Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Maliye, 'Ocakta bütçe 17 yıl sonra ilk defa fazla verdi' dedi, ama... Hükümetimiz vergi ve vergi dışı kaynaklardan bu yıl 160 milyar YTL gelir toplayacak. Bunun 46 milyar YTL'sini faiz olarak ödeyecek. Faiz dışı fazla olarak da borçlara bütçeden 32 milyar YTL ayıracak.Bizde hükümetler için Maliye Bakanlığı'nın ve Hazine'nin başarı ölçüsü "içeriden dışarıdan borç para bulmak, eski borçları zamanında ödemek"ten ibarettir.Bizde hükümetlerin bütçe politikalarının hedefi halktan (kestirme yoldan KDV ve ÖTV oranlarını artırarak) daha çok vergi toplamak, eldeki avuçtaki malları satmak ve de bu gelir ile borç faizlerini aksatmadan ödemekten ibarettir. Hükümetimiz bu yıl 168 milyar YTL iç ve dış borç faizi ve taksidi ödeyecek. Bunun için içeriden dışarıdan tekrar 128 milyar YTL borçlanacak. Halbuki hükümetlerin hedefi, ülkede ekonomik ve sosyal kalkınmayı sağlamak, halkın refahını artırmak olmalıdır.Ocak ayı bütçesi halkımıza (ve de Başbakanımıza) 17 yıldır ilk defa fazlalık veren bir bütçe olarak takdim edildi. Bir başarı belgesi olarak sunuldu.Geçen yılın ocak ayında 1.0 milyar YTL açık veren bütçe 2006 yılı Ocak ayında nasıl oldu da 2.0 milyar YTL fazlalık verdi? Halk unutuluyor Halktan daha fazla vergi toplar, bütçe gelirlerini artırırsınız. Buna karşı halka daha az hizmet götürürsünüz. Sadece maaş ve faiz ödersiniz. Bütçe fazla verir. Fazlalığın bir nedeni bu. Öbür nedeni bazı ödemelerin ocak ayından şubat ayına kayması.Bütçenin gelir ve gideri yıl boyu her ay aynı ölçüde gerçekleşmez. Her ay eşit gerçekleşse, her ay harcamaların ve gelirin yüzde 8.3'ünün toplanması ve harcanması gerekir. (12 ay x 8.3 = Yıllık bütçe hedefi 100) şeklinde bir tablo ortaya çıkar. Halbuki, ocak ayında 2006 bütçe harcama rakamının yüzde 6.6'sı, buna karşılık gelir rakamının yüzde 8.5'u gerçekleşti.Bütçenin en önemli gider kalemi faiz ödemeleridir. 2005 Ocak ayında faiz ödemesi 5.2 milyar YTL iken 2006 yılı Ocak ayı faiz ödemesi 2.2 milyar YTL oldu. Faiz ödemeleri her aya eşit dağılmıyor. Faiz ödemesi ocak ayında 2.2 idi ama, şubat ayında sadece iç borç için 5.9 milyar YTL faiz ödemesi var.2006 yılı Ocak ayında halkı ilgilendiren harcamalar, (1) Sosyal sigorta kurumlarına açık kapatmak için verilen 2.5 milyar YTL ve tarıma destek için transfer edilen 1.2 milyar YTL ile (2) Yatırım için ayrılan 294 milyon YTL ödenekten ibaret. Bir aylık bütçe uygulamasına bakılarak yılın tamamı için değerlendirme yapmak imkânsızdır. Bütçedeki açığın ve fazlalığın nereden kaynaklandığına bakmadan bütçeyi hazırlayanların ve uygulayanların başarıları değerlendirilemez. Yıllık gerçekleşme önemli guras@milliyet.com.tr