Otomotiv sanayiinde klasik “fosil yakıtlı” motorların yerini “hibrit” motorların alması isteniyor.
- Hibrit araçlar (benzin-mazot gibi) fosil yakıtları kullanan içten yanmalı motorlara ek olarak elektrik motoru ve aküyle çalışıyor. Daha az fosil yakıt yakıyor veya hiç yakmıyor.
- Havayı kirletmiyor. Havaya daha az karbondioksit salıyor veya hiç salmıyor.
Hibrit motor teknolojisi yeni bir teknoloji değil ama her otomotiv firmasında bu teknoloji yok. Hibrit motor klasik motora göre daha pahalı. Üretim hatlarının hibrit motor üretimine geçmesi için büyük yatırımlar gerekiyor.
İşte bu nedenlerle otomotiv firmaları, başta ABD’nin dev firmaları ile Avrupa’nın ünlü firmaları hibrit motor üretimine ayak sürüyor.
Başkan Obama, ABD’de batmakta olan dev otomotiv firmalarına “Ben sizi kurtarırım ama, fosil yakıt kullanımını ve karbon emisyonunu azaltacak motor üretimine geçmeniz şart” diyor.
Avrupa ülkelerinde hibrit motorlu binek otomobillerinin kullanımını teşvik için bu tür otomobillerden daha düşük vergi alınıyor.
Türkiye’ye bugüne kadar Hyundai, Honda ve Toyota firmaları yurtdışında üretilen hibrit motorlu binek araçlarını ithal etti. Geçen hafta 4 gün Toyota’nın hibrit motorlu Prius tipi deneme aracını kullandım.
Elektrikli motor devreye giriyor
Okuyucularıma denediğim otomobili anlatacağım.
Bu araç (1) Benzinli motordan elde edilen güç, (2) Benzinli motordan yararlanarak çalışan elektrik motorunun gücü ve de (3) Benzinli motorla dolan (şarj edilen) hibrit araç aküsünden elde edilen elektrik motoru gücüyle yürüyor.
Açık anlatımıyla, araçta klasik otomobilde bulunan benzinli motorun yanında ayrı bir güç kaynağı daha var. Elektrik motoru ve akü.
Aracın süratine göre, araç otomatik olarak bu güç kaynaklarından hangisini kullanacağını kendisi seçiyor.
Araç ilk hareket sırasında yüksek voltajlı bir aküyü kullanıyor ve sadece elektrik motoruyla hareket ediyor. Normal sürüşte önce benzinli motoru kullanıyor, süratin durumuna göre arada elektrikli motor devreye giriyor. Benzini kesiyor. Tam gazla sürüşte elektrik gücünden ek güç olarak yararlanıyor. Frenleme veya hız kesmede tekerleklerin dönüş gücüyle elektrik motoru jeneratör gibi çalışarak aküyü dolduruyor. Bu sayede özellikle şehir içi dur-kalk trafiğinde enerjiyi geri kazanarak yakıt tasarrufu sağlıyor.
Hem güç hem tasarruf var
Şimdi gelelim hibrit otomobilin faziletine:
- Toyota Prius’taki benzin motoru 77, elektrik motoru 68 beygir gücünde. Bu araç 1500 cc motor sınıfında ama, performansı benzinli motora göre bir üst sınıfta. Daha yüksek. 2000 cc performansı gösteriyor.
- Benzinli motora göre şehir içinde yaklaşık yüzde 50 daha az benzin yakıyor.
- Karbondioksit emisyonu (havaya saldığı atık) düşük. Prius'un karbon emisyonu 104 g/km, halbuki muadili benzinlilerde 150-200 g/km.
-Hibrit araçlarda bilmeyeni korkutan, motor ve akünün ömrü. İleri teknoloji nedeniyle elektrik motoruna ve hibrit aküye firmalar 8 yıl garanti veriyor.
- Ancak bu araçların fiyatı farklı ve ileri teknoloji nedeniyle (şimdilik) benzinli araçların fiyatının yüzde 40-50 oranında üzerinde.
İşte bunun için Batı ülkeleri, maliyet farkını vergi indirimiyle dengeleyerek fosil yakıtlı ve havayı kirleten araçların yerine bu tür araçların kullanımını teşvik ediyorlar.
İlk kez 1977 yılında piyasaya çıkan Prius hibrit aracın geçen hafta Japonya’da 3’üncü nesli satışa sunuldu. 21 bin dolara satılan yeni teknolojiye sahip bu araçlar 5 l benzinle 100 km yol yapıyormuş.