Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Noldu da böyle oldu? Elektrik mi yok da tüketim azaldı? Hayır, elektrik üretiminde 2004 yılında yüzde 6.6 artış var... Elektrik üretimi yüzde 6.6 oranında arttı ama toplam tüketim artışı yüzde 1.1 oranında gerçekleşti.Sayın okuyucularım, 2004 yılına ait büyüme rakamları da devletin rakamı, elektrik tüketim rakamları da devletin rakamı. Ya biri yanlış, ya öteki... Ya büyümedik? Ya elektrik kullanımı bu kadar gerilemedi...Elektrik enerjisi tüketimiyle büyüme arasında doğrudan ilişki vardır. Türkiye ekonomisi yüzde 5 büyürse, elektrik tüketimi yüzde 7-8 oranında artar.Tarımsal sulamada kullanılan elektrik rakamındaki gerileme doğrudur. Çiftçi elektrik pahalı olduğu için motor çalıştıramıyor. Sulama yapamıyor. Tarımda üretim düşüyor.Ama sanayide 2004 yılında yüzde 9.4 oranında üretim artışı var. Sanayi elektrik kullanmadan üretim yapamaz. Kullandığı elektrik yüzde 3.4 oranında azalırken acaba sanayi, üretimini nasıl yüzde 9.4 oranında artırabildi? Makineler elektrik kullanmadan mı çalıştı? Yoksa sanayi üretimi denilen üretim el emeği üretimi mi?Bu çarpık tabloyu TEKin eski genel müdürlerinden elektrik yüksek mühendisi Behçet Yücel Beye sordum, "Olamaz böyle bir şey" diyerek tepki gösterdi.Kabaca üretim ile tüketim farkını anlattı. 2004 yılında üretilen 149 milyar kilovat saat elektriğin milyar kilovat saat olarak 3.5i santrallarda, 3.0ü dağıtımda, 9.0u nakillerde kaybolmuştur, 9.0u kaçak kullanıma gitmiştir. 116 milyar kilovat saat tüketim rakamı doğrudur. Hata var ise 2003 yılı tüketim rakamında fazlalık olabilir, dedi.Devletin yayımladığı sanayi sektörünün enerji tüketimi rakamına, sanayicilerin kurdukları ve milli sisteme bağlanan enerji tesislerden (bunlara oto prodüktör deniliyor) kullandıkları elektrik miktarı da ekleniyor. Milli sisteme bağlı olmadan sanayicilerin kendi ürettikleri elektriğin toplam tüketim rakamı içinde yer almaması nedeniyle tüketim rakamının gerilemiş görüntü vermesi olasılığı tartışılabilir.Sayın okuyucularım, devamlı tekrarlıyorum: Ekonomi döviz fiyatı, faiz ve borsadan ibaret değil. Ekonominin daha başka ve daha önemli göstergeleri var. Bunlar izlenmezse, bunlar değerlendirilmezse, ekonomide olan biten iyi anlaşılamaz. Devletin yayımladığı rakamlar doğru ise, 2004 yılında sanayi (2003 yılına göre) yüzde 3.4 oranında daha az elektrik enerjisi kullandı. Sokak aydınlatması için yüzde 18 oranında daha az elektrik yakıldı. Çiftçinin tarımsal sulamada kullandığı elektrik yüzde 9 azaldı... 2003 2004 Miktar Yüzde Miktar YüzdeToplam 140.284 100.00 149.608 100.00Termik 104.899 74.78 103.519 69.19Rüzgar 61 0.04 55 0.04Hidrolik 35.324 25.18 46.035 30.77 Üretim türüne göre elektrik enerjisi üretimi, (GWh) 2003 2004 Miktar Pay (%) Miktar Pay (%)Toplam 140.284 100.00 149.608 100.00EÜAŞ 54.643 38.95 61.127 40.86Üretim şirketleri 45.446 32.40 53.485 35.75Otoprodüktörler 22.931 16.35 22.930 15.32EÜAŞ'a bağlı ortaklık 15.243 10.86 12.067 8.07Ayrıcalıklı şirketler 2.021 1.44 0 0.00 Üretici kuruluşlara göre elektrik enerjisi üretimi (GWh) Yıllık 2003 2004 Miktar Pay Miktar Pay GWh (%) GWh (%)Toplam 115.225 100.00 116.561 100.00Resmi daire 5.017 4.35 5.194 4.46Sanayi + otoprodüktör 55.292 47.97 53.394 45.81Ticarethaneler 12.600 10.93 14.728 12.63Meskenler 24.924 21.63 26.728 22.93Tarımsal sulama 3.403 2.95 3.099 2.66Şantiyeler 1.382 1.20 1.367 1.17Sokak aydınlatması 4.570 3.97 3.732 3.20Diğer + EÜAŞ direkt satış 8.067 7.00 8.319 7.14 guras@milliyet.com.tr Kullanım yerlerine göre elektrik tüketimi