Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Olayların içinden Geçen yılın ilk 3 ayında halkın gıda harcamaları yüzde 6.6 oranında, ikinci 3 aylık dönemde yüzde 5.5 oranında artmıştı.Bu yılın ilk 3 aylık döneminde halkın gıda harcamaları yüzde 3.8, ikinci 3 aylık döneminde yüzde 3.9 oranında arttı.Eline para geçtiğinde halkımız önce gıdaya harcar. Nüfus artıyor. Halkımız daha iyi yaşam arayışında. Buna rağmen tüketim artışında yavaşlama ve hatta gerileme var.Dayanıklı tüketim malı harcamaları geçen yılın ilk 3 aylık döneminde yüzde 12.7 oranında, ikinci 3 aylık döneminde yüzde 15.7 oranında artmıştı.Bu yılın aynı dönemlerinde dayanıklı tüketim malı harcamalarında sırasıyla yüzde -1.1 oranında ve yüzde -9.3 oranında gerileme (düşüş) oldu. Ekonominin hedefi halkın mutluluğudur. Eğer işi varsa, geliri artarsa halk mutlu olur. Halkın işinin olması, gelirinin artması ekonominin büyümesine bağlıdır. İşi olan, geliri artan halk daha çok tüketir. Halk daha çok tüketince mal ve hizmet talebi artar. Mal ve hizmet talebi artınca istihdam ve üretim artar. Büyüme tırmanışa geçer. Bunun sonunda geçen yılın ilk 3 ayında yüzde 8.1 oranında, ikinci 3 ayında yüzde 11.3 oranında olan özel tüketim harcamaları artışı, bu yılın ilk 3 ayında yüzde 2'ye düştükten sonra ikinci 3 aylık döneminde yüzde -0.3 azaldı.Tüketimdeki bu olumsuz gelişme, hane halkı gelirinde gerileme olmasa bile yeterli ölçüde artış olmadığını göstermektedir.Bunun iki nedeni vardır. (1) Dar ve sabit gelirli kesimin, ücretlilerin, emeklilerin gelirlerindeki artışı enflasyon eritiyor. TÜİK'in enflasyon rakamlarına bakılarak sınırlandırılan maaş ve ücret artışları, farklı alanlardaki fiyat artışlarını karşılayamıyor. (2) Gelir dağılımındaki bozukluk devam ediyor. Büyümenin nimetleri faiz olarak içeride ve yurtdışında halkın dışındaki bir kesimin cebine akıyor.Cebine yeterli ölçüde para girmeyen halk özel tüketim harcamalarını kesince, toplam özel tüketim harcamaları geriliyor. Gelir düşünce, tüketim geriliyor Geçen yıl üçer aylık dönemlerde yüzde 8.1 ve yüzde 11.5 oranlarında artan toplam özel tüketim harcamaları artışı bu yıl birinci 3 ayda yüzde 2'ye düşünce ve ikinci 3 ayda yüzde -0.3 eksilme işareti verince, bundan tüm üretici kesimin üretimi, özellikle sanayi kesiminin üretimi olumsuz etkilendi.İçeride hane halkının talebinin gerilemesinin olumsuz etkisi, bir ölçüde ihracat talebinin artmasıyla karşılandı.İşte bu sayede ilk 6 ayında gayrı safi yurt içi hasıla (GSYİH, yurtiçinde yaratılan katma değer) yüzde 5.3 oranında artabildi.Yurtdışındaki Türk kuruluşlarının yarattığı katma değerin bir bölümü Türkiye'ye giriyor. Türkiye'deki yabancı sermayeli kuruluşların yarattığı katma değerin bir bölümü yurtdışına gidiyor. Gelen gidenden fazla ise GSYİH'ye ekleniyor. Giden gelenden fazla ise GSYİH'yi küçültüyor. Yılın ilk altı ayında gelenden çok giden oldu. Bu nedenle yılın ilk altı ayında GSMH (gayri safi milli hasıla) artışı (GSYİH artışının altına düşerek) yüzde 5.2 oranında gerçekleşti. Üretim geriliyor 2007 1. üç ay 2007 2. üç ay 2006 1. üç ay 2006 2. üç ayGıda 3.8 3.9 6.6 5.5Dayanıklı tük. mad. -1.1 -3.3 12.7 15.9Toplam özel tük. 2.0 -0.3 9.1 11.5 guras@milliyet.com.tr Tüketim geriliyor