Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Her bayram olduğu gibi bu bayram da uçağa, otobüse binenler, otellerde kalanlar, lokantalarda yemek yiyenler normal fiyatın üzerinde ödeme yaptılar.
“Normal fiyat nedir, normal fiyatın üzerinde ödeme nedir?” tartışmasını sona bırakalım da, olan bitenler “fırsatçılık” olarak mı değerlendirilir, yoksa “olağan”mı görülür, onu tartışalım. Bu, bize özgü değil. Başka ülkelere seyahat edenlerin de başına gelir. Özellikle, batının büyük şehirlerine gidenler, belli dönemlerde otellere, uçak biletlerine yüksek ödeme yaparlar.
Moda fuarları, kitap fuarları ve önemli kongrelerin yapıldığı günlerde otel fiyatları iki misline kadar yükseltilir. Yılbaşı, paskalya tatili dönemlerinde, okulların açıldığı veya kapandığı günlerde bu tür hizmetlerin ücretleri artırılır.
Ticari yönden bakılırsa, olan bitenler, iş sahiplerinin fırsatı değerlendirmesidir. Ama müşteri yönünden ise bu bir soygundur.

Bayramda zamlı tarife
Her bayram olduğu gibi bu bayram da kıyı şehirlerinde, yaz dönemleri müşteri ağırlayan otel ve lokantalarda fiyatlar normal rakamların üzerine yükseltildi.
Bodrum, Çeşme, Alaçatı gibi yazlıkçıların yılın sadece üç dört ayında ilgi gösterdiği tatil yörelerinde, “iş süresinin kısalığından yakınan” işletmecilerin, talebin yoğun olduğu dönemlerde fiyatları yükseltmeleri, talebe göre fiyatı indirip çıkarmaları olağan hale geldi.
Diyelim ki onların hizmet süreleri kısa. Ya yılın 12 ayında faaliyet gösteren uçak ve otobüs firmalarının yaptıklarına ne diyeceğiz? Uçak ve otobüs firmaları bayram arda ve hafta sonlarında, yazlık işletme sahiplerinin önlerinde koşmaya, bilet ücretlerinde normal olmayan (kâfinin de ötesinde) artırımlar yapmaya başladılar.
Çok sayıda uçak firmamız, çok sayıda otobüs firmamız var. Bayram öncesi, bu firmalardan bayram ayları dışında ve bayram süresince uyguladıkları ücret tarifelerini öğrenmeye çalıştım.
Otobüs firmalarının önde gelenleri sadece tatil yörelerine yaptıkları seferlerde değil, Anadolu şehirlerine yaptıkları seferlerde de bilet ücretlerini yükseltmişlerdi.
Uçak firmaları bilet fiyatlarını birbirlerinkine yakın çizgiye getirmişler. Ucuzu kalmamış. Daha önceleri tatil yörelerine hafta sonu ve bayram uçuşlarında farklı bilet ücreti alırlarken, bu bayram ücretleri hep birlikte tavana çıkarmışlar.

Uçaklar zam şampiyonu
Uçak firmalarının Bodrum ve Dalaman gibi yolcusu bol hatlarında gidiş-geliş bilet ücreti, Roma ve Paris gibi ünlü şehirlere düzenlenen haftalık, uçak-otel-kahvaltı dahil tur fiyatlarıyla aynı rakamlara yükseltilmiş.
İlginç olan, uçak firmalarının bilet ücretlerinde normalin üzerinde artışlar yaparken, TV ekranlarında ve gazetelerde “Her yer 45 TL” veya “39 TL ödeyiniz” gibi reklamlar yayınlamaları. Her uçuşta bu fiyata sadece bir veya iki koltuk için bilet satıldığı reklamlarda açıklanmıyor..
Geldik yazının sonuna: Bayramları ve yaz aylarında hafta sonlarını fırsat bilenlerin ücretleri yükseltmelerine tüketicinin tepkisi ne oluyor diye sual edeceksiniz? Oteller, lokantalar boş mu kalıyor? Uçaklar boş mu uçuyor? Otobüsler yolcu mu bulamıyor?
Hayır. Oteller de lokantalar da dolu. Uçak, otobüste yer yok. Demek ki, bu dönemlerde ne kadar yüksek olursa olsun, istenen fiyatı ödeyebilecek bir müşteri kesimi var... Bu durumda ne denebilir? “Helal olsun A’bicim... Zam politikanız yerindedir... Fiyatları bir miktar daha yükseltebilirsiniz... Halkımız istenen fiyatı gık demeden ödemeye hazırdır(!)”