Prof. Dr. Erol Ulusoy

Bir ürünün, ticari malın, eşyanın kaynağının neresi olduğunu gösteren, kaynak ülkeyi ifade eden kavram olduğunu 22 Kasım 2023 tarihli köşe yazımda belirtmiştim.

Ülkeler, diğer ülkelerle yaptıkları ve yapacakları ticaretle ilgili belirledikleri ticari politikalarını uygulayabilmeleri için eşyanın menşeini bilmeleri gerekir. Serbest dolaşıma girmeden önce eşyanın menşei bilinmezse, ticaret politikasına göre ilave gümrük vergisine veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi eşya olup olmadığı da anlaşılamaz.

Türkiye’nin de dahil olduğu ve uymakla yükümlü bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü’nün Menşe Kuralları Anlaşması diğer ülkeler tarafından da esas alındığından, menşe kuralları ve düzenlemesi uluslararası ticarette birlik göstermektedir. Eşyanın menşeinin belirlenmesinde de temel kural Gümrük Kanunu md 18, eşyanın üretim aşaması birden fazla ülkede gerçekleşmişse, kaynak ülkenin hangi ülke olduğu, menşeinin hangi ülke sayılacağı da md 19 ile

Türkiye özellikle Avrupa Birliği’nin (AB) Gümrük Birliği kısmına üye olduktan sonra gerçek anlamda bir ithalat ve ihracat ülkesi oldu. Çoğu yabancı yatırımcı Türkiye’yi bir üretim üssü olarak kullanıp, Türkiye’den ihracat yapmayı tercih ediyor. Türkiye’nin coğrafi konumu yanında yetişmiş kalifiye ara elemanı, güçlü alt yapısı ve teknik donanımı da bu tercihte önemli rol oynuyor. Dış ticaret deyince ilk olarak gümrük hukuku akla gelir.

Önceden gümrük hukuku, bir ülkenin ekonomisini koruyucu “engellemeler” sistemi olarak dış ticareti düzenleyen hukuk dalı olarak algılanırdı.

Ancak zamanla, özellikle AB’nin bir gümrük birliğine dönüşmesi, Şangay Beşlisi’nin kurulması ve genişlemesi, birçok bölgesel serbest ticaret anlaşmalarının yapılmasıyla, bu anlayış değişti ve gümrük artık yasa dışı olan, suç teşkil eden faaliyetlerin engellenmesinde yararlanılan, belirli ülkelerle ticareti kolaylaştırıcı bir sistem olarak kabul edilip uygulanmaya başlandı.

Elbette

Başkasından olan alacağını alamadığı için çekini ödeyemeyen esnafı dolandırıcı zihniyetle çek verip ödemeyen kişilerden ayırmak gerekirken, suçluymuş gibi hapis cezası vermek adalet kavramına sığmıyor.

Karşılıksız çek bir türlü ekonomik sistemimize oturmadı. İşin ucunda Anayasa ve İnsan Haklarına aykırı bir şekilde hapis cezası olunca, aldıkları çekleri karşılıksız çıkan alacaklıların ekonomik mağduriyetlerinin çeklerini ödemeyenlere verilecek hapis cezası ile giderilebileceği, en azından çekleri ödemeye zorlanacağı düşünüldü. 

Karşılıksız çeke hapsi cezası aslınca bir suça verilen cezadan daha çok, çek düzenleyeni çekini ödemeye zorlamak için getirildi. Çünkü karşılıksız çeke hapis cezası tüm kriminoloji bilimin bulgularına aykırıydı; her suç bir kötülük içerir, oysa borcunu ödeyemeyen hiçbir borçlu için suç işlediği anlamına gelmeyeceği için, ağır bir ceza olan özgürlükten mahrumiyet anlamına gelen

Herkes bir gün mirasçı ve/veya miras bırakan olacaktır.

İnsanlar alın terleri ile çalışıp çabalayarak edindikleri malvarlığının kendileri öldükten sonra da kıymetinin bilinmesini isterler. Onca emek ve çabanın eseri olan malların heba olmasını istemezler.

Kişinin ölümü sonrası mallarına ne olacağını vasiyetname düzenleyerek belirleme olanağı vardır. Üstelik kanun koyucu vasiyetname düzenleme ehliyetini, ayırt etme gücüne sahip olması koşuluyla 15 yaşının tamamlanmasına indirgeyerek, 18 yaşının bile beklenmesine gerek duymamıştır.

Vasiyet düzenlemede de oldukça büyük bir serbestlik vardır; resmî şekilde veya mirasbırakanın el yazısı ile ya da sözlü olarak dahi yapılabilir.

İki tanık gerekli

Bunlardan resmi vasiyet; iki tanığın huzurunda noterde veya sulh hukuk mahkemelerine başvurularak ya da kanunla kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli önünde düzenlenebilir. En çok uygulaması olan noterde yapılan vasiyettir. Miras bırakan arzu ve isteklerini notere sözlü olarak bildirir. Noter, miras bırakanın arzu ve isteklerine

Türkiye’de ne çok tercih edilen şirket türü limted şirkettir. Bir milyondan fazla limited şirket tescillidir. Tercih edilme sebeplerinden birisi, ortaklar genel kurulunun anonim şirketlerde olduğu gibi usul ve prosedüre tabi olmadan kolayca toplanabilmesi ve karar almasıdır.

Bunun yanında, limited şirketi yönetme ve temsil yetkisine sahip müdür veya müdürleri de, anonim şirketlerdeki gibi en fazla üç yıllığına seçilmek zorunda değillerdir, daha uzun süreli olarak genellikle 10 yıllığına seçilebilirler.

Asgari ücretten düşük

2023 Yılı ikinci yarısı için net asgari ücret 11.402 TL’dir. Buna karşılık bir limited şirket 10.000 TL sermaye ile kurulabilmektedir. Diyeceksiniz ki, 10 Bin TL ile nasıl ticaret yapılsın, şirket bir işyeri kiralasa, bütün sermeysini 1 aylık kiraya verir. Bir yönetici, basiretli bir iş adamı 10 Bin TL sermayeli bir şirkete 100 Bin TL’lik mal satıyorsa, üstelik bir de vadeli çek alıyorsa, parasını kaybetme riskini göze almış demektir. Sistemi ve hukuku suçlamamalıdır.

Tercih edilmeme nedenleri

Anonim

Birkaç haftadır, sosyal medyadaki servet ve lüks hayat paylaşımlarıyla şöhret olmuş kişilerin olayın kahramanları olduğu bir ailenin sahibi olduğu 22 şirkete kayyum atandığına dair haberleri sıkça okur olduk. Bu kişilerin sosyal medyada yüzbinlerce takipçileri, kendilerinin yaşayamayacağı özenti ve hayalini kurdukları yaşam tarzının maliyetinin yasal olmayan eylemlerden elde edilen gelir üzerine kurulu ve bu durumun sürdürülemez olduğunu öğrenmiş oldular. Sonuçta tutuklanmaların yanında, lüks ve servete bağlı yaşamın kaynağı olan şirketler kayyım atanmıştı.

Peki kayyım atanması bu şirketlerin elden gitmesi, eski tabirler müsaadere edilmesi, yani devlete mal edilmesi mi demekti? Bir şirkete kayyım atanınca o şirketteki ortaklık payları da mı elden gidiyor, devlete geçiyordu?

Öncelikle ve hemen bir ayrım yapmam gerekli; buradaki konu, özel hukuka, bir suç işlenmemiş olmasına rağmen Türk Medeni Kanunu’na göre atanan kayyım değildir, Ceza Muhakemesi Kanununa göre atanan kayyımdır. Tabi ki doğal olarak olağanüstü hallerle ilgili bir Kanun olan 6758

Dikkat! Kiracının ödemediği aidatlar ve diğer borçlar nedeniyle ortak yaşamın finanse edilmesi çekilemez hale gelmişse, ev sahibinin evi elinden gidebilir. Gelin, yakından inceleyelim...

Kat malikinin, Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) md. 20 kapsamındaki aidat ve avans borcunu, gecikme tazminatını ödeme borcu, tek başına ona yüklenmiş bir borç değildir. Orada, bağımsız bölümde kiracı olarak, oturma hakkına sahip olarak oturan veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde faydalananlar da aidat ve avans borcundan kat malikiyle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.

Yasada açıkça sayılmadığı için ödenecek yasal faiz buraya dahil değildir gibi anlaşılabilir, yani ‘kiracı aidattan ve gecikme zammından sorumludur, faizinden sorumlu değildir’ gibi anlaşılabilir... Bu sonucun yanıltıcı olacağını hemen söyleyeyim, çünkü bir borcun faizinden sorumluluk KMK’ya göre değil, Türk Borçlar Kanunu gereğidir.

Yinelemek gerekirse, evlerini kiraya veren kat malikleri, kiracılarının ödemediği aidat ve gecikme zammının ödenmesi için

Site ve apartman aidatları, ortak giderlerin karşılanması için yönetim planındaki düzenlemeye göre ödenir. Genellikle de bağımsız bölümlerin yüzölçümlerine, bağımsız bölümde yaşayanların sayılarına göre her bir bağımsız bölüme bölüştürülür. Aralarında farklı bir anlaşma yoksa, kapıcı, peyzaj ve güvenlik giderlerine kural olarak eşit; sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve yüzme havuzu ve SPA, sinema salonu gibi ortak tesislerin işletme giderlerine arsa payı oranında katılmaları kuraldır.

30 katlı bir binanın zemin katında oturan asansörü hiç kullanmamasına, 30’uncu katta oturan ise her gün kullanmasına rağmen, ortak giderlerin karşılandığı hizmetten yararlansın yararlanmasın, her bir bağımsız bölüm maliki veya kullananı aidatı ödenmek zorundadır, Kat Mülkiyeti Kanunu md 10/1-c bendi. Yüzme bilmediği için ya da klorlu suya karşı allerjisi doktor raporu ile tespit edilen kat maliki de havuz giderine katılmıyorum