Yozgatlılar devlete yıllar boyu "fabrika... fabrika..." diye yalvardı. Devlet de yapa yapa Yozgata bira fabrikası yapmaya karar verdi. Fakat devletin seçimi ve kararı yanlıştı. Çünkü devlet bira yapıp satacak halde değildi. Sonra bira su isteyen bir üründü. Bir bardak birayı üretinceye kadar beş bardak su harcanıyordu... Yozgatta bira fabrikası olarak seçilen yerde ise su yoktu.İşte bu yanlış yatırıma 1958 yılında başlandı. Yatırım 14 yıl süründü. 1972 yılında fabrikayı yapmakta olan yabancı firma kaçtı. Ortada kalan yatırımı Tekel tamamladı. 203 dönüm arazi üzerindeki fabrika 2.700 ton malt, 13 milyon 500 bin litre bira üretecek ve 31 milyon 500 bin şişe dolduracak kapasitede yapıldı. Kesin rakamlar bilinmiyor ama söylentilere göre devlet, bu malt ve bira fabrikasının yapımı için 50 veya 70 milyon dolar para harcadı.Özel sektörün yaptığı bira fabrikalarının kapasitesi kısa sürede 800 milyon litrenin üzerine çıkınca, Yozgat fabrikası iş yapamaz, ürettiği birayı kimseye satamaz duruma düştü.Ama iş olsun diye Tekel fabrikayı çalıştırmaya devam etti... Ta ki, Tekelin alkollü içkiler bölümü özelleştirilinceye kadar...Nurol, Limak, Özaltın ve Tütsab konsorsiyumuna Tekelin tüm alkollü içki tesisleri satılınca, bu fabrikada çalışan 294 işçiden 138inin iş akdi fesh olundu. 156 işçi de Tekelin Samsun tesislerine tayin edildi. Bundan sonra kapısına kilit vurulan fabrikanın ne olacağına yeni sahipleri karar verecek.Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Genel Sekreteri Seyit Karakaştan öğrendiğime göre, Tütsab konsorsiyumu, daha önce işten çıkarılan 27 kişiyi işe alarak çalışmayan fabrikanın bakım ve onarımıyla görevlendirmiş. Yeni işçi alımı ile üretime başlanacağı söyleniyormuş.Bizde ilk biranın İzmir Alsancakta 1846larda A. Prokopp tarafından üretilmeye başlandığı, 1931lere kadar Egede satılan Aydın birasının bu tesislerde üretildiği söylenir. Prokoppun tesisleri sonra devletleştirildi. Tekel bu tesislerde şarap üretmeye başladı.İstanbulda ise ilk birayı 1890 yılında bir Alman şirketi Bomontide üretmeye başladı. 1910 yılında Nektar adı ile bira üreten bir başka Alman şirketi ile birleşen şirketin imtiyaz sözleşmesi 1938 yılında dolunca Bomonti - Nektar tesisleri devletleştirildi. Tekel tarafından işletilmeye başlandı. Atatürk, Ankaradaki Orman Çiftliğinde 1936 yılında bir bira fabrikası kurdurdu. Bu fabrikayı da 1939 yılında Tekel devraldı.1969 yılında özel şirketler bira işine girince Tekel biraları rekabete dayanamadı. Tekel bir yanda Yozgatta bira fabrikası kurarak işletmeye çalışırken öte yanda, 1994 yılında Bomonti fabrikasında ve Ankarada bira üretimine son verdi.İşte devletimizin bira macerası böyle... Olan Yozgata oldu... Yanlış yatırım kararı sonucu Yozgat fabrikası işleyemedi. Şimdi de kapandı. Yozgat fabrikasız kaldı. guras@milliyet.com.tr Devlet devlet olalı Yozgata bir fabrika yaptı. Onu da çalıştıramadı. Sattı. Yozgat tarihi ve eski bir yerleşim yeri. Şimdilerde 700 bin nüfuslu bir ilimiz. Sanayileşemeyen illerimizden biri. Yem tesisi, un tesisi, ham yağ ve ayçiçek yağı tesisinden başka doğru dürüst fabrika yüzü göremeyen Yozgata devlet bir fabrika yapmaya kalktı. Bir türlü yapamadı. Yaptı. Yanlış fabrika yaptı. Çalıştıramadı. Ve sonunda sattı.