Semih İdiz

Semih İdiz

sidiz@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bizde bazıları, Washington'un Irak petrolleri üzerindeki emellerini Türkiye'nin çıkarlarına ters olarak algılıyorlar. Oysa Washington'un güdümünde kabul edilen bu petrol yasa tasarısı aslında tam aksine işaret ediyor. Başlıca nedeni ise tasarının Irak'ın bütünlüğüne katkıda bulunacak olmasıdır. Amerika'nın asıl amacının Irak'taki petrolü kontrolüne geçirmek olduğunu varsayarsak, o zaman Irak hükümetinin önceki gün kabul ettiği petrol yasa tasarısının bu yönde atılmış önemli bir adım olduğunu söyleyebiliriz. Ancak burada, ağaçlardan sıyrılıp ormanı da görmeliyiz. Başka bir ifadeyle, bu tasarı yasallaştığında, anlamlı olması için ülkenin bütünlüğünün korunması gerekiyor. Bu yüzden de Irak petrollerini kollayan ABD için şu anda bölünmemiş bir Irak, bölünmüş bir Irak'tan çok daha fazla önem taşıyor. Nedeni ise malum. Amerikalı yetkililer, Irak'ın bölünmesi halinde güneydeki petrollerin Şiilerin eline geçip bölgedeki İran eksenli Şii varlığını daha da güçlendireceğinin farkındalar. Aynı zamanda, kuzeydeki petrol yatakları için büyük olasılıkla -dış ülkelerin müdahalelerine de açık olan- iç çatışmaların yaşanacağını biliyorlar.Özetle, Amerika'nın nihai çıkarlarına hizmet etse bile, ülkedeki petrolün sadece belli bölgelere ve etnik gruplara değil, ülkenin tümüne ait olduğu ilkesinden hareket eden bu tasarı Ankara'nın da lehinedir. Tasarı Ankara'nın lehine Bu çerçevede kurulması tasarlanan "Federal Petrol ve Doğalgaz Yüksek Konseyi" ile "Ulusal Petrol Şirketi"nin, bölgesel yönetimlerin yeni petrol arama projeleri veya mevcut tesislerin yenilenmesi için açacakları ihaleleri de kontrol edecek olmaları Ankara açısından yine olumlu bir gelişmedir.Bu arada, bölgelerindeki doğal kaynakların peşinde olan Iraklı Kürtlerin, önce karşı çıktıkları bu tasarıyı şimdi kabul etmeleri de Irak'ta istikrar arayışına katkıda bulunacaktır. Kürt olan, Irak'ın petrolden sorumlu Başbakan Yardımcısı Berhem Salih, CNN'e önceki gün demeç verirken, "Bu tasarı petrolü bir ulusal lanet olmaktan çıkarıp ulusal bir nimet haline dönüştürmemiz için bir fırsattır" ifadesini kullandı. 'Ulusal nimet' olacak Saleh samimi ise o zaman bu sözleri, bağımsızlık emellerini her fırsatta dile getiren Iraklı Kürtlerin de aslında ülkenin ve coğrafyanın gerçekleriyle yüzleşmeye başladıklarını gösteriyor, ki bu da Ankara açısından olumlu bir gelişmedir. Tabii söz konusu petrol yasa tasarısının daha Irak meclisinden geçmesi gerekiyor. Bu gerçekleşmeden tasarının bir "siyasi yol kazası"na uğrama tehlikesi de var. Zira Irak'taki zemin son derece kaygan. Bu nedenle, Türkiye'de ABD'ye karşı duyulan derin antipati ne olursa olsun, Ankara'nın da bu tasarıyı desteklemesi mantığın bir gereğidir. Başka bir ifadeyle, Mesut Barzani'nin "olmayacak dualara amin demesine" laf yetiştirmeye çalışalım derken, Irak konusunda başından beri yaptığımız şeyi yapmamamız, yani öznel algılamalar ve sanal tartışmalarla "büyük görüntüyü" kaçırmamamız gerekiyor. sidiz@milliyet.com.tr 'Yol kazası' tehlikesi var