Devletin TL gelir gideri "bütçe"den, döviz gelir gideri ise "ödemeler bilançosu"ndan izlenir.
Yılın 6 aylık dönemine ait bütçe ve 5 aylık dönemine ait ödemeler bilançosu rakamları TL’de de, dövizde de "açığın büyüdüğünü", devletin bu açığı kapatmak için içeride TL ile, dışarıda döviz ile borçlanmayı sürdürmeye mecbur olduğunu gösteriyor.
Açık 25 katrilyon TL
Yılın tümünde 45 katrilyon lira açık vermesi beklenen bütçenin 6 aylık açığı 25 katrilyon lira. Yılın 6 ayında gelir yüzde 29 artarken, harcamalar yüzde 29 arttı. Yılın 6 ayında devletin yaptığı her 100 liralık harcamanın 50’si faize, 33’ü personel ve emekli harcamalarına gitti. Faiz hariç her 100 liralık harcamada personel ve emekli harcamasının payı ise 65 lira oldu.
IMF ile anlaşmaya varılan "faiz dışı fazla"da yıl sonu hedefi 20.3 katrilyon lira idi. Yılın ilk yarısında faiz dışı fazla rakamı 10.1 katrilyon lira olarak gerçekleşti.
Önemli olan 6 ayda 24 katrilyon liralık bütçe açığı. 6 ayda vergi geliri 37 katrilyon lira. Demek ki, vergi gelirinin yüzde 65’i kadar açık var... Ve de bunun için Hazine bono satarak borçlanmak zorunda kalmış... Ve de bu açık önümüzdeki aylarda kapanmayacak. Yıl sonunda en az 45 katrilyon liraya ulaşacak...
Yılın ilk, 5 ayında ülkenin döviz gideri 29.6 milyar dolar, döviz geliri 26.1 milyar dolar, döviz açığı 3.4 milyar dolar oldu. İlk 5 ayda ihracat gelirindeki yüzde 25 oranındaki artışa bağlı olarak toplam gelir yüzde 18 oranında arttı ama, öte yanda ithalat harcamalarındaki yüzde 31.7 oranındaki artışın da etkisinde döviz gideri yüzde 25.2 oranında büyüdü.
Geçen yılın ilk 5 ayında 1.5 milyar dolar olan döviz açığı bu yıl 3.5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İlk 5 ayda daha az yabancı turist geldiğinden turizm geliri düştü. Yılın ilk 5 ayında döviz hesaplarında ortaya çıkan 3.5 milyar dolar açık için dışarıdan borçlandık. Bu açık yıl sonuna kadar 7.0 - 8.0 milyar dolara ulaşabilecek... Onun için de dışarıdan döviz ile borçlanmayı sürdürmeye mecburuz.
