2012 yılının ilk 3 ayında yüzde 3.3 büyüyen ekonomi, bu yılın aynı döneminde yüzde 3.0 büyüdü. Büyüme demek, mal ve hizmet üretimindeki
(yaratılan toplam katma değerdeki) artış demektir.
Mal ve hizmet üretiminin artabilmesi için talebe
ihtiyaç vardır. Talep, iç talepten (tüketim talebi + yatırım talebi) ile dış talepten
(ihracat) oluşur.
2013’ün ilk yarısında, üretimim (büyümenin) arkasındaki talep
(1) Hane halkının tüketim talebi ile, (2) Devletin tüketim talebinden oluştu. Özel ve kamu yatırım talebi ile ihracatın üretim artışına (büyümeye) katkısı olamadı.
Büyümenin lokomotifi yine imalat sanayi oldu
Milli Gelir (GSYH), belli bir dönemde ülkede üretilen mal ve hizmetlerin parasal (katma) değeri toplamından oluşur. Burada imalat sanayi lokomotif rolü oynar. Payı yüzde 25’in üzerindedir. Bunları diğer ana sektörler izler.
2013 yılının ilk 3 ayında, milli gelir oluşumunda yüzde 4.3 payı olan tarım yüzde 3.6 büyüdü. Milli gelir oluşumunda yüzde 26.0 payı olan imalat sanayi yüzde 2.8 oranında, milli gelirde yüzde 13.4 payı olan toptan ve perakende ticaret yüzde 13.4 büyüdü.
İnşaat sektörü öne çıkan bir sektördür ama milli gelir oluşumuna katkısı sadece yüzde 5.9 dur. 2013 yılının ilk 3 ayında inşaat sektörü yüzde 5.9 oranında büyüdü.
Otel ve lokanta % 13.7 büyüdü de ne oldu?
2013 yılının ilk 3 ayında büyüyen sektörlerin başında oteller ve lokantalar geliyor. Üç ayda yüzde 13.7 büyüme ile önde geliyor.
Otel ve lokantaları yüzde 6.5 büyüme ile mali aracı kurumlar, yüzde 6.4 ile dolaylı mali aracılık hizmetleri, yüzde 5.9 ile inşaat kesimi izliyor. Tabii ki büyüme oranları önemli ama, acaba bu sektörlerin toplam milli gelir (GSYH) oluşumuna katkıları nedir. Oteller ve lokantaların toplam milli gelir oluşumuna katkıları sadece yüzde 1.5 oranında. Demek ki büyüme, sektör için önemli, milli gelirin bütünlüğü içinde önemsenemeyecek bir büyüme.
Yılın ilk 3 ayında gelir 100, harcama 107 oldu
Biz son yıllarda gelirimizin üzerinde harcamayı sürdürüyoruz. 2013 yılının ilk 3 ayında 100 kazandık, 107 harcadık. Cari açığımız milli gelirin yüzde 8.1 oranına yükseldi. Belli bir dönemde ne kadar harcadığımızı, cari fiyatla harcama rakamlarından hesaplıyoruz.
Toplam harcamalara net faktör gelirleri ile net cari transferler eklenince, cari açık oranına ulaşılıyor. Görülüyor ki, 2013 yılının ilk 3 ayında dış kaynaktan önemli ölçüde yararlanmışız. Dış kaynak ile yatırım yapacak yerde bunu hane halkı ve devlet tüketim harcamalarında kullanmışız.
Özay Şendir
Ayıplı bir tartışma, 'işine yarayacak'
14 Mayıs 2025
Didem Özel Tümer
Türk şirketlere BAE’de finansa erişim kolaylığı
14 Mayıs 2025
Abbas Güçlü
En son imparator!
14 Mayıs 2025
Ali Eyüboğlu
EOKA’nın köyünde ölümle burun buruna! Neşe Karaböcek’ten Kıbrıs anıları…
14 Mayıs 2025
Dilara Koçak
Yaz gelmeden detoks değil, denge zamanı
14 Mayıs 2025