Olayların içinden Dolar fiyatı şimdilerde neden olması gereken rakamın altında? Çünkü ülkeye çok miktarda dolar giriyor. İhtiyacın üzerinde dolar piyasada dolanınca da fiyatı ucuzluyor.MB yüksek faiz ödemeye devam ettikçe, hükümet ve özel sektör varlık satışlarını sürdürdükçe, ülkede büyük bir siyasi kriz çıkmadıkça, ülkede bankalar ve büyük şirketler batmaya başlamadıkça, ülkeye döviz girişi devam edecektir. Merkez Bankası'nın (MB) hesabına göre dolar şimdilerde 1.7 YTL'den satılmalı. MB'nin hesabı nedir?" Onu daha sonra anlatalım... "Madem ki dolar fiyatı 1.71 YTL olmalı... Hadi öyle olsun!" demekle dolar fiyatı yükselir mi? Önce onu tartışalım. Tek olağandışı tehlike, yabancı kredi değerleme kuruluşlarının veya IMF'nin, "Türkiye'de devletin ve özel sektörün dış borçları büyüdü. Cari açık (döviz açığı) tehlikeli boyuta ulaştı. Türkiye borçların ana parasını veya faizini ödemekte zorlanır" şeklinde bir değerleme yapmasındadır. Kendiliğinden dolar fiyatı artmadığı halde, MB fiyatı artırabilir mi? Bu kolay değildir. Günümüzde 'eski usul devalüasyon' yapma imkânı kalmadı. MB dolar fiyatını 1.7 YYL'ye çıkarmaya kalksa, yüksek fiyattan dolar topladığıyla kalır. Fiyat yükselmez.MB döviz tanzim satışı yaparak dolar fiyatını yükseltemez. Daha da ucuzlayacak gibi! MB'nin tek yapabileceği, faizi aşağıya çekmektir. O da çok kısa sürede dolar fiyatını gerçek değerine çıkaramaz. Ama ortada bir gerçek var. Doların fiyatı ucuz! Hem giderek de ucuzluyor. MB, Türkiye'deki enflasyonu, ilişkide bulunduğumuz ülkelerdeki enflasyonu dikkate alarak dolar fiyatının ne olması gerektiğini kâğıt üzerinde hesaplıyor. Bu hesapla bulunan rakamlara "Aylık ve yıllık ortalama reel döviz kuru endeksi" deniliyor.MB tarafından hesaplanarak açıklanan reel döviz kuru endeksinde 2002 yılı endeks sayısının 100 kabul edilmesi halinde , 2007 yılının ilk 9 ayındaki ortalama reel döviz kuru endeksinin 137.2'ye tırmandığı görülüyor. Endeksteki bu değişime göre de 1 ABD dolarının 1.71 YTL'den satılması gerekiyor.(Yazının sonunda vurgulamakta yarar var: Bu hesaplar bir işe yaramaz. Önemli olan piyasadır!) Tek silah faiz Reel kur endeksi Ortalama dolar fiyatı (piyasa) Endekse göre olması gereken fiyat2002 100.0 1.504 1.5042003 108.9 1.495 1.6672004 114.5 1.422 1.6762005 127.7 1.341 1.6962006 128.1 1.429 1.6972007(*) 137.2 1.330 1.710 (*) 2007 yılı 9 aylık ortalama rakamlardır. guras@milliyet.com.tr Merkez Bankası reel kur endeksine göre dolar fiyatı ne olmalı? (2002 yılı reel kur endeksi ve 2002 yılı dolar fiyatı 100.0 esası ile)
