Olayların içinden Acaba bu oranlar halkımız için ne ifade ediyor? Halkımız için "enflasyon" (Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki artış oranı) tek başına büyük önem ifade etmez. Halkımız "enflasyon" oranını (fiyat artışını) "gelir"indeki değişime bakarak (aynı dönemde gelirindeki artış oranıyla karşılaştırarak) bir bütün halinde değerlendirir.Halkımız için önemli olan "pahalılıktır". Enflasyon ile pahalılık ayrı şeylerdir.Enflasyon: Parasal büyüklüklerdeki artışın milli gelirdeki artışın üzerine çıkmasıdır. Parasal talebin, piyasaya arz edilen mal ve hizmetten fazla artmasıdır.Pahalılık: Belli dönemde mal ve hizmet fiyatlarındaki artışın, gelirlerdeki artışın üzerine çıkmasıdır. Enflasyonun göstergesi olarak kabul edilen Tüketici Fiyatları Endeksi nisan ayında yüzde 1.21 oranında arttı. Geçen aralık ayından bu yana 4 aylık enflasyon yüzde 3.60 oranında gerçekleşti. Tüketici Fiyatları Endeksi'nde 12 aylık ortalama değişim (yıllık enflasyon) yüzde 10.30 oranını buldu. Nisan ayından geriye 12 aylık ortalama Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki artış oranı (enflasyon ) yüzde 10.30 oranında olduğuna göre, halkımız bu oran ile kendi gelirindeki artış oranını karşılaştıracaktır.Eğer aynı dönemde kişilerin geliri de enflasyon oranında (en az yüzde 10.30 oranında) veya enflasyon oranının üzerinde bir oranda artmışsa, o kişiler için enflasyon vardır ama pahalılık yoktur.Ama belli kişilerin gelirindeki artış son 12 aylık dönemde ortalama yüzde 10.30 oranının altında kalmışsa, o kişiler için pahalılık vardır. O kişilerin alım güçleri azalmıştır. Fakirleşme söz konusudur.Önümüzdeki dönemde enflasyon (Tüketici Fiyatları Endeksi artışı) acaba ne olur? Enflasyon geriler mi, artar mı ?Normal dönemlerde enflasyonun kaderini talep belirler. Halkın geliri yükselmişse ve de halk kolaylıkla ve ucuz ucuz kredi kullanabiliyorsa, üstüne üstlük morali de yüksekse bolca para harcar. Talep yükselince, üretim artışı talebi kısa sürede yakalayamadığından üretici, toptancı ve perakendeci fiyatlar üzerindeki kâr oranını artırır. Fiyatlar tırmanışa geçer. Gelirler enflasyon kadar artmıyor Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleriyle ilgili tartışmalar insanların moralini bozdu. Ekonomide moral önemlidir. Morali olan para harcar. Cesurca borca girer. Morali olmayan gelecek korkusuyla harcamayı kısar.Bugünkü ortamda parası olan da harcamayı erteliyor. Kaldı ki halkın çoğunun parası yok. Yıl sonuna kadar da bu tablo değişmeyecek. Demek ki yılın kalan aylarında enflasyonun talebe dayalı olarak artması olasılığı yok.22 Temmuz'a kadar hükümetin piyasayı paraya boğması, dar ve sabit gelirlilerin harcama güçlerini artırması mümkün değil. Tüm partilerin seçim harcamaları belki ekonomiye hareket getirir ama, enflasyonda büyük etkisi olmaz.Enflasyonun geleceğini döviz fiyatı belirleyecektir. Döviz fiyatı 1.4 YTL'nin altında veya dolayında kaldığı sürece gerek üretimdeki ucuz ithalat girdiler nedeniyle ve gerek ucuz tüketim malı ithalatına dayalı olarak fiyatlar bugünkü seviyelerde kalacaktır. Döviz fiyatının hazmedilemez boyutta yükselmesi hem enflasyonu hem pahalılığı artıracaktır. guras@milliyet.com.tr Enflasyon döviz fiyatına bağlı
