Şükrü Andaç

Şükrü Andaç

sukru.andac@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Başımıza taş yağacak mı bilemiyorum ama başımıza bir çoraplar örüldüğünü kesin olarak söyleyebilirim.

“Ekonomi” zaten yeterince karmaşık, bu sebeple kafaları daha da karıştıran işlerle meşgul olmayalım diyoruz ancak siz adına Z kuşağı mı dersiniz yoksa yeni ekonomi mi; bir yerlerde çok, ama çok garip bir şeyler döndüğü alenen ortada.

Bugün sizlere “yeni dünyadan” bahsedeceğim.

Sakın yanlış anlamayın lütfen; öyle çok bilmiş havalarında, tepeden bakarak değil; ben de daha yeni öğrendiklerimi sade bir dille size aktaracağım. Ve kripto paralardan bahsedeğim...

Haberin Devamı

DOLARLAR HAVADA UÇUYOR

O meşhur Bitcoin ile hayatımıza giren kripto paraların (kağıt değil, demir değil; altın hiç değil) değeri son yıllarda bilinmez bir şekilde yükseliyor, milyon hatta milyar dolarlar havada uçuşuyor derken; bir de başımıza türlü türlü “coin”ler çıktı!.. (Coin’in kripto para aleminde kelime karşılığı paraya denk geliyor.)

Bitcoin, Ethereum, Doge, Ripple, Bitci, Paribu’lara kulağımız yeni yeni alışırken, geçenlerde internette bir “çorap” ile karşılaştım.

Adı “Unisocks” idi.

Evet bildiğiniz çorap.

Ama öyle “çorap” deyip geçmeyin.

40 yıllık Kiğılı’da, Vakko’da bir çorap 10 lira hadi bilemediniz 20, 30 lira fiyattan satılırken; bu Z kuşağının başımıza ördüğü çorapların her bir çifti 110.000 dolardan (yazıyla yüz on bin dolar) satılıyor. Türk Lirası karşılığı ise tam tamına 935 bin TL ediyor.

Nasıl ama, İstanbul’da bir daire fiyatına bir çift çorap!

Bu arada 500 çift dijital çorabın toplam piyasa değeri ise 55 milyon doları buluyor.

“Hadi canım sen de” diyenlerdenseniz, “Siz bu Z kuşağını anlamıyorsunuz” derler. 

“Vay be bu ne süper iş fikri” derseniz, işte siz de bu yeni dünyadan birisiniz....

ZAMANINDA 12 DOLARMIŞ!

Gelelim “çorap coin”imize, yani Unisocks’a....

Şimdilerde 100.000 dolar olan bu çorap, dedik ya öyle bildiğimiz çoraplara hiç benzemiyor.

Giyilmiyor, eskimiyor, kokmuyor, yıkanmıyor.

İşte o biçim.

Ancak “Alsan alınmıyor, satsan satılmıyor” diyemiyorum, çünkü hem alınıyor hem de satılıyor.

Nasıl mı?

Anlatmaya çalışayım...

Haberin Devamı

2019 yılının sonunda bir grup yeni ekonomici tarafından şaka yollu çıkarılan ve altyapıda Ethereum kripto tabanlı sisteme bağlı toplamda 500 çift çoraplık arzdan oluşan “Unisocks”, ilk çıktığında sınırlı sayıda piyasaya sürüldü ve çifti 12 dolar idi.

Kripto çılgınlığı dedik ya; Z kuşağı bu limitli çorapları aldıkça aldı, sanal alemde elden ele dolaşan çorap coin’in her birinin fiyatı geçen hafta bir aralar 170.000 dolarlara kadar fırladı.

Bitcoin’in son düşüşünün etkisiyle olsa gerek, bir anda çakılan bizim yeni nesil çoraplar şimdilerde 110.000 dolardan işlem görüyor.

ALAN MEMNUN ABİCİM

“Hadi canım sen de” diyenler, internette girerek https://unisocks.exchange/ yazıp, karşılarına çıkan ekranda fiyata bakabilir.

Bu siteye girdikten sonra, bir borsa sistemine üye oluyorsunuz, gerçek bildiğiniz kağıt dolarları EFT ile hesabınıza yatırıyorsunuz ve bu çorabı sanal alemde almaya hak kazanabiliyorsunuz.

Tabii zamanında fiyat 12 dolar idi, kaçırdınız. Şimdi 110.000 dolar.

Ne demeli, 12 dolardan alan birileri parasını 110.000 dolar yapabilmiş ise siz de buradan bir çorap alıp, gelecekte aldığınız çorabı belli mi olur bakarsınız 1 milyon dolardan bir başkasına satabilirsiniz.

Haberin Devamı

Kimilerine hala inandırıcı gelmeyebilir ama bu yeni dünyada birileri bu paraya bu çorabı alırken, birileri de yine bu çorabı satıp bu parayı kazanabiliyor.

“Alan memnun, satan memnun abicim” durumu...

İşin sonu nereye varacak bilinmez ama bu çorap en son kimin elinde kalırsa ya onu zengin edecek ya da onu deli edecek, işte burası kesin.

Z Kuşağı başımıza bir çorap örüyor

Genç milyonerler kriptoya bayılıyor

Milenyum kuşağı ya da Z kuşağı diye tarif edilen ve 1981-1996 yılları arasında doğmuş, şu anda 20’li ve 30’lu yaşlarını süren kişilerin birçok alanda mevcut düzen dışında bir dünya istediği bir gerçek.

Bu yüzden olsa gerek dolar, mevduat, altın, borsa gibi alışılageldik yatırım araçlarının dışında yeni bir dünyaya karşılık gelen kripto para sistemlerine aşırı ilgileri var.

Geçenlerde Cnbc.com’de okuduğum bir makalede tam bu konuya dikkat çekiliyordu.

Z kuşağını temsil edip halihazırda dolar milyoneri olan gençlerin yarısının servetlerinin yüzde 25’ini kripto parada tuttuğunu yazıyordu.

Üçte birinden fazlası ise servetlerinin en az yarısını kripto para olarak tutuyorlar.

Hatta bu gençlerin büyük çoğunluğunun kripto paralara yaptığı yatırımın ağırlığını gelecekte daha da artırması bekleniyormuş. Bizden söylemesi...