği enerji için devlet satın alma garantisi verir ise ve de 2005 yılında talep sadece 190 milyar kilovat/saatte kalır ise devlet satın alma garantisi nedeniyle her yıl 100 milyar kilovat/saat elektriğe kilovatı 8 cent ortalama fiyat ile 7 - 8 milyar dolar ödeme yapma yükümlülüğü altında kalır. Her yıl bu kadar para sokağa atılır.
Bütün bunların çözümü "yalap şalap" ihale ile elektrik sorununa çözüm arayacak yerde, doğru dürüst enerji planlaması yapmaktır.
Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr