Türkiye AB'yi zorluyor

Türk diplomasisinin bu yeni çabasının amacı, üyelik müzakerelerinin yolunu açabilecek "tarama süreci" ni bir an "nce başlatmaktır.Dışişleri Bakanı İsmail Cem bu hafta Ortaklık Konseyi toplantısına bu konudaki Türk isteğini resmen sundu. Ancak çeşitli AB çevrelerinden aldığımız izlenim, bunun gerçekleşmesi olasılığının zayıf olduğu merkezindedir...* * * AB jargonunda "tarama" (screening), ülkenin, üyelik müzakerelerine otururken, AB'nin tüm kararlarına - "yani "müktesebatı"na - ne kadar uyduğunu belirleyen prosedüre verilen isimdir. Yani AB yetkilileri ve bürokratları aday ülkenin mevcut veya yeni çıkardığı yasaların ve yaptığı uygulamaların, AB kuralları ve normları ile "rtüşüp "rtüşmediğini inceler ve ona g"re, adayın üyeliğine hazır olup olmadığına karar verir.AB ile ilgili Türk yetkilileri (başta İsmail Cem) Türkiye'nin üyelik müzakerelerine en geç 2001 - 2002 içinde başlamasının şart olduğunu, aksi halde (AB'nin kendi sorunlarından ve genişleme politikasından kaynaklanan nedenlerden "türü) treni tamamen kaçırabileceğini s"ylüyorlar. Ne var ki, AB şu yakınlarda Türkiye ile müzakere masasına oturmayı düşünmüyor. Nedeni de, Türkiye'nin Kopenhag kriterlerinden ve genel standartlarından hala oldukça uzak sayılması... İşte bu engeli aşmak için Ankara, "müzakere "ncesi bir proses" saydığı "tarama süreci"nin en kısa zamanda (belki bu yıl sonlarında) başlamasını istiyor. B"ylece Türkiye'nin AB'nin aralık bıraktığı kapıya ayağını dayamış olacağına inanıyor...* * * G™REVİ bu hafta sona erecek olan AB d"nem başkanı İsveç, "tarama süreci" ile ilgili açıklayıcı bilgi içeren bir mektubu, üye ülkelere dağıtmış bulunuyor. Türkiye'ye de sunulan bu mektupta, "tarama süreci"nin müzakerelerle birlikte başladığı, bunun ayrı ve "ncelikli bir uygulama olamayacağı belirtiliyor.Komisyonun ve çeşitli üye ülkelerin bu konudaki resmi tepkisi henüz alınmış değil. Ancak AB başkentlerinde ve buradaki Avrupalı diplomatlar arasında yapılan ilk değerlendirmeler, Ankara'nın bu girişimine sıcak bakılmadığını g"steriyor. Bir AB diplomatı "Tarama işi zaten müzakere sürecinin içinde yapılır; daha "nce başlatılması da mutlaka peşinden hemen müzakere masasına oturulacağı anlamına gelmez" diyor.* * *™NšMšZDEKİ haftadan itibaren d"nem başkanı koltuğuna Belçika oturuyor. Bu, "tarama" konusunda AB'nin tavrını değiştirebilir mi?G"zlemciler buna da pek ihtimal vermiyor. Yani bu şartlarda Türkiye'nin üyelik yolunu açacak süreci, farklı bir y"ntemle de olsa, başlatması şansı zayıf g"rülüyor. Deneyimli bir Türk diplomatının deyişi ile, Ankara AB'yi üyelik konusunda zorlamaya kararlı ise, yapacağı şey, bir an "nce Ulusal Program'da "ng"rülen işleri (ve reformları) gerçekleştirmek olmalıdır. Tek ve en etkili yol, bu olsa gerek... skohen@milliyet.com.tr Türkiye'nin AB'yi üyelik konusunda zorlamaya y"nelik son bir girişimi güçlüklerle karşılaşmış g"rünüyor.