Köprülerin kaymağı hangi kuruma gidiyor?

Nazire KALKAN
Boğaziçi Köprüsü'nün nisan ayı geliri 2 trilyon 520 milyar lira. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün gelirinin de hemen hemen aynı olduğu belirtiliyor. Kaba bir hesapla iki köprünün günlük hasılatı 170 milyar lira.
İstanbul'daki taşıt sayısı arttıkça yani trafik sıkıştıkça köprülerin geliri de artıyor.
Bir de çoğu kimsenin bilmediği bir gerçek var. Boğaziçi köprülerinden geçişte ödenen bu paranın daha kaynağında yüzde 10'u kesiliyor ve bir kuruma veriliyor.
Bu kurum Boğaziçi İmar Müdürlüğü.
Ne iş yapar Boğaziçi İmar Müdürlüğü?
Boğazın iki kıyısında sıralanan Üsküdar, Beykoz, Beşiktaş, Sarıyer ilçelerinde ön görünüm bölgesi sayılan yerlerde yapılaşmayı denetleme görevi bir ölçüde bu kuruluşa ait. Aslında yaptığı iş ruhsat vermekten ibaret diyebiliriz. Ön görünüm bölgesinde yapılacak harhangi bir restorasyon ya da inşaat faaliyetinin projesini onaylayan merci ise İstanbul 3 no'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu.
Boğaziçi İmar Müdürlüğü'nün köprü gelirinin dışında, İller Bankası'nın Boğaziçi fonu -ancak belediye yetkilileri bu fondan 1993'ten beri para gelmediğini ifade ediyorlar- ve imar harçları gibi başka kalemlerden de geliri var.
Ancak köprü gelirleri arttıkça bu paranın Boğaziçi İmar Müdürlüğü'ne gitmesinin de göze batmaya başladığı ifade ediliyor. "İmar Müdürlüğü'nün yaptığı işler tanımı gereği masraf gerektirmeyen işler. Bürokratik işlemler dışında verdiği bir hizmet yok. Bu kadar kaynak aktarılmasının da bir anlamı yok" deniliyor.
Boğaziçi İmar Müdürlüğü önceleri bağımsız bir kuruluşken, 3030 sayılı kanunla İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlandı.
Her iki Boğaz köprüsünün OGS dahil bütün sistemlerini kuran ve gişe elemanları veren Karayolları'nın ise bu işten hiçbir karı olmadığını belirtelim. Karayolları yetkilileri, "Tek kuruş masrafı olmayan ve Boğaziçi köprüleri için en küçük bir yatırımda bulunmayan Boğaziçi İmar Müdürlüğü'ne bu kadar büyük imkanlar tanınırken, biz üvey evlat muamelesi görüyoruz. Köprü gelirinden bize buna benzer bir pay verilse, bütün sorunlarımız çözülür" diyorlar.
Bu arada Karayolları Genel Müdürlüğü bu yıl bütçeden tarihinin en düşük payını almış: Yüzde 1.2. Kurumun 50 yıllık ortalaması yüzde 5 civarında. Son yıllarda düşe düşe geçtiğimiz yıl yüzde 1.5'a gerilemiş. Bu yıl iyice azalmış.

İnternetin cilveleri

Biri Türkiye'den diğeri yabancı basından iki ayrı haber internetin kimi zaman bütün hesapları nasıl alt üst edebildiğinin en güzel kanıtı.
Önceki günkü gazetelerde okuduk. Hazine piyasa yapıcılığı sisteminde ilk ihalesini başarılı bir şekilde tamamladı. Ancak aynı gün akşam saatlerinde bu başarıya az da olsa gölge düşüren bir olay yaşandı. Daha önce piyasa yapıcısı olarak seçilen 19 bankaya ait bazı gizli bilgiler internet kanalıyla deşifre oldu. Bankacıların ifade ettiğine göre bir süre önce sözkonusu 19 bankadan kağıt portföylerine ilişkin bilgileri isteyen Hazine, bu bilgileri tek bir dosyada topladı. Daha sonra nasıl olduysa oldu, bu dosya 19 bankaya da e - posta yoluyla gönderildi. Gerçi tatsız olmasına tatsız ama, bu durum elbette ki bankalar için dünyanın sonu değil. Çünkü 3 ayda bir açıklanan bilançolarda bankaların kağıt bilgileri zaten üç aşağı beş yukarı belli. Bankacıları burada "gizli" diye nitelendirilebilecek bilginin ancak portföyün kompozisyonu, vadesi gibi veriler olabileceğini belirtiyorlar ve bu durumu ihalenin ilk kez yapılmasına bağlıyorlar.
İnternet Batı uygarlığının temel taşlarından telif haklarının da yeniden tartışılmasına neden oluyor. The Independent, The Guardian vs gibi gazetelerde son bir aydır korsan müzik siteleri üzerine sayısız haber çıktı. Örneğin ABD'de Napster adlı bir site net üzerinde adeta herkesin dilediği şekilde değiş - tokuş yaptığı, açık bir müzik pazarı gibi işlev görüyor. Bunun da ötesinde bazı gruplar 15 - 20 yıl sonra "copyright" diye bir sorun kalmayacağını, internetle başa çıkamayan müzik endüstrisi devlerinin işin ucunu bırakacağını iddia ediyorlar.


Yazara E-Posta: nkalkan@milliyet.com.tr