Kimin ortaklığı var? Gazın fiyatı nedir?

Mavi Akım projesi ve Bulgaristan sınırında kurulu Turuzgaz şirketi ile ilgili belgeler, deve yüküyle evrak içinden çıkacak.
Bu sütunlarda 2 Şubat’ta Başbakanlık Teftiş Kurulu raporuna dayanarak yazdığım, "Doğal gazın yüzde 4’üne kim ortak?" başlıklı bir yazı çıktı. Bunun üzerine Botaş Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Yardım hakkımda dava açmıştı.
Şimdi konuşma sırası geldi. Böylece, her açılan davada "Beni mahkemeye verdiler" diye yazmama, gelişmeleri izleme yöntemimi, bana dava açan Yardım gibi diğer davacılar ve konuları titizlikle izleyen okuyucularım da öğrenme fırsatı buldular.

Beyaz Enerji Operasyonu çerçevesinde soruşturmayı yürüten jandarma ve Mavi Akım ile ilgili DGM soruşturmasını yürüten Cengiz Köksal, önceki gün Botaş’ın bilgi - belge merkezine girdi. Operasyona katılanlar, bir jandarma subayının ifadesiyle "TEDAŞ’taki gibi işlerin durmaması ve doğalgaz kesintileri olmaması için" belgelerin fotokopilerini çekmeye başladılar. Kolay iş değil. Soruşturmalar, tüm boru hatları ihalelerini kapsıyor. Araştırmaları Tansu Çiller, Murat Karayalçın hükümetine kadar uzanıyor.

Tüm ilgili makamların ısrarlı taleplerine rağmen Botaş’tan, "Gizlilik" ilkesinden hareketle verilmeyen Botaş - Gazprom ikili anlaşması, geçen günkü operasyonla savcının eline geçti. Böylece Mavi Akım projesinde çok tartışılan doğal gazın teslim fiyatı ortaya çıkacak. Türkmenistan’da iki kez Türk yetkililerine aynı uyarıyı yapan Devlet Başkanı Niyazov’un, doğal gazın sınırda teslim fiyatı ile boru hattından geçen doğal gazın fiyatı arasındaki yüzde 100’e ulaşan farkın şişirme olup, olmadığını göreceğiz.
Jandarma baskını Mavi Akım ile birlikte Turuzgaz’ı da mercek altına alıyor. Burada merak edilen soru, Botaş’ın hissesinden yüzde 4’lük bölümü kime sattığı - verdiği?

Bulgaristan sınırında Türk özel şirketi Gama (Rusya’da önemli miktarda müteahhitlik işi alan), Rus doğal gaz şirketi Gazprom ve Botaş ortaklığında Turuzgaz adıyla bir şirket kuruldu. Rusya, 6 milyar metreküp’e ilaveten her yıl 2 milyar metreküp doğal gazı, doğrudan satmak yerine bu şirket üzerinden Türkiye’ye getiriyor. Türkiye’nin burnunun dibinde kurulan şirket, doğal gaz dağıtım hakkı yalnızca Botaş’ta olması nedeniyle, bir ara formül olarak üretildi. Buna gerekçe olarak da; Rus tarafının, Gama’nın istihkaklarını bu dağıtım bedellerinden ödemesi gösterilmişti. Turuzgaz kurulurken hisseler, yüzde 39 Botaş, yüzde 18 Gama, yüzde 43 Gazprom olarak dağılmıştı. Ne var ki sonradan bu oran değiştirildi ve Botaş’ın ortaklık oranı yüzde 35’e çekilerek, yüzde 4’lük hisse "hamiline" yazıldı. İşte bu hamiline bölümünü öğrenemedik!

Soruşturma dosyalarında bu soru önemli yer işgal edecek. Biz de Rusya yerine Turuzgaz’dan alınarak 12 dolar ek maliyet getiren Botaş’ın, yılda 24 milyon dolarlık zararına yol açan projede, "hamiline ortağı" öğrenmiş olacağız.
Bir soru da OHS ortağına...
Ankara - Samsun doğal gaz boru hattı müteahhitleri, Öztaş - Hazinedaroğlu - Stroytransgaz (OHS) üzerine de giden operasyon ekibi; buradaki belgeleri incelemeye aldı. Öztaş firmasının sahibi Vehbi Öztaş, Emlak Bankası’ndan 1997 yılında en çok istihkak alan ikinci sıradaki müteahhit. Bankanın Çerkezköy, Mutlu Kent konutlarına imzasını attmıştı. 1994 seçimlerinde Çiller’in seçmene "iki anahtar" vaad etmesiyle filizlenen Mutlu Kent ve Çerkezköy konutları bittiğinde, bankanın bilonçosunun trilyonlar hanesinde çok sıfırlı zarar yazıyordu.
Şimdi önemli olan, savcının raporunda zarar hanesinde kimlerin adının yazacağı...