Putin'in bu yaklaşımla birkaç kuşu birden vurmak istediği ortada. İlk etaptaki amacı ise elbette ki ABD'yi Polonya ve Çek Cumhuriyeti gibi eski Sovyet uydularından uzak tutmak ve Rusya'nın bu ülkeler üzerindeki gölgesini bir şekilde hissettirmeye devam etmek.AB üyesi olmalarına karşın bu ve benzeri ülkelerin Rusya'ya dönük güvenlik korkularını henüz aşabildikleri de zaten ortada. Sesini çekinmeden duyuran bir Rus azınlığa sahip olan Estonya'da son olarak bir Sovyet savaş anıtının yerinin değiştirilmesi üzerine patlak veren, ancak bizde fazla bilinmeyen olaylar da bu korkuları depreştirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ABD'nin "İran tehdidine karşı" Orta Avrupa'ya yerleştirmek istediği füze savunma sistemlerini Türkiye'ye yerleştirebileceği yolundaki önerisini bir tahrik girişimi olarak görmek gerekiyor. Bu yüzden söz konusu ülkeler "eski Avrupa"ya oranla çok daha fazla "Atlantisist"ler ve bu nedenle de ABD ile askeri ilişkilere büyük önem veriyorlar. Irak krizinde Amerika'nın yanında durmaları da buna dayanıyor. Washington, istediği füze kalkanının İran'dan gelen tehdit için olduğunu söylese de eski Sovyet uyduları bu sistemleri de esas itibariyle Rusya'ya karşı güven duygularını pekiştirmek için istiyorlar. Bunu bilen Moskova da konuyu Soğuk Savaş düzlemine çekmeye çalışıyor. Türkiye'ye dönük "tahriki" de tam bu aşamada devreye giriyor. Zira, aslında hiç benzemese de Putin'in bu sürpriz önerisi, "Küba Füze Krizi"ne göndermede bulunarak hem Washington'u Türkiye üzerinden dizginlemeyi hem de Türk-Amerikan ilişkilerini daha da bozmayı amaçlıyor. Küba krizine gönderme Putin bunu yaparken Türk-Amerikan ilişkilerinin şu anda ne denli kötü olduğunu, Türkiye'deki Amerikan aleyhtarlığının doruğa ulaştığını, Ankara ile Washington arasında İran konusunda görüşbirliğinin bulunmadığını ve Türkiye'de, askeri kanatta dahi, Washington'dan vazgeçilerek Moskova ile stratejik ilişkilere girmekten söz edildiğini de tabii ki biliyor.Putin'in önerisi hayat kazanacak olsa, kamuoyu tepkisi nedeniyle Türk-Amerikan ilişkilerinin daha da zorlanacağı aşikâr. İran'ın da buna hoşgörüyle bakmayacağı kesin. Onun için Ankara açısından Putin'in önerisinin "olabilirliliği" yok. Buna karşılık bu öneri, Türkiye'nin tüm dikkatini tek bir yöne, örneğin Irak'a çevirmesi durumunda, küresel güçlerin çekişmesine nasıl hiç beklemediği bir şekilde alet edilebileceğini gayet güzel gösteriyor. Putin'in Türkiye bilgileri Başka bir şekilde ifade edecek olursak, Soğuk Savaş sırasında Ankara açısından "avantaj" sayılan Türkiye'nin "stratejik konumu"nun, yavaş yavaş tehlikeli bir "lanet"e dönüşebileceğine dair işaretler geliyor.Özetle, Türkiye'nin ileriye dönük tehdit algılamalarını sadece Irak ile sınırlı tutması, başka açılardan ortaya çıkacak olan tehditlerin görülmesini engelleyecektir. Zaman zaman avantaj gibi, zaman zaman da bir lanetmiş gibi görünen "stratejik konumumuz" nedeniyle tehlikeli maceraları en az göze alabilecek ülkelerden biri olduğumuzu bilmeliyiz. sidiz@milliyet.com.tr Avantajlar lanete dönüşebilir
