Türkiye doları konuşuyor Ofisime geldi. "Hani yabancılar döviz getiriyordu da çok kazanıyordu? Benim dövizim neden kazandırmıyor?" diyerek ağladı. Ben de ona ANKA Haber Bültenini hazırlayan iktisatçı arkadaşlarımın hesabına dayalı olarak, Türkiyeye geçen şubat 1.000 dolar getiren Mr. Johnun sıcak parasının bir yılda nasıl yüzde 36 kazandırdığını anlattım. Geçen yıl şubatta dolar 1.3213 YTL idi. Bu yıl yüzde 3.3 değer kaybetti. 1.2785 YTLye düştü. Geçen şubat Mr. John Türkiyeye 1.000 dolar getirdi. Bozdurdu. Eline geçen 1.321 YTLyi 15 ay vadeli Hazine bonosuna yatırdı. Bu yılın şubat ayında Mr. Johnun parası 1.742 YTLye yükseldi.Mr. John, 1.742 YTL ile 1.2785ten satılan döviz aldı. Eline 1.363 dolar geçti.Bir yıl önce 1.000 dolar getirmişti. Bu şubatta "Allah bin bereket versin" diyerek 1.363 dolar aldı. Götürdü. Yıllık kazancı dolar üzerinden yüzde 36 oldu.Tabii ki ben Mr. Johnun, en, en, en kârlı yatırımından söz ettim. Mr. John, 6 ay vadeli bono alsaydı net kazancı yüzde 27.8, 9 ay vadeli bono alsaydı yüzde 30.4, 12 ay vadeli bono alsaydı yüzde 31 olacaktı... Ama görüyorsunuz ki, hepsi de inanılmaz kazanç... Bunları anlattım. Sonra da sordum: "Şimdi anlayabildiniz mi Ayşe Hanım Teyzeciğim... Yabancıların bıyıksızı ve kara bıyıklısı neden Türkiyeye döviz getirip, Hazine bonosu satın alıyor?" Ayşe Hanım Teyzem şaşırdı. "İyi de Mr. Johna bu faizi kim ödüyor?" diye sordu. "Kim ödeyecek Ayşe Hanım Teyzeciğim. Siz ödüyorsunuz..." dedim.Ayşe Hanım Teyzeme, geçen şubat ayında 1.000 dolarını bozdurarak TLye geçenlerin, bir yılda YTL olarak ne kazandıklarını gösteren rakamları da özetledim. Geçen şubat 1.000 dolarını bozdurarak ellerine geçen 1.321 YTLsini bir ay vadeli hesapta tutanlar dolar bazında yüzde 24.4, bir yıl vadeli mevduat hesabında tutanlar dolar bazında yüzde 26.9 dolayında kazanç elde etti.Ayşe Hanım Teyzem, "Durup dururken kaybettim ama bu sayede, sıcak para ne imiş, Mr. John Türkiyeye neden döviz getiriyormuş. Mr. Johna bu fakir halk durup dururken nasıl çok çok yüksek faiz ödüyormuş onları öğrendim" diyerek uzaklaştı. Ayşe Hanım Teyzem, "Dolar fiyatı artacak" diyenlere inanarak geçen şubat ayında TL tasarrufuyla 1.000 dolar satın almış. Bu dolarları bankaya 6 ay vadeli döviz hesabına yatırmış. Vadesi bitince vadeyi yenilemiş. Bu şubatta bankadaki memur hanıma, "Kızım bir yılda doların fiyatı değişti. Banka faizi düştü. Bir hesapla bakalım. Türk lirası olarak benim yıllık kazancım ne kadar?" diye sormuş. Banka memuresi hesaplamış. Ayşe Hanım Teyzemin yıllık kazancı (yüzde değil) binde 8 imiş. Tabii Ayşe Hanım Teyzem "üzüm üzüm" üzülmüş. Şubat 2005 Getiri (%) YTL Dolar YTL DolarYTL MEVDUATBir ay vadeli 1.589.9 1.244 20.3 24.4Üç ay vadeli 1.608.9 1.258 21.8 25.8Altı ay vadeli 1.609.1 1.259 21.8 25.9Bir yıl vadeli 1.622.3 1.269 22.8 26.9HAZİNE BONOSU6 ay vadeli 1.634.3 1.278 23.7 27.89 ay vadeli 1.667.5 1.304 26.2 30.412 ay vadeli 1.674.6 1.310 26.7 31.015 ay vadeli 1.742.5 1.363 31.9 36.3 Şubat 2005 Getiri (%) YTL Dolar YTL DolarDÖVİZ MEVDUATIBir ay vadeli 1.031 1.318 3.1 -0.2Üç ay vadeli 1.035 1.323 3.5 0.1Altı ay vadeli 1.037 1.326 3.7 0.3Bir yıl vadeli 1.042 1.332 4.2 0.8 (*) Şubat 20004'te 1.000 doların YTL karşılığı 1321.3 YTL düzeyinde bulunuyordu. guras@milliyet.com.tr 1.000 dolar son bir yılda ne oldu?
