Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Ne oluyoruz? Türkiye'nin döviz borçlarını ödeyememe tehlikesi mi var? Devalüasyon olacak da kriz mi çıkacak?Biz IMF destekli istikrar programıyla ekonomiyi güçlendirmedik mi? İstikrara kavuşturmadık mı? Kriz olasılığını silip atmadık mı? "Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?" Döviz rezervini taşımak kolay mı? Döviz rezervinin faturasını bu halk ödemiyor mu?Merkez Bankası, "her ihtimale karşı" bir köşede döviz biriktirir. Eskiden kalma 1.7 milyar dolarlık altınımız var ama o genelde dikkate alınmıyor. Onun dışında Merkez Bankası'nın kasasında kendine ait ve de hesaplarında kullanılabilir durumda 47.6 milyar dolarlık döviz var. Bunun 16.5 milyar doları (net) rezerv, 31.1 milyarlık bölümü "hesaben" kullanılabilir döviz imkânı. IMF Merkez Bankası'nın döviz rezervinin artırılmasını istiyor. Merkez Bankası'nın 47.6 milyar dolar döviz rezervi var. NTV ekonomi programında Servet Yıldırım ile yaptığı söyleşide IMF Türkiye Direktörü Hugh Bredenkamp, "Merkez Bankası'nın döviz rezervi, en az Türkiye'nin kısa ve orta vadeli döviz borçları çizgisine çıkarılmalı, 65-70 milyar dolar olmalı, bunun için Merkez Bankası 20-25 milyar dolarlık daha döviz almalı" dedi. Merkez Bankası'nın bu 47.6 milyar dolar dövizi taşımasının bir faturası var. Bu iş "Bas Türk lirasını... Al ABD dolarını" kolaylığı içinde olmuyor. Merkez Bankası döviz satın alırken Türk lirası basarak piyasaya salıyor ama, bunlar piyasada kalır ise enflasyonu azdıracağı için, bu defa yüksek faizle bu parayı topluyor. Bu parayı toplamak için (şimdilerde) gecelik yüzde 13.5 oranında faiz ödüyor. Demek ki, kaba anlatımıyla (döviz fiyatı artmadığı ve de dövizin tamamının piyasada toplandığı varsayımı ile), rezerv taşımak için Merkez Bankası yılda yüzde 15-16 dolayında faizi göze alıyor. Gene kaba anlatımıyla, bugünkü rezervi tutmanın ekonomiye maliyeti 6-7 milyar dolayındadır. Bunu da halkımız ödüyor... Bunun için "Rezervi artırın!" demek kolay da, bu rezervin faturasını taşımak zor. Rezervin bir faturası var Tanrı devlete millete zeval vermesin. Ekonomi sarsılmasın. Kriz çıkmasın. Devalüasyon olmasın... Ekonomi politikalarının hedefi de bu değil mi? Neden "Doğru politikalar uygulansın" diyerek çırpınıyoruz?Eğer ekonomide bir çalkantı olur ise, Merkez Bankası'nın rezervinin 70 milyar dolar olması da işe yaramaz. IMF'ciler sanıyor ki, böyle bir şey olduğunda Merkez Bankası rezervdeki dövizlerle yabancıların alacakları ödenecek, kimse zarar etmeyecek. Bundan önce oldu öyle uygulamalar ama, bundan sonra olamaz. Merkez Bankası kimseye öncelikle ve ucuz fiyattan döviz satamaz. Yerli yabancı ayrımı yapamaz.Merkez Bankası uzmanı olmadığımıza göre Merkez Bankası'nın döviz rezervinin ne olacağını tartışamayız ama, Türkiye'de bağımsızlık türküleri çağıran Merkez Bankası bundan sonra IMF emretti diyerek döviz rezervini artırmaya başlarsa buna da üzülürüz. guras@milliyet.com.tr Korkunun ecele faydası yok