Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Haziran ayında 779 işyerinden derlenen bilgilerden, imalat sanayiinin yurtiçi satışlarda da son altı yılda görülmeyen bir büyüme içine girdiği anlaşılıyor.Devlet İstatistik Enstitüsünün, imalat sanayii üretim anketlerinde yer alan bilgilere göre, yılın başından bu yana hem üretim hem satış rakamlarında görülen iyiye gidiş devam ediyor. İmalat sanayiinin haziran ayındaki kapasite kullanım oranı, son 6 yılın en yüksek üretim artış hızının yakalandığını gösteriyor. Kapasite kullanımı/üretim artıyor Haziran ayında gıda ve içecek sektöründe geçen yıl yüzde 67.8 olan kapasite kullanım oranı bu yıl yüzde 72.0 oldu.Ana metal sanayiinde, makine sanayiinde, radyo - TV üretiminde bu yıl önemli gelişmeler olduğu görülüyor. Haziran ayında imalat sanayiinde (üretim değeri ağırlıklı) aylık kapasite kullanım oranı bu yıl yüzde 80.4 olarak gerçekleşti. Bu oran geçen yılın haziran ayında 76.4, ondan önceki yıl 71.7, ondan önceki yıl 76.7 idi... Yurtiçi satışlar artıyor Rakamlar 2003 yılı Haziran ayında imalat sanayicilerinin son 6 yılın en büyük satış patlamasından nasiplerini aldıklarını gösteriyor. Son altı yılın haziran aylarında imalat sanayiinde (üretim değeri ağırlıklı) yurtiçi toplam satışlar ve de özel sektör satışları şöyle arttı: (*) satışlar sektör2003 6.7 7.22002 0.8 4.52001 5.0 10.12000 4.0 1.81999 1.0 -0.31998 1.7 4.1Haziran ayın itibariyle yüzde değişim Yıllık Toplam Özel İçeride talep artışı başladı Bütün bunlar kamuoyunda oluşan iki inanışa ters düşüyor. Neydi bu inanışlar? (1) Halkta para kalmadığı bu nedenle halkın tüketimi kıstığı, (2) Piyasalarda yaprağın kımıldamadığı sanılıyordu... Halbuki (1) Halk bir yerlerden parayı bulmaya ve harcamaya başlamış. (2) Piyasalar canlanmaya başlamış.Bu noktada da şu sorulacak: Halk parayı nereden buluyor da harcıyor? Piyasaya para nereden akıyor? Cevap: İki kaynak var: (1) Üretim/tüketim ilişkisi yumurta/tavuk ilişkisine benzer, üretim arttıkça gelir de artar. Artan gelir talep yaratarak üretim artışının sürekli hale gelmesini sağlar. (2) Yüksek reel faiz halkın bir bölümünün cebine giriyor. Faizciler bu parayı piyasaya çıkarıyor.Herhalde imalat sanayiinde üretim artışı ve yurtiçi satışlardaki artış iyi şeyler. Ekonomide büyümenin işareti. Büyüme istihdam getirir, reel gelir artışına yol açar. Bu göstergeler (1) Üretimdeki artışın geçici olmadığı, devam ettiğini; (2) Üreticinin sadece ihracata ve stoka çalışmadığını, iç piyasaya satılan mal miktarının da arttığını, (3) İç talebin canlandığını, insanların tüketim harcamalarını artırdığını ortaya koyuyor. AYLAR I II III IV V VI2003 74.9 71.9 78.3 75.9 78.7 80.42002 73.9 71.0 75.3 73.8 75.7 76.42001 70.5 70.9 70.7 68.5 70.5 71.72000 73.0 74.0 74.0 77.2 77.1 76.71999 71.5 71.2 73.7 78.0 78.0 76.61998 75.8 78.1 80.5 77.4 82.1 78.7 guras@milliyet.com.tr İmalat sanayii aylık kapasite kullanım oranları