O günlerde ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld de, "iki ayrı Avrupa"dan söz ediyordu: İngiltere ve Polonyanın başını çektiği "yeni Avrupa" ve Fransa ile Almanyanın yer aldığı "eski Avrupa"... ABD artık "eskimiş Avrupa"ya güvenemiyordu...Gerçekten o dönemde Fransa başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinin Bush yönetimine karşı aldığı tavır ve Washingtonun buna gösterdiği tepki, ilk kez ciddi bir "Transatlantik kriz" yaratmıştı.* * *BU kez Dışişleri Bakanı olarak Avrupayı ziyaret eden Condoleezza Rice, müttefiklerin gönlünü almaya yönelik konuşmalarında, farklı bir üslup kullandı.Amerikan diplomasisinin yeni yöneticisi, Paristeki konuşmasında, geçmişteki görüş ayrılıklarının aşılması gerektiğini, ABD ile Fransa ve Avrupa arasında ortak değerlerin ve çıkarların bulunduğunu, söyledi ve "İlişkilerimizde artık yeni bir sayfa açmak zamanı geldi" şeklinde konuştu.Fransa Dışişleri Bakanı Michel Barnier de benzer ifadeler kullandı, ilişkilerde "yeni bir aşama"dan, daha iyi bir dünya için "birlikte çalışmaktan" söz etti...* * *ABD ile Fransa -ve Avrupa- arasında buzlar eriyor mu?"Condi"nin Avrupa turunda ve özellikle Pariste söyledikleri, buna Avrupalı liderlerin (Berlinde Şansölye Schröderin, Pariste Barniernin) verdiği karşılık "Transatlantik çatlağın" onarılması aşamasına girildiğini gösteriyor.Yeni görevini devralır almaz Riceın Avrupaya gelip uzlaşıcı bir üslupla yeni mesajlar vermesi bunun bir işareti. Bir Fransız yorumcusunun deyişiyle "Bayan Rice geçmişten gereken dersleri almış görünüyor. ABD Irakta savaşı tek başına götürebileceğini düşünmüştü; şimdi ise barışı ancak dostlarıyla kurabileceğini anlamışa benziyor"...Riceın söylediklerinin Bush yönetiminin "gerçek bir politika değişikliği"nin habercisi olup olmadığını anlamak için, herhalde biraz beklemek gerek. Ancak şimdiden, böyle bir "trend"in belirtilerini görmek mümkün.Bu, Avrupa ve özellikle Fransa tarafı için de geçerli. Paris, ABD ile esas anlaşmazlığa yol açan Irak sorununda, daha esnek ve gerçekçi davranıyor. Fransız yetkililer Iraktaki seçimlerden memnuniyetlerini belirtirken, Bağdattaki hükümete destek çıkıyorlar... Fransızlar da, Almanların dediği gibi, Irakta olup bitenlerden sonra şimdi istikrarın kurulması için hep birlikte çalışmak gerektiğini düşünüyorlar...* * *TÜRKİYE açısından ABDnin dost ve müttefiklerinin görüşlerini ciddiye alması, daha sıkı işbirliğine girmesi ve Transatlantik anlaşmazlıkların giderilmesi kuşkusuz sevindirici, olur. Avrupanın (özellikle Fransanın) bazı görüş ayrılıklarına rağmen, ABD ile ilişkilerini canlı tutmaya öncelik veren tavrını da örnek almak lazım...Riceın gezisi münasebetiyle Avrupada "sokaktaki adam"ın düşüncelerini nakleden "Guardian"a göre, Antonio Raspaglio adındaki bir İtalyanın şu söylediği gerçekten anlamlı: "ABD ile Avrupanın birlikte çalışması şart. Aksi halde herkes bundan zarar görür. Eğer evde karı-koca kavgası olursa, yemek yanar"!.. skohen@milliyet.com.tr ABDnin Irak işgalinden sonra, o dönemde Ulusal Güvenlik Konseyi Başkanı olan Condoleezza Rice, dost ve müttefik ülkelerin bu politikaya karşı çıkmasına sert tepkisini şöyle dile getirmişti. "Fransayı cezalandırmak, Almanyayı görmezlikten gelmek, Rusyayı da affetmek gerekir"...
