KAYSERİ
HAGİAD, Hacılar Genç Sanayici ve İşadamları Derneği’nin kısaltılmış adı. “Hacılar”, Kayseri’nin küçük bir ilçesi. Burada kurulu Organize Sanayi Bölgesi (OSB), 2004 yılında Kayseri OSB ile birleşti. Hacılar OSB’de 86 fabrika üretim yapıyor.
Kayseri’nin Hacılar’ında, dün HAGİAD’ın bir toplantsı vardı. Toplantının amacı, krizden en az zararla çıkabilmek için neler yapılabileceğini tartışmaktı. Bu toplantıyı izledim.
Toplantının özelliği şuydu. HAGİAD üyeleri hükümetin yapması gerekenleri tartışmadan, kendilerinin (sanayicilerin) yaptıkları hataları, yapmaları gereken doğruları, krizden en az zararla çıkılması için kendilerine düşen sorumlulukları tartıştı. Önce kendilerine çuvaldız batırdı. Sonra hükümetin yapması gerekenler sıralandı.
Uzun bir liste var. Listenin birinci bölümünde reel sektörün (sanayicinin) yaptıkları hatalar, ikinci bölümünde yapması gerekenler belirtiliyor. Daha sonra hükümetin yaptığı hatalar ve yapması gerekenler sıralanmış. Ek listede de muhalefetin hataları ve yapabilecekleri sayılıyor.
Hatalar listesi
Yerimiz dar. Listeleri tam olarak veremiyorum.
Sanayicilerin kendi hatalarını sıraladıkları listede bakınız neler var: “Sanayiciler ucuz fonları, kredileri sermaye sanıyor. Bir gün ödemeleri gerektiğini düşünmüyor. Gereğinden fazla kur riski alıyor. Hammadde fiyatları yüksek iken umursanmayan işçilik maliyeti, girdi fiyatları ucuzlayınca göze batıyor. Çok sayıda müşteri yerine az sayıda toptancıyla çalışılıyor. İnovasyonda geri kalınıyor. Para bende ise akıl da bendedir diye düşünülerek üniversitelerle ilişkiden kaçınılıyor. İnovasyona harcanacak para şirket dışına çıkarılarak kişisel ihtiyaçlarda kullanılıyor.”
Reel sektörün (sanayicilerin/kendilerinin) yapmaları gerekenler listesi de uzun. Birkaç örnek vereyim: ”İyi eğitim görmüş, dünyayı tanıyan ikinci nesil yetiştirmek. Konunun uzmanı profesyonelleri çalıştırmak. Ucuz işgücüne dayalı üretim yerine ileri teknolojiye ve verimliliğe dayalı üretime ağırlık vermek. Yeni ürünler için devamlı çalışmak. Yeni dış pazarlara yönelmek. Finansal göstergeleri iyi okumak.”
Hükümete “iğne batırılırken” düzenlenen hatalar listesindeki 2 madde dikkati çekiyor: “Medya ile her platformda, her seviyede gereksiz polemiğe girilmesi. Muhalefetle yapıcı üslup ayarının tutturulamaması.”
Makine gözden düştü
HAGİAD’ın çok yönlü ve tarafsız çalışmasından ve öneriler listesinden etkilendim. Umarım bu öneriler medyada geniş olarak yayımlanır. Hem sanayicilerimiz hem hükümet bunlardan yararlanır.
Kayseri’de 3 organize sanayi bölgesi (OSB) var. Bunlar Kayseri, İncesu ve Mimarsinan OSB’leri. Kayseri ayrıca, üretime dönük bir serbest bölgeye ve de 8 küçük sanayi sitesine sahip.
Kayseri OSB’de 725 fabrika var. Bunların 246’sı mobilya, 124’ü metal eşya, 84’ü tekstil, 63’ü plastik-kâğıt-ambalaj, 29’u makine, 29’u gıda, 15’i kimya sektöründe, kalan 135’i farklı sektörlerde üretim yapıyor.
Dikkati çeken, Kayseri’deki sanayi tesislerindeki üretim farklılaşması. Kayseri’de sanayileşme metal işleme ve makine sanayii olarak başlamıştı. Giderek bu iki sektördeki üretimin gerilediği görülüyor.
