Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Amerikan Hastanesi'nin "Kolon kanseri önlenebilir" başlıklı broşüründen öğrendiğime göre, "kalınbağırsak kanseri", tarama testleri ile önlenebilir. Bu testlerin amacı hastalık henüz ortaya çıkmadan gereken tedbiri almak. Bu kanser hem yavaş oluşuyor, hem yavaş ilerliyor. Gene broşürden öğrendiğime göre değişik tarama testleri var. En yaygını "dışkıda gizli kan testi". Bu testin amacı dışkıda gözle görülmeyecek kadar az miktardaki kanamayı tespit etmektir.Bir de daha ileri bir tarama testi var. Buna "kolonoskopi" deniliyor. Uzman hekim, ucuna video görüntüleme cihazı bağlanan bir tüp ile kalınbağırsağı inceliyor. Kalınbağırsakta oluşan kansere kolon kanseri deniliyor. Bu kanser genelde 50 yaşını aşmışlarda görülüyor. Son günlerde çevremde çok kişi, kalınbağırsak kanser başlangıcı nedeniyle ameliyat oldu. Ameliyat olan dostlarımın bağırsaklarındaki kanserli hücreler geç fark edildi. Bağırsaklarının bir bölümü alındı. Şimdi hepsi kontrol altındalar. İyi haber, bu tür kanserlerde zamanında müdahale ve doğru tedaviyle hastalığın kontrol altına alınması mümkün olabiliyor. Çevremde olan bitenden sonra taramanın önemini anlayan bir başka dostum, tarama testi yaptırma arayışına girdi. Dr. Gürbüz Barlas amcamıza sordum. Sual eyledim. Amerikan Hastanesi'nde Dr. Nefise Barlas Ulusoy'dan randevu aldım. Dostumu yalnız bırakmadım. Ben de onunla hastaneye gittim. Kolonoskopi yapıldıktan sonra dostum dinlenirken Dr. Nefise Barlas Ulusoy ile sohbet ettim.İlginç bilgiler aldım. Doktor hanım, tarama ile 4 kanserin erken teşhisinin mümkün olduğunu anlattı. Bunlar prostat, kalınbağırsak, meme ve rahim ağız kanserleri imiş.Son zamanlarda kanser hastalarının çoğaldığından söz ediliyor. Çok kişi bunu Çernobil'in kötü etkisine bağlıyor. Şimdilerde Karadeniz'de kanser taraması yapılacağı söyleniyor. Kanser taraması nedir? Kanser nasıl izlenir? Erken teşhis önemli Doktor hanıma, "Son yıllarda kanser sayısında artma olup olmadığını, en çok hangi tür kanserlerde artış görüldüğünü" sordum. "Türkiye'de ülke çapında kanser izleme sistemi yok. Bu nedenle neyin ne olduğu bilinemiyor. Sadece İzmir ilinde kanser izlemesi yapılıyor" dedi. Bunun üzerine iz sürerek, "İzmir Kanser İzleme ve Denetim Merkezi" (KİDEM)'ne ulaştım. Merkezin yöneticisi Dr. Sultan Yalçın Eser ile konuştum.Kanser taramanın, kanser izlemenin çok kolay olmadığını, donanıma, uzmana ve uzun zaman serilerine gerek olduğunu anladım. Biz yıllardır İzmir ili dışında bu izlemeyi yapacak örgütü oluşturamamışız.KİDEM, 1992 yılından bu yana sadece İzmir ili sınırlarında ortaya çıkan kanser olayları hakkında bilgi derliyor. Kadrosu yeterli olmadığından derlenen bilgiler gereken şekilde değerlendiriliyor.Dr. Sultan Yalçın Eser, erkeklerde en fazla akciğer, gırtlak, mesane kanseri görüldüğünü bu üç kanser türünü de genelde sigaranın/tütünün tetiklediğini, Batı tipi (fast-food) beslenme alışkanlığının da kolon (bağırsak) kanserini artırdığını söylüyor. Sadece İzmir'de izleme var En fazla görülen kanser türleri Sıra Kanser grubu Yüzde1. Akciğer 42.32. Gırtlak 6.73. Mesane 5.44. Kolon ve rektum 4.55. Mide 4.5 Erkeklerde çok görülen kanser türleri Sıra Kanser grubu Yüzde1. Meme 27.62. Rahim ağzı 6.63. Yumurtalık 6.34. Rahim 6.15. Kolon ve rektum 5.7 Kadınlarda çok görülen kanser türleri