‘Efsanenin arkasındaki adam’ın efsane takımı!
Şu sıralar gösterimde olan “Lamborghini: Efsanenin Arkasındaki Adam” filmini seyredince bu yazıyı yazmak aklıma geldi. Zira o adamın bir “efsane” takımı vardı...
Geçtiğimiz günlerde bir seyahat sırasında uçakta izleyebildim “Lamborghini: Efsanenin Arkasındaki Adam” filmini. Şimdi şuracıkta “şakkadanak” size film kritiği filan yapma niyetinde değilim ancak şu kadarını söyleyebilirim ki, tek yerden yere vuran ben değilmişim!..
Ferruccio Lamborghini, sınır tanımayan hırslarına, çapkınlığına, çevresini çileden çıkarmasına, belki de kötü bir ebeveyn olmasına rağmen gerçekten de otomotiv tarihin önemli figürlerinden biriydi. Onun, kendi kullandığı otomobilden hoşnutsuzluğu, bu hoşnutsuzluğunu üreticisine yani Ferrari’ye bildirmesi ve Enzo’nun bir lafı üzerine kendi markasını yaratması, gerçekten de filmi hak eden bir hikaye... Ancak senaryosunun kötü yazıldığını, sahnelerin özensiz çekildiğini, hikayesinin kimi yerlerde kopuk ve anlamsız kaldığını söyleyebilirim kendi açımdan...
Dediğim gibi, filmin kritiğini yapmak için oturmadım klavyenin başına. Sadece filmin yeri gelmişken, Lamborghini ve onun arkasındaki efsane takımı anlatmak istedim sizlere. Zira Ferruccio Lamborghini, her ne kadar önemli bir markanın yaratıcısı olsa da, aslında markanın çıkış noktası olan otomobilleri kendiliğinden yapmamıştı Enzo Ferrari veya Ferdinand Porsche, 1980’li yıllarda bir Lamborghini çalışanı olan Horacio Pagani gibi...
Kısa bir hatırlatma
Lamborghini, askerden döndükten sonra babasının çiftliğini devralmak yerine traktör üretmek istediğini belirtiyor. Babası her ne kadar ona karşı çıksa ve “Sen traktör üretmekten ne anlarsın? Ya senin traktörlerini kimse almak istemezse?” gibi sözlerle onu “teşvik etse” de, Ferruccio, aklına koymuştur bir kere. Askerde araçlarla içli dışlı olmuş, mekanikerlik yapmıştır. Arkadaşı Matteo ile birlikte 1948’de kurulan “Lamborghini Trattori”, ilk traktörlerini hurda savaş malzemelerinden üretir. Hurdalıktan aldıkları kamyon ve askeri araç motorları, diferansiyelleri, “Carioca” adını verdikleri ucuz ama güçlü traktörlerin yapımında kullanılır. Lamborghini ve Matteo, traktörün motorunun hem benzin hem de istenirse dizelle çalışmasını sağlayacak bir yakıt püskürtücü geliştirir. Sonra da işi büyütürler ve Lamborghini, lüks otomobiller kullanmaya başlar. Ferrari gibi... Ancak aracın debriyajından memnun kalmaz ve bir traktör debriyajıyla değiştirerek işi çözer. Bunu da, bir gün fabrikasından çıkarken yakaladığı Enzo Ferrari’ye anlatır. “Birlikte çalışabilir, daha iyi otomobiller üretebiliriz” der... Enzo da, “Sen git traktör üretmeye devam et!” gibilerinden laflar eder...
O anı milat olarak gören Ferruccio, Ferrari’den daha iyi araçlar yapmak için çalışmaya başlar. Bu durum onlar arasında hiç bitmeyecek bir rekabetin de başlangıcı olur. Alanının en iyilerini bir araya toplar.
Kendi markalarını yaptılar
İşte “efsanenin arkasındaki adam”ın arkasında, Lamborghini’nin efsane takımı vardır... Örneğin Giotto Bizzarrini... Aslen bir Ferrari mühendisi olan Bizzarrini, Ferrari 250 GTO’nun yaratılmasında rol almıştı. Lamborghini, onu, markanın ilk V12 motorunu geliştirmesi için işe aldı. Öyle muhteşem bir motor yaptı ki, Bizzarrini’nin mühendisliğini yaptığı motor geliştirilerek 2010’da Murcielago’nun üretimi sonlanana kadar kullanıldı. Bizzarrini, takımdan ayrılıp daha sonra kendi markasını oluşturdu. Tıpkı Lamborghini gibi, o da kendi soyadını verdiği markasıyla elit spor otomobiller yarattı. Ancak çok popüler olamadı.
Gionpaolo Dallara...
Lamborghini’nin ilk teknik şefi olan Dallara, Espada, Miura gibi önemli modellerin mühendisliğinden sorumluydu. Zor beğenen Lamborghini’yi ikna etmeyi başaran, hatta onun beklentilerinin üzerinde işler çıkaran bir kişiydi. Lamborghini sonrası o da kendi markasını kurdu. Dallara, adını yarış pistlerinde zaferler kazanan araçlarla duyurdu. Yarış araçları mühendisliği konusunda uzmanlaştı ve son olarak da bir süper spor otomobil piyasaya sundu. Marcello Gandini... Miura, Countach gibi Lamborghini’nin pek çok efsane modelinde onun imzası vardı. Kendisi bir marka yaratmadı, serbest tasarımcıydı. Anadol prototipi (FW11) bile tasarladı.
Bob Wallace... Lamborghini firmasına iş istemek için gelip de, doğrudan ve tesadüfen patrona rastlayan, 1963’ten 1975’e kadar markanın efsanevi test pilotu olan Yeni Zelandalı. Kendi döneminde Ar-Ge bölümüne ışık tutacak test prensipleri koyan Wallace, aynı zamanda her test sonrası araçların geliştirilmesi gereken yönlerini mühendislere ileten kişiydi. Yarış tutkunu olduğu için Ferruccio Lamborghini ile boş zamanlarından “artık parçalardan” sportif aksesuvarlar yarattı. Miura “Jota”, Jarama “Bob”, Urraco “Rallye” gibi...
Ve moda tasarımcısıyken Ferruccio’nun ısrarıyla şirkete katılan ve 350 GTV gibi muhteşem bir otomobilin tasarlanmasını saglayan Franco Scaglione, markanın Countach ile birlikte kompozit malzemeler kullanmasına öncülük eden mühendis Giulio Alfieri ve diğerleri... Ferrucio mali sıkıntıya girip, şirketi satana kadar arkasında duran ve ona yenilikçi otomobiller yapan takım...