Enflasyonda % 9.79’luk keyif!
Şubat ayından bu yana da enflasyonun yüzde 10’un üzerinde seyretmesine üzülüyorduk. Haziranda yüzde 10.90 olan enflasyon, temmuz ayında yüzde 9.79’a indi. Geçen yılın baz etkisi ve mevsim etkisinde ucuzlayan gıda fiyatları enflasyonun temmuzda yüzde 10’un altına inmesine imkân verdi ama önümüzdeki aydan itibaren enflasyonun tekrar yüzde10’un üzerine çıkacağı anlaşılıyor.
Geçmişi, geleceği biraz unutarak temmuz ayında enflasyonun yüzde 9.79’a gerilemesinin keyfini yaşayalım.
Ayşe Hanım Teyzem gibilerin tüketim harcamalarında 3 kalemin ağırlığı var. Gıda harcamaları, konut harcamaları ve ulaşım harcamaları.
Gıda enflasyonu % 10.07
Bu üç kalemdeki enflasyon Ayşe Hanım Teyzem gibileri üzüyor. Temmuz ayında genel olarak enflasyon yüzde10’un altına indi ama gıda enflasyonu yüzde 10.07. Ulaştırma enflasyonu yüzde15.24 oranında.
Zorunlu harcamalardan giyim ve ayakkabıya ayırılan pay azaldığı için, talep yetersizliğinden giyim ve ayakkabıda yılık enflasyon yüzde 3.92’ye kadar geriledi. Tüketici fiyatlarındaki değişinin gerisinde yurt içi üretici fiyatlarındaki değişim var. Açık anlatımla, üretici fiyatları önünde sonunda tüketici fiyatlarına yansır.
Ne var ki son aylarda, perakendeci talebinin daralması nedeniyle, ya üretici fiyatları perakende fiyatlara hemen yansıyamıyor ya da perakendeci artan maliyeti tüketici fiyatına yükleyemiyor.
Yurt içi üretici fiyatları temmuz ayı itibarıyla yüzde15.45 oranında arttı. Buna karşı tüketici fiyatları artışı yüzde 9.79 oldu.
‘Yavaş’ seyir var...
Yurt içi üretici fiyatları temmuz ayı itibarıyla yüzde 15.45 oranında artarken, gıda ürünleri fiyatları yüzde 10.09 oranında artı. Açık anlatımıyla gıdada üretici fiyatları artışı, toplam üretici fiyatları artışının gerisinde kaldı.
Son dönemde enflasyon konusu gündeme geldiğinde, suç gıda fiyatları artışına, biber, domates fiyatına yüklenir oldu. Tabii ki gıda önemli ama enflasyon hesabında gıda fiyatlarındaki değişimin ağırlığı yüzde 21.7. Diğer tüketim harcamalarındaki fiyat değişimlerinin de önemi var.
Halkın ve şirketlerin harcamalarını artırıcı tedbirler alınıyor. Kredi genişlemesine gidiliyor. Bütçe açığının büyümesi, cari açığın büyümesi sorun olarak kabul edilmiyor. Bütün bunlar enflasyonun artmasına yol açacak politikalar. İşte onun için enflasyonu yüzde 10’un altına indirmek çok zor.
‘Yeniden çift hane görülür’
Enflasyon temmuz ayında yüzde 9.79’a gerileyerek ocak ayından beri ilk kez tek haneyi gördü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre TÜFE Temmuz’da yıllık baz da yüzde 10.90’dan yüzde 9.79’a geriledi. Ekonomistlerin beklentisi enflasyonun Ağustos ya da Eylül’de yeniden çift haneye yükseldikten sonra Kasım ayına kadar çift hanede kalması yönünde. Aralık ayında ise yıllık enflasyonda baz etkisiyle sert düşüş öngörülüyor.
Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Başdanışmanı Hatice Karahan manşet enflasyonun Temmuz’da yeniden tek haneye gerilediğini yine de Merkez Bankası’nın para politikasındaki sıkı duruşu koruması gerektiğini söyledi.
‘Faizler 2018’de inecek!’
Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Bülent Gedikli veri sonrası yaptığı açıklamada, “Yıllık enflasyon şu anda yüzde 9.79 ancak yılsonunda enflasyon yüzde 8-8.5’a inecektir dolayısıyla Merkez Bankası 2018 ilk toplantıda faiz indirebilir” dedi.
Öte yandan dolar/TL veri sonrası 3.53’lü seviyelerden 3.54’lü seviyelere yükseldi. Euro/Tl ise 4.20 TL seviyesini ilk kez aştı.
Temmuzda gıda ve giyim kalemleri aylık enflasyonu 40 baz puan aşağı çekerken ulaştırma ve lokanta ve oteller 32 puan yukarı çekerek veri üzerinde belirleyici oldu. Aylık en yüksek artış yüzde 1.75 ile lokanta ve otellerde, aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 3.51 ile giyim ve ayakkabı oldu. Geçen ay endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.71 ile gıda ve alkolsüz içecekler idi.