Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Rodney B. Wagneri anlatmadan, Türkiyenin dış ilişkilerinde, sahip oldukları unvan ötesinde Türkiyeye sempati duyan ve dış ilişkilerinin gelişmesine yardım eden bazı isimleri hatırlatmak istiyorum. Son elli yılda böyle çok sayıda yabancının "yardımını gördük." Türkiyenin AETye girmesini sağlamak için Emile Noel ve Gionni Papa büyük çaba sarf etti. Türk ekonomisi 1960lı yıllarda Avrupa Yardım Konsorsiyumu ve OECD desteği ile yaşardı. Dünkü gazetelerde bir ölüm ilanı yayımlandı. Türk eğitimine katkıları olan Rodney B. Wagner, ABDde beyin kanamasından ölmüştü. Rodney B. Wagner uzun süre Robert Lisesi mütevelli heyeti başkanlığı sorumluluğunu taşıyarak bu eğitim kurumunun yaşamasına ve kalkınmasına katkıda bulundu. Daha da önemlisi Türk ekonomisinin son kırk yıllık döneminde, dış finansman sorunlarının çözümünde önemli rolü oldu. O yıllarda Walter Kenep, Peter Kuhn, Van Lannen Türkiyeye destek verdi. Konsorsiyumda İngiltere Merkez Bankasını temsil eden Peter Bull, Türkiyenin Dünya Bankası ve IMF ile ilişkilerinde yardımcı oldu. City Bank müdürlerinden John Benson, dış kredi ilişkilerinde katkıda bulundu.Rodney B. Wagnerin Türkiye ile ilişkisi daha uzun süreli ve daha çok yönlüdür. 1954te Yale Üniversitesinde B.A. derecesi aldıktan sonra ABDnin en büyük 5 finans kuruluşundan biri olan J.P. Morgan bankasında çalışmaya başlayan Rodney B. Wagner, daha sonra ABD hükümetinin dış yardımlarının sorumluluğunu taşıyan USAID kuruluşunda görev aldı. 1962 - 1965 yılları arasında Ankarada bulundu. Türkiye için, bir Türkten fazla çaba gösterdi. Önde gelen politikacılar ve bankacılar ile kişisel dostluklar kurdu. Türkiyenin ABD hükümetleri Dünya Bankası, IMF gibi kuruluşlarla parasal ilişkilerinde hükümetlere destek verdi. Zor dönemlerde dış kredi bulunmasında, yeniden yapılandırılmasında büyük katkısı oldu.İstanbuldaki Robert Lisesini (Robert Koleji) 1853 yılında kuran Amerikalılar arasında J.P. Morgan da vardı. Robert Lisesi 1971 yılından bu yana bir Türk lisesi olarak öğrenci yetiştiriyor. Öğretim kalitesini yukarı çizgide tutmak amacıyla, okulun masraflarına katkıda bulunan bir vakıf var. Öğretim giderinin yüzde 40ını öğrenciler, yüzde 60ını bu vakıf karşılıyor. Vakfın (mütevelli heyetin) uzun yıllar başkanlığını J.P. Morganın kızı Jane Page yaptı. Sonra bu sorumluluğu, (Jane Pagein kocası Rodney B. Wagner üstlendi. P. Morgandan emekli olduktan sonra İstanbulda Ortaköyde caminin bitişiğinde bir ev aldı. Robert Lisesi için daha çok çaba göstermeye başladı... Öğrencilerin yurtdışındaki eğitimleri ile de ilgileniyordu. Bu nedenle Robert Liseli gençler ona "Robert Amca" diyordu.İşte gazetede ölüm ilanı yayımlanan Rodney B. Wagner, hayat hikayesini anlattığım Türk dostu bu Robert Amca idi. guras@milliyet.com.tr Çok yabancının yardımı oldu